Van’ın İpekyolu Belediyesi’nde çalışan işçiler, DİSK-Genel İş Sendikası’nın şaibeli kongre gerçekleştirdiğini ve işçilere uygulanan mobbinglere sessiz kalındığına dair iddialarda bulundu.
Türkiye, genel seçimlerin ardından yerel seçimlere hazırlanırken kamuoyunda ve tabanda zamlar ve işsizlik sorununa karşı çözüm sesleri yükseliyor. Yerel seçimlerde özellikle Belediye ve bağlı kurumlarda işçi alımları, ekonomik yatırımlar veya imar vaatleri sık sık açıklanırken seçim sonuçlarında vaatlerin çok az yerine geldiği kamuoyuna yansıyor. Son seçimlerin çok az oy farkları ile sonuçlanması bu dönem partilere ve seçime girecek olan isimlere ciddi sorumluluklar yükleyecek gibi. Belediye seçimlerinde işçi alımları veya çalışan işçilerin çalışma koşulları ve maaşlarının düzeltilmesi hususunda yeni kararların açıklanması bekleniyor.
Türkiye’de işsiz sayısı kadar çalışan sendikalı işçi sayısı da merak konusu. Anadolu Ajansı’nın haberine göre; 2023 yılının Temmuz ayı sonunda çalışan işçi sayısı 16 milyon 413 bin kişi iken sendikalı işçi sayısı 2 milyon 421 bin kişi olarak açıklandı. Sendikalı işçi sayısı yüzde 14,7 iken bu işçilerin yarısından fazlası Türk-İş’te örgütlenmiş durumda. En çok üyeye sahip olarak açıklanan Hizmet İş Sendikası’ndaki üye sayısı 276 bin 360 iken Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel İş Sendikası 128 bin 928 üye ile 4’üncü sırada yer aldı.
Tek aday tek başkan!
2021 yılının başlarında sendika başkanlarının aldığı maaş ve harcamaları gündemde çokça konuşulmuş, muhalif yapısı nedeniyle özellikle DİSK üzerinden tartışmalar yürütülmüştü. DİSK Genel Başkan yardımcısı ve Genel İş sendikası Genel Başkanı Remzi Çalışkan, o dönem için maaşını 14 bin 500 TL olarak açıklamış ve genel kurul kararlarıyla belirlendiğini söylemişti. Bu tartışmaların DİSK üzerinden yürütmenin doğru olmadığını da ekleyen Remzi Çalışkan, Genel İş Sendikası’nın 18-19 Ağustos’ta gerçekleştirdiği genel kurulda yeniden genel başkanlığa seçildi. Genel İş Sendikasının Van Şubesi, 4 Mart 2023’te gerçekleştirdiği kongrede tek aday olan Ömer Tekin’de yeniden başkanlığa seçilmiş olsa da sendikaya bağlı işçilerin eleştirileri ve iddiaları sürüyor.
Van’da bir süredir sadece İpekyolu Belediyesi’nde örgütlü olan Genel İş Sendikası’nın üyeleri tarafından edindiğim şikayetleri araştırıp iddiaları eleştirilerin muhatabı olan Van Genel İş Sendikası Başkanı Ömer Tekin’e sordum.
‘TİS yok, kazanım yok, grev yok’
’92 yılında Van’da kuruluşu gerçekleşen Genel İş Sendikası’nda kurucu faaliyetlerde yer aldığını belirten Tekin, kayyımlar ile çalışmanın zorlukları ve yandaş sendikaların işçiler üzerinden kurduğu mobbing ve tehditlerden dolayı çalışmalarında zorlandıklarını açıklayarak söze girdi. İşçilerin sendika yönetiminin Toplu İş Sözleşmelerine (TİS) yeterli özveriyi göstermediği, yapılan sözleşmelerde ise asgari ücretin artışı ile belirlenen zamlar dışında bir kazanım sağlayamadıkları, işçilerin talebine rağmen grev pankartını asmadığı yönündeki eleştirilere Tekin’in cevapları şunlar oldu:
“İpekyolu Belediyesi’nde hiç bizden ayrılmayan kadrolu işçiler vardı onlar için iki tane TİS yaptık. Taşeron işçileri üzerinden İpekyolu Belediyesinin yetkisini aldık. Daha önce Hizmet iş sendikasının yüzde 1 artı yüzde 4 olan sözleşmesi varken biz 4 ay çalışıp sözleşme ile 130 lira olan yevmiyeyi 360 liraya yükselterek en güzel sözleşmeyi yaptık. İpekyolu’nda yaptığımız bu sözleşmeler ile 13 ilçe, Belvan ve BŞB’nin Hizmet İş ile aldığı ücretlere eş değer bir ücrete getirdik. İpekyolu işçisinin eşit işe eşit ücret talebi ile tüm yevmiyeleri eşit yaptık. Kadrolu işçiler 16-20 bin TL arasında maaş alıyorlar. Hizmet İş Sendikasının yaptığı anlaşmanın 5 TL üzerinde bir anlaşma sağladık.”
