Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde dünyaca ünlü çeşit çeşit bal üretimi sürerken, en zorlu bal toplama işlemi olan kaya balı için Şemdinli halkı kolları sıvadı.
Hakkari’nin balı ile dünyaca meşhur ilçesi Şemdinli’de çeşit çeşit bal üretiliyor. Kayalara yuva yapmış arıların yaptığı “kaya balı” ise hem çok ender bulunabiliyor hem de toplaması oldukça zor. Meşhur bal “yabani bal” olarak da biliniyor.
Rûdaw ekibi, ilçedeki Sosê Vadisi’nde (Geliyê Sosê) kaya balını toplayan arıcı Bekirxan Şemzini’ye eşlik etti. Vadinin kayalık alanında, 50-60 metre yükseklikte bulunan arı kolonisinin yaptığı balı toplama serüveni oldukça zorlu. Şemzini, “Birkaç senedir arıcılık yapıyoruz. Biz kayalarda ve ağaçlardaki balı topluyoruz. Bugün de Sosê Vadisi’ne geldi. Kısmetse balımızı toplayacağız” diyor.
‘En önemli husus güvenlik’
Kaya balını toplamada en önemli husus, güvenlik. “Bal avcısı” Şemzini’nin bal toplamaya başlamadan önce tüm güvenlik önlemlerini alması gerekiyor. Şemzini, iple arı kolonisinin yuva yaptığı bölgeye ulaşıyor. Şemzini’ye Temel, Selim ve İdris de yardım ediyor.
‘En ikinci nokta cesaret’
Bu işte en önemli ikinci şeyin cesaret olduğunu söyleyen Şemzini, şunları söylüyor: “Cesaretimiz var, birinin cesareti yoksa kayaya çıkamaz, dağdan düşer ve eli ayağı titrer. O yüzden bu iş cesaret ister. Bugün arkadaşlarımın da yardımıyla sağlam bir iple oraya ulaşacağız. Bu iple oraya ulaştıktan sonra elimdeki malzemelerle, kovana zarar vermeden balın yarısını alacağım. Yarısı da arılara kalıyor.”
‘Balın yarısı bize, yarısı arılara’
İp, Şemzini’nin beline bağlanıyor. Hazırlıklar tamamlanınca bal toplama süreci başlıyor. “Bu bizim bal arımız. Kaç yıldır buraya geliyoruz, balımızı topluyoruz. Sonrasında koloninin kapısını yeniden yapıyoruz. Oldukça aktif arılar” sözleriyle Şemzini, süreci anlatıyor.
Arıcılar toplamda 5 kilogram bal topluyor. Bazı kayalarda 20 kiloya yakın bal topladıkları oluyor. Her seferinde arılar için mutlaka arın yarısı bırakılıyor.
Selim Şengül de “Bizim topladığımız bu balın maşallahı var, oldukça kaliteli. Çok temiz. Arı kolonisine bağlı, bazen 5, bazen 10 kilo kaya balı topluyoruz” dedi.
İlaç olarak görülen kaya balının kilosu yaklaşık olarak 2 bin 500 liraya satılıyor.
Serhat News
[…] söğüt dallarından yapılan, etrafı kil ve gübre ile sıvanan özel kovanlarda üretilen kara kovan balı hasadına […]
[…] Zengin bitki florasıyla gezgin arıcıların da çok tercih ettiği yerler arasında bulunan Erzurum‘un Karayazı ilçesinde, sezonda ortalama 200 arıcı 30 bin kovanda üretim yapıyor. […]