Avrupa için büyük bir öneme sahip olan Fransa seçimlerini sol ittifak kazandı. Seçmen hem Macron’a vem da aşırı sağa tavır aldı. Bu seçimlerin Fransa siyasetini şekillendirmesi bekleniyor.
Fransa’da Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinden “aşırı sağcı” Ulusal Birlik’in (RN) muzaffer çıkmasıyla hezimete uğrayan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ilan ettiği baskın genel seçimlerin ilk turunda RN’nin birinci gelmesinin ardından ikinci turda sol ittifak ipi göğüsledi. Hiçbir parti ya da ittifak parlamento salt çoğunluğunu elde edemedi.
Cumhurbaşkanlığını hedefleyen Marine Le Pen’in genel başkanlığını 28 yaşındaki Jordan Bardella’ya devrettiği RN, ikinci turda sol ittifak ve Macron’un ittifakının ardından üçüncü olarak büyük hayal kırıklığı yaşadı.
İlk turda RN’nin ardından ikinci olan Yeni Halk Cephesi (NFP) isimli sol ittifak, ikinci tur bittiğinde, en fazla milletvekilliğini kazandı ve RN’ye karşı beklenmedik galibiyet elde etti.
Sol ittifakın Fransa’nın lideri konumuna gelmesiyle meclisin alt üst olması sonrası, partiler, hükümeti bir araya getirmek gibi zorlu bir görevle karşı karşıya kaldı. Yeni meclisteki üç büyük grup (sol, neoliberaller ve aşırı sağ), oldukça farklı çizgideler ve birlikte çalışma gelenekleri yok.
Seçimlerde kim kaç sandalye aldı?
Meclis salt çoğunluğunu elde etmek için 577 milletvekilliğinden 289’unu almak gerekiyor. Projeksiyonlara göre 172-215 milletvekilliği sol ittifaka, 150-180 milletvekilliği Macron’un Cumhuriyet İçin Hep Birlikte (Ensemble) ittifakına gitti. Salt çoğunluğa göz diken RN ise 120-152 milletvekilliğinde kaldı. Merkez sağcı Cumhuriyetçiler ve diğer sağcı partiler 57-67, çeşitli sol partiler 10-16, diğer partiler 5-11 milletvekilliği aldı.
Yeni Halk Cephesi’nin vaatleri neler?
Macron’un neoliberal ekonomi politikalarının tam tersini savunan Yeni Halk Cephesi, akaryakıt ve gıda gibi temel ihtiyaç maddelerine zamları sınırlayan tavan fiyat uygulaması getirmek, asgari ücreti ayda net 1600 euroya çıkarmak, kamu sektörü çalışanlarının ücretlerini artırmak, kira yardımlarını yüzde 10 artırmak, emeklilik yaşını 60’a indirmek ve servet vergisi koymak istiyor.
Filistin devletini resmen tanıma sözü veren sol ittifakın vaatleri arasında Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria’da uluslararası hukuka uymadığı sürece İsrail’e karşı yaptırım uygulamak da var.
Boyun eğmeyen Fransa merkezinde sevinç gözyaşları
Yeni Halk Cephesi’nin lider partisi Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) adını İkinci Dünya Savaşı’nın en büyük muharebelerinden biri olan Stalingrad Savaşı’ndan alan Stalingrad Meydanı’ndaki merkezinde toplanan taraftarları, ilk sonuçların gelmesi üzerine sevinç gözyaşlarıyla karışık coşkulu kutlamalar yaptı.
Melenchon: Macron, kıvırmadan yenilgiyi kabul et
İkinci turun zafer konuşmasını, Le Pen-Bardella ya da Macron değil, Stalingrad Meydanı’na el sallayan Boyun Eğmeyen Fransa’nın lideri Jean-Luc Melenchon yaptı.
Çok sayıda partiyle koalisyon ihtimalini reddedip solcu hükümet kurup ülkeyi yönetmeye hazır olduklarını söyleyen Melenchon, ikinci tur öncesi RN adayının kazanması pahasına LFI adayına oy verilmesi çağrısı yapmayı reddedip “Boyun Eğmeyen Fransa ile Fransa’yı yönetmeyiz” açıklaması yapan Macron cephesini hedef aldı:
“Macron’un yenilgisi net şekilde teyit edildi. Macron kıvırmadan yenilgiyi kabul etmeli. Gabriel Attal başbakanlıktan gitmeli. Macron, halkın iradesine kesinkes saygı duymalı ve hükümeti kurma görevini Yeni Halk Cephesi’ne vermeli.”
Sosyalist Parti Lideri: Mezarda emeklilik iptal edilmeli
Sol ittifak içinde yer alan Sosyalist Parti (PS) lideri Olivier Faure, genel seçimlerin Yeni Halk Cephesi için bir zafer olduğunu ve bu nedenle sol ittifakın Fransız halkının çoğunluğunu birleştirmesi gerektiğini söyledi.
Destekçilerine “Tek bir pusulamız olacak: Yeni Halk Cephesi programı” diye seslenen Faure, halkın beklediği açıklamayı yaptı: “Macron, emeklilik reformunu (mezarda emeklilik yasası) iptal etmeli.”
Glucksmann’dan orta yolcu açıklama
Sosyalist Parti’den Raphael Glucksmann ise sol ittifak ortaklarına “yetişkinler” gibi davranmaları çağrısında bulundu: “Öndeyiz ama bölünmüş bir parlamentodayız. Konuşmamız, tartışmamız, diyalog kurmamız gerekecek.”
2022’deki genel seçimin ikinci turunda yüzde 46.23 olan katılım, bu ikinci turda yüzde 67.1’e çıkarak 1997’den beri görülmemiş bir orana ulaştı.
İlk turda seçim sonucuna yönelik protestoların şiddet olaylarına dönüşmesi karşısında, bugün 5 binden fazlası Paris’te olmak üzere ülke çapında 30 binden fazla güvenlik gücü görevlendirildi.
Serhat News
