Kürt kadınlarının geçmişten bugüne değin vazgeçmeden giydiği ulusal kıyafetlerden olan kıras fistanlar artan dolar kurundan kaynaklı Türk lirasıyla fahiş fiyata satılıyor. Yaşanan artıştan ne esnaf ne de halk memnun…
Kürtlerin ulusal kıyafetlerinden olan ve özellikle genç kadınların vazgeçilmezi olan kıras fistanlar Dubai, İran ve Irak’tan dolar kuru üzerinden alınıyor. Türkiye’ye getirilen ulusal kıyafet parçaları satıcıya da alıcıya da pahalıya mal oluyor. Van’da 2 yıl öncesine kadar yoğunluktan geçilmeyen çarşı son süreçte sessizliğe bürünmüş durumda. Dükkanlara fistan almak için giren kadınlar parçalara bakıyor ancak fiyatını öğrenince dükkândan çıkıyor. Esnaflar bu durumu doların yükselmesinden kaynaklandığına dikkat çekerek, yaşanan maliyet artışına tepkisini dile getiriyor.
‘Bu düzenin değişmesi gerekiyor’
46 yıllık baba mesleğini sürdüren esnaf Diyar Karaca, fistanların Dubai ve Iraktan geldiğini hatırlatıyor. Fistanların doğu bölgesine özgü ulusal kıyafetlerin olduğunu söyleyen Karaca, fistanların kargo dahil direkt dolar üzerinden geldiğini ifade ediyor. Fistanların pahallı olmasına rağmen kadınlar tarafından tercih edildiğini dile getiren Karaca, “Her şey gün be gün artıyor. Ürünlerin bazıları bin 300, bin 500 TL’den başlıyor. Elbiselerin içine alınan astarlar 15 TL idi ancak şu anda 50 TL’ye satılıyor. Elimizden geldiği kadar daha çok uyguna satmaya çalışıyoruz. Kadınlar kültürünü bırakmıyor. Bir an önce bu düzenin değişmesi gerekiyor” diye ekliyor.
‘Ülke yeni bir partiyle anca değişebilir’
Fistancılardan Fuat Atlı ise 25 yıldır burada çalışıyor. Hiçbir şeye yetişemediklerini ve kadınların fistan alamamasına yakınan Atlı, en ucuz fistanın neredeyse bin liradan başladığını belirtiyor. Alıcının yalnızca fistanlara bakıp almadan çıktığına değinen Atlı, “Özellikle genç kadınların gözü kalıyor fistanlarda ancak alamıyor. Ülke yeni bir partiyle anca değişebilir. Fiyatların artık sabit kalması gerekiyor. Elektrik faturaları, vergi, kiralar çok yüksek 4 lamba ile 400 TL fatura ödedim. Esnafların yüzde 80’i kiralarını ödeyemiyor” diyor.
‘Eksilen ürünün yerini dolduramıyoruz’
Berkan Gülmez de 13 yıldır esnaf. Gülmez, maliyetlerin arttığını bundan kaynaklı satış yapamadıklarını dile getiriyor. Gülmez, “Kumaşlar dolar üzeri geliyor ama müşterilere bu sorunu anlatamıyoruz. Bu sorunların çözülmesi gerekiyor eksilen ürünün yerini dolduramıyoruz. Masrafına çalışıyoruz bu devirde geçinebilene helal olsun. Taleplerimiz çok karşılayan yok” diye eksikliklere dikkat çekiyor.
Serhat News