‘Hizmet İş sendikasına üye olabilirsiniz’
Son kongrenin gerçekleştiği tarih olan 4 Mart’a kadar Genel İş Sendikası’nın üye sayısı bin 100 iken, kongreden sonra bu sayı 500’ün altına düşüyor. İşçiler, maruz kaldıkları mobbing karşısında sendika yönetimi ve başkanının yanlarında durmadıklarını, sorunlarını başkana anlattıklarında ise ‘Hizmet İş’e üye olabilirsiniz’ cevabını aldıklarını iddia ederek, üye sayısının düşüşünde sendika yönetiminin sorumlu olduğuna dikkat çekti. Tekin ise bu iddialara şu cevabı verdi: “İşçiler zorluklar ile kayyımlar ile karşı karşıya. Arkadaşlarımız ekmeğinden korkuyor o nedenle bizi bırakıp gidebiliyorlar. Ama gönülleri bizdedir. Tekrar bize geleceklerini umuyorum.”
Şaibeli kongre iddiası
Aynı zamanda yapılan son kongreye dair işçilerin şaibe iddiası mevcut. İşçiler, kongrenin Nisan ayının sonunda yapılacağı ancak deprem sonrası çalışmalar araya girerken Ömer Tekin’in kongreyi öne aldığı ve delegeleri yönetimle birlikte seçtiklerini iddia etti. İşçiler ayrıca, rakip çıkmasın diye bunun yapıldığını öne sürerken, “Seçilen delegelerin başkan adaylarını seçmesi gerekirken, Ömer Tekin delegeleri seçip kongreyi istediği tarihte yaparak kendini seçtirdi. Aday olabilecek olanlar deprem çalışmalarında yer aldığı için kongre kaş ile göz arasında yapıldı” dedi.
Tekin, kongrenin genel merkez kararı olduğunu söyleyerek iddialara şu şekilde yanıt verdi: “Van’da kongre 4 Mart’ta yapıldı ve 15 Mart’ta yönetim çalışmalarına başladı. Kongrede delege arkadaşlarımız ile birebir listemizi hazırladık. Bütün örgütlerimiz müdahil oldular. Bütün STK’lar davetliydi. Bazı delege arkadaşlarımız kayyım vardı diye kendi isimlerini listeden sildiler. YSK huzurunda kongre gerçekleştirdik. Her şey şeffaf.”
‘Yetki belgesini işçiler kazandı, sendika başkanı kaybetti’
İpekyolu ilçe Belediyesi aynı zamanda Genel İş Sendikası’nın yetki belgesi alabildiği tek belediye konumunda. Buna rağmen üye sayısının düşüşü yılsonunda yetki belgesini tekrar Hizmet İş Sendikası’na devredebilir. İşçiler, sendikanın mobbinglere sessiz kaldığını ve işten atılan 306 arkadaşının yanında yeteri kadar durmadığını iddia ederek, üye sayısının azalmasında ve yetki belgesinin olası kaybında sendika başkanı Ömer Tekin’i hedef gösterdi.
İşçiler, aynı zamanda yetki belgesinin alımında sendikanın çalışmalarının aksine birebir işçi çalışmalarında bunu başardıklarını ekledi. Tekin ise iddialara karşı şu sözleri söyleyerek konuşmasına sonlandırdı: “Yılbaşına kadar yetki bizdedir. İşçi gidiş gelişleri nedeniyle belli değil. Çalışma Bakanlığı yetkiyi belirleyecek. Bazı işçiler günde 3 defa gidip geliyor. Biz işten atılan 306 arkadaşımız ile diyaloga girdik. Basın huzurunda açıklamalar yaptık. Arkadaşlarımızın 4 defa mahkemeyi kazanmasına rağmen kayyımın almamasını kınıyoruz. Ankara’ya yürüdüler biz onlara yatacak yer ve otobüs temin ettik. Bir arkadaşımızı çığ faciasında, bazılarını hastalıktan ve intiharlardan kaybettik. 4 defa mahkemeyi kazanmalarına rağmen işe geri alınmadılar. Gönül isterdi ki işe alınsınlar ama olmadı. Kınıyoruz.”
Serhat News