Özel Haber – Artan zamlardan nasibini alan otlu peynirin yeni fiyatı hem alıcısını hem de satıcısını zorluyor. Bir kilosu 85 TL’yi bulan otlu peynir raflarda alıcını bekler oldu. Peynir esnafı, “Eskiden küplerle peynir alan insanlar şimdi gramla peynir alıyor. Günde sattığım peynirin kilosu beşi geçmiyor artık” diyor.
Van’ın geleneksel otlu peyniri de derinleşen ekonomik krizden nasibini aldı. Bölgenin en çok tüketilen ürünü olan otlu peynir, gün geçtikçe yeni zamlar alıyor. Kilosu 40 TL olan otlu peynirin fiyatı, gelen zamlarla 85 TL’ye ulaştı. Alıcısı da satıcısı da yapılan zamlardan zararlı. Kadın emeğinden sofralara kadar uzanan otlu peynirin internetten de alıcı oluyor. İnternette satılan otlu küp peynirin 330 gramı iki yüz 83 TL. Pazar esnafı, ekonomik krizin peynire yansımasından ötürü otlu peynire olan ilginin azaldığını söylüyor.
‘Eskiden küple alınan peynir şimdi gramla alınıyor’
Ferhat Taş peynircilik mesleğini babasından öğrenmiş. Yıllardır babasıyla birlikte peynir ve doğal Van ürünleri ticaretini yaptığını aktaran Taş, hiçbir yıl bu yıl olduğu kadar peynir satışlarında durgunluk yaşamadığını söylüyor: “Burada ağırlıklı olarak hediyelik peynir alınır. İnsanlar peyniri alır biz muhafazasını yaparız, anlaştığımız kargolarla batı illerine göndeririz. Bir önceki yıllarda bazen günlük 5 yüz kilogram peynir sattığım olurdu. Yani buraya gelen bir iki kilo almazdı. En az 10-15 kilo peynir alırdı. Bu yaşanan zamlar sonrası günlük satışımız 10 kiloyu geçmiyor. Çünkü çok pahalı, burada yine en uygun fiyatı biz veriyoruz. Köylüden aldığımız peynire en fazla 3-5 lira ekleyip öyle satıyoruz. Yani anlayacağınız eskiden küple sattığımız peyniri artık gramla satar olduk. Bu durumdan köylüyü de suçlayamıyoruz. Her şeye zam geldi, artan zamları kıyaslarsak en az zammı Van peyniri almış.”
‘Günde 5 kilo peynir satamaz oldum’
Bir başka peynir satıcısı Doğan Mert de zamlar karşısında tek sattıkları ürüne mecburen fiyat artışı getirdiklerini söylüyor. Önceki aylara göre satışlarının durma noktasına geldiğini ekliyor sözlerine. Ekonomik dengesizliğin peynire kadar ulaştığını insanların evlerine ekmek götürmekte bile zorluk yaşadığını belirtiyor: “Yaşanan zamlar zincirleme olarak bütün yaşamı etkiliyor. Ben bugün sattığım peynirin kilogram fiyatından 3 TL kar ediyorum. Yani kiramı ve elektrik faturamı karşılayabilmem için günlük en az 100 kilogram peynir satmam gerek. İnanın bana sattığım peynirin miktarı ya bazen 5 kilogramı geçmiyor. Geçen yıl bu tezgâhta adım atacak yer yoktu. Ama bugün gördüğünüz gibi toplasan tezgahımda 20-30 kilo peynir yok. Hem peynirdeki artış hem de alım gücünün düşmesi insanların alım yapmasını engelliyor. Bu sadece peynirde değil birçok üründe geçerli. Çevrede bir esnafı gezin konuşun. İnanın esnaf kan ağlıyor.”
Haber: İdris Yılmaz
(ro)
