Van’da her yıl olduğu gibi bu yıl da 2024-2025 eğitim-öğretim yılı sorunlarla başladı. 19 bin öğretmenin görev yaptığı Van’da öğretmen açığının 4 bine ulaştığı belirtilirken, bu rakamın son 15 yılın en yüksek öğretmen açığı rakamı olduğu ifade edildi. Öğretmen krizinin bu boyuta ulaşması Eğitim-Sen’e göre büyük krizleri de beraberinde getiriyor.

Artı Gerçekten Zelal Sahidenur Sarı’nın haberine göre, 9 eylülde başlayan yeni eğitim-öğretim yılı sorunlarla başladı. Yeni eğitim öğretim yılında Van’da 295 bin öğrenci ve 19 bin öğretmen ders başı yaptı. Ancak bu yıl dört bin öğretmen açığıyla eğitimin başladığı Van’da eğitim alanında ciddi sorunlar yaşanırken Eğitim-Sen Van Şube Başkanı Murat Atabay, bu açığın dört binin de üzerinde olduğunu ve daha büyük krizleri beraberinde getirdiğini belirtti.

Bir milyon öğretmen atama bekliyor

Türkiye’de toplamda atama bekleyen 1 milyon öğretmen bulunuyor. Bu kadar öğretmen olmasına rağmen ise Millî Eğitim Bakanlığı her yıl 10-20 bin civarında öğretmen ataması yapıyor. Bununla birlikte bu yıl eğitim-öğretim yılı başlamasına rağmen öğretmen atamaları henüz yapılmadı.

Van, öğretmen açığında beşinci sırada

Ülkenin neredeyse her kentinde eğitimle ilgili sorunlar gündeme gelirken öğretmen açığıyla Türkiye’de beşinci sırada yer alan Van, pansiyon, servis, yemek gibi daha birçok konuda büyük sorunlar yaşıyor. Konuyla ilgili Artı Gerçek’e konuşan Eğitim-Sen Van Şube Başkanı Murat Atabay, yaşanan sorunların AKP iktidarında daha da derinleştiğini ifade ediyor.

Atabay, atama bekleyen öğretmen sayısı ve öğretmen açığı göz önünde bulundurulduğunda bu sorunun AKP iktidarının herhangi bir alt yapı çalışması yapmadan üniversite açmasına bağlıyor ve şunları ekliyor:

“Mezun sayısı kadar ne yazık ki atama yapılmıyor. Öğretmen açığını konuştuğumuz şu dönemde bile atama bekleyen öğretmenler henüz göreve başlamadı. Van’ın aslında öğretmen normu 19 bin ama 15 bin civarında öğretmen görev yapıyor. Bu yüzden norm olarak dört bin öğretmen açığı var. Bunu da sınıf şubelerini kapatarak daha az göstermeye çalışıyorlar. 25 kişilik sınıflar 45 kişiyle ders yapmak zorunda kalıyor. Zaten mevcut ihtiyaç 19 bin öğretmenin de üzerinde. Çocukların sağlıklı eğitim alma koşulları sağlandığını varsayarak bu açık dört binin de çok üzerinde.”

‘Çözüm olarak görülen ücretli öğretmenler daha büyük sorunlarla karşı karşıya’

Öğretmen açığının merkez ilçelere göre diğer ilçelerde ve köylerde daha yoğun hissedildiğini aktaran Atabay, “Diyelim ki ihtiyaç sadece dört bin; Van’ın birçok köyünde okul yok. Birçok branştan öğretmen yok. Öğretmen ataması da henüz yapılmadığı için birçok köy okulu öğretmensiz ya da yüksek öğretmen açığıyla açıldı. Açığı daha az göstermek için de ücretli öğretmenliği kullanıyorlar. Bu iki yönlü bir sıkıntı. Çünkü atama yapılmayan bu köylere ücretli öğretmen görevlendiriyorlar. Mevcut ekonomik koşullarda bir öğretmenin ücra bir köye gitmesi çok zor. Çoğunda lojman yok ve servis ücretleri dört bin TL’nin üzerinde. Ücretli öğretmen başlı başına bir emek sömürüsüyken ve bu insanlar asgari ücretin altında çalıştırılırken insanlar nasıl çalışsın. Zaten zorunlu temel ihtiyaçlar için ücretli öğretmenlik yapıyorlar. Ama bu iş böyle masraflı bir hale dönüştüğü için onlar da başvuru yapmıyor. Ve bu yüzden köyler gerçekten öğretmensiz” diye konuştu.

Öğretmenler okullar arasında mekik dokuyor

Son dönemde sıkça dile getirdiğimiz hayatımızın neredeyse her alanını etkileyen tasarruf tedbirleri kapsamında öğretmenlerin de mağdur edildiğini ifade eden Atabay, “Tasarruf tedbirlerinden sonra yeni bir genelge gönderdiler. Branş öğretmenleri daha önce maaş karşılığında 15 saat derse girerken bu saati 21’e çıkardılar. Dolayısıyla birçok okulda bu saati tamamlayamayan branş öğretmenleri başka okullarda da derse girmeye başladı. Ders saatini tamamlayamayanlara da farklı görevler verecekler. Mesela bazı hocalar iki branşta ders vermeye başladı” dedi.

Halka tasarruf, iktidara şatafat

Atabay, “Bu aslında biraz da şeyin bakış açısını gösteriyor. Ben bir tasarruf tedbiri uyguluyorum. Genel anlamda herkesi bir şekilde tasarruf etmeye yönlendiriyorum. Ama kendi lüksümden, şatafatımdan tasarruf etmiyorum. Tasarrufu eğitimden alıyorum. Halktan alıyorum. Öğrencilerimizden öğretmenlerden tasarruf ederek tasarrufu sağlıyorum. Bu ciddi anlamda hem bir eleme ortaya çıkarıyor. Hem de çocukların eğitime erişimi noktasında ciddi bir problemle ortaya çıkarıyor. Ücretli öğretmenler de okullara geldikleri zaman bazıları yerlerine öğretmen atanıncaya kadar bazıları da çok haklı olarak daha uygun ücretli bir iş buluncaya kadar bu işi yapıyorlar. Onlara da hak veriyoruz. Ama o çocuklar öğretmensiz bir şekilde veya ilkokulu bitinceye kadar yedi sekiz tane farklı öğretmenle ilkokulu okuyorlar. Bu çocuklardan da siz akademik başarı anlamında çok ciddi bir şey bekleyemiyorsunuz. Davranış anlamında oturmayan bir davranış oluyor. Öğretmene göre değişen bir davranış oluyor. Yani onların başarısı da ciddi anlamda düşüyor” şeklinde ifade etti.

Eğitimde temel ihtiyaçların giderilmesi gerekiyor’

Bu sorunun çözümü için iktidarın farklı alanlara ayırdığı bütçeyi eğitim alanına aktarması gerektiğini aktaran Atabay, “Bütçe düzenlemesiyle ya da farklı alanlara aktarılan bütçelerin eğitime aktarılmasıyla eğitimde temel ihtiyaçların giderilmesi gerekiyor. Öncelikle kadrolu güvenceli öğretmen ataması, güvenlik ve temizlik personeli ihtiyaçları, bir öğün sağlıklı yemek, temiz su ve kaynak kitaplara ücretsiz erişim hakkının sağlanması gerekiyor. Bu noktada iktidara ciddi görev düşüyor. Ama bunu yapmak yerine biz daha çok nereden tasarruf edebiliriz deyip çocukları geri planda bırakan, eğitim emekçilerini köleleştiren, ücretli öğretmenleri sömüren bir pratik sergiliyorlar” dedi.

Serhat News