Küçük yaşta kendi sesini keşfedip baskı ve yasaklara rağmen dengbêjlik yapmaya başlayan ve geçtiğimiz yıllarda hayatını kaybeden Dengbej Gazin’in hayatı kitap oldu.
2018 yılında hayatını kaybeden dengbêj Gazin’in (Remziye Kızıl) hayat hikayesinin konu alındığı “Ez Gazîn im” adlı kitap Aram yayınlarından çıktı. Dengbej Gazin’in biyografisini anlatan kitap Ergun Sibel Yücel ve Marlene Schafers yazarları tarafından hazırlandı.
Hayatının büyük bir bölümünü Kürt kültürü ve dengbêjliği yaşatmaya adayan dengbêj Gazin, yıllarca politik baskılardan dolayı kaseterini saklamak zorunda kalmış. Gazin, aynı zamanda geleneksel baskılara da karşı çıkan ve bu yüzden ismini Gazin yani itiraz, sitem anlamına gelen ismi kullanmıştı.
Bu mücadeleci hayatı kitaplaşarak, severleriyle buluştu. Kitabın yayınlaması ile ilgili açıklamalarda bulunan Yazar Zelal Kıran ‘’Bu kitap, Bitlis’ten Van’a 58 yıllık zorlu bir hayat yolculuğunun öyküsüdür. Annem Dengbej Gazin küçük yaşta kendi sesini keşfedip baskı ve yasaklara başkaldırarak sesini Süphan Dağı zirvesinden Van Gölü derinliklerine duyurmuş, oradan dünyaya haykıran Amazon bir Kürt kadınıdır.” diyor.
“Denbêjlik geleneğinin genç kuşaklara aktarmak için çabaladı”
Kıran, Dengbêj Gazin kararlı, baş eğmez duruşuyla kadının özgürleşmesi için mücadele eden örnek bir Kürt kadını ve anne olduğunu belirten, “Annem genç yaşta geleneklere karşı çıkarak sesinin özgürlüğünü seçmiştir. Sesini tutsak etmemeyi seçip dengbêjlik kültürünün yaşamasına ön ayak olan bir kadın Raziye Kızıl yani Dengbej Gazin’dir. Dengbejlik geleneğinin güzel sesi yıllar boyu bireyin ya da toplumun hafızasında yer eden acıyı, sevinci, özlemi, öfkeyi, methiyeyi, coşkuyu, hasreti, savaş hâlini, çatışmayı, sürgünlüğü, yalnızlığı kısacası insana özgü tüm duygulanımları belleğine katarak kendi sesiyle bir eden anlatıcıdır. Bu geleneği genç kuşağa aktarmak için toplumsal belleğin devamlılığını sağlamıştır.” Dedi.
“58 yıllık zorlu ve bir opkdar güzel bir hayat öyküsü”
Anneleri Gazin’in bir yandan onları yetiştirirken diğer yanda bölgenin içinde bulunduğu zor koşullarına baş eğmeden bilgi ve birikimini genç kuşaklara aktarma çabasından hiç vazgeçmediğini belirten Kıran, “Gördüğü baskı ve yasakları o sesiyle delip bizlere ve kendinden sonraki kuşaklara güzel bir hazine bıraktı. 58 yıllık zorlu ve bir o kadar da güzel hayatın öyküsü bu kitapta toplandı.” Şeklinde konuştu.
Son olarak kıran, kitabı yayına hazırlayan yazar Ergun Sibel Yücel ve Marlene Schafers’e teşekkür etti.
Serhat News
(A-A)
