Van’da su sorunu bu yılda devam ediyor. Bahçeleri ile bilinen Edremit ilçesinin ağaçları su sorunundan dolayı yok olmakla yüz yüze. Mevcut durumu Edremit sakinlerinden Şahabettin Kalkan şöyle özetliyor: “Şu anda ağaçlarımız ölüyor.”
Van’ın Edremit ilçesine bağlı Elmalı Mahallesi’nde aylardır sulama kanalları boş. Mahalle sakinleri bahçelerini sulayamadıkları için bu yıl mahsul alamayacaklarını söylüyor. Devlet Su İşeri (DSİ) bünyesindeki kanalların kurumasından kaynaklı Elmalı Mahallesi’ne bahardan beri su verilmediğini söyleyen mahalle sakinleri bahçelerinin kuruduğunu ve yok olmakla karşı karşıya kaldıklarını söylüyor. Mahalle sakinlerinden İsmet Durmaz, bütün yetkililere ulaşmaya çalışarak sorunlarını anlattıklarını fakat hiçbir çözüm geliştirilmediğini söylüyor öfkeyle.
‘Aslında çözüm yolu var’
İsmet Durmaz, Elmalı Mahallesi sakinlerinden. Durmaz, 30 yıl DSİ’de çırpaş olarak çalıştıktan sonra emekli oluyor. Bahardan beri su sorunu yaşadıklarını söyleyen Durmaz, aslında çözüm yolu olduğunu da belirtiyor. Durmaz, “Ana yola set kurulmuş. Madem set kurulmuş neden bizim mahalleye sıra geldiğinde kapalı kalıyor? Bu setleri kaldırmaları lazım bize sıra geldiğinde. Bu yüzden bizim 100 yıllık bağ bahçemiz kurudu, meyvelerimiz döküldü. Bu hafta bir çözüm üretilmezse hiçbir mahsul alamayacağız” diyor.
Yıllardır sulama işinde olduğunu söyleyen Durmaz, “O zamanlar elektrik hidroelektrikten veriliyordu. Biz bu suyu eşel ile numara ile hidroelektriğe de veriyorduk, kalan suyu da yine Van’a kadar getiriyorduk. Ama maalesef şu anda duyarsızlık var. Biz büyük bir mağduriyet yaşıyoruz” diye belirtiyor.
‘Bundan sonra daha büyük eylemlere başvuracağız’
Durmaz, DSİ’ye gittiklerinde aldıkları cevabın ise ,“Vali bize içme suyundan bir metreküp su verirse bu durumu atlatırız” şeklinde olduğunu belirtiyor. Vali ile görüşmek için gittiklerinde randevu verdiğini fakat buna rağmen görüşemediklerini aktarıyor. Bahardan beri sulama yapmadıklarını belirten Durmaz, “Randevu aldığımız halde çağırılmadık. En son bir vali yardımcısının kapısından ayrılmadık. Bize yazılı olarak şikâyetimizi sunmamızı söyledi. Yazılı olarak da verdik. Sesimizi duyduğu halde hiç ilgilenmedi” diyor.
Valilikten bir sonuç alamayınca AKP Van İl Başkanı Emre Güray ile görüştüklerini söyleyen Durmaz, “İl başkanı bölge müdürünü ve valiyi aradı. Bir çözüm istedi. Jandarmayı aradı. Güvenlik güçlerinden ne yardım gerekiyorsa sağlayacağız dediler. Bu işi çözeceğiz dediler. Ama şu ana kadar herhangi bir adım atılmadı” diye belirtiyor.
Durmaz, içme suyunun yetersiz olduğu iddialarına karşın ise şunları söylüyor: “Edremit’te boşa akan su kaynakları var. Bir kuş bile faydalanamıyor bu sudan. Bu su kaynakları Van Gölü’ne akıyor. Boşa akıyor. Yetkililere sesleniyorum, sahipsiz bir memleket olmayalım. Bize bir çare bulsunlar. Bu provokatörlük değil, mağdur olmaktır. Sesimizi duymuyorlar. Bundan sonra daha büyük eylemlere başvuracağız. Gerekirse valinin önüne çıkacağız.”
‘Ağaçlarımız ölüyor’
Şahabettin Kalkan da, Elmalı Mahallesi’nin bir diğer sakini. Yıllardır su sorunu yaşadıklarını dile getiren Kalkan, Edremit’te bulunan su kaynaklarından kimsenin faydalanamadığını ve suların boşa aktığını yineliyor. Bütün tarım arazileri ve bahçelerinin kuruduğunu söyleyen Kalkan, “Bu sular boşa akacağına sulama kanalına verirlerse mağduriyetlerimiz giderilir” diye vurguluyor.
Kalkan en çok da babasının mirası olan ağaçların kurumasına üzülüyor. Kuruyan ağaçlarından şöyle söz ediyor: “80 sene babam oraya emek verdi. Şimdi babamın emek verdiği ağaçlar gözümün önünde kuruyor. Ağlayarak bakıyorum o ağaçlara. Bir insanın çocuğunun gözünün önünde ölmesi gibi. Ölüyor şu anda ağaçlarımız. Neslimiz kurudu.”
Verilen sözler tutulmuyor
Fehmi Esmeray, yaklaşık 2-3 yıldır bu sorunu yaşadıklarını söylüyor. Ağaçlarının, bahçelerinin tamamen kuruduğunu söyleyen Esmeray, meyvelerinin olgunlaşmadan döküldüğünü belirtiyor. Aynı zamanda hayvanlarının da susuzluktan etkilendiğini söyleyen Esmeray, “Mahalle sakinleri ile birlikte bölge müdürüne gittik. O, ona atıyor, o, ona atıyor. En sonunda eleman yetersizliği olduğunu söylediler. Valiye gittik, çıkıp da bizimle hiç ilgilenmedi. Bölge müdürü bize, derdinizi valiye anlatın diyor. Ne yapacağımızı bilmiyoruz” diyor.
Esmeray, DSİ’nin kendilerine 80 eşel su geldiğini söylediğini aktararak, “80 eşel su gelmiş olsaydı bir ilçeye değil bir vilayete su yeterdi. Şu an hiç su yok. Ne yapacağız, nereye başvuracağız bilmiyoruz. Bize, ‘size eleman lazımsa, araç gereç lazımsa vereceğiz,’ diyorlar. Fakat o sözler, orada kalıyor. Hiçbir icraat yok. Herkes kendi makamında oturmuş. O, ona atıyor, o, ona atıyor,” diyor.
‘VASKİ suyumuzu haksız alıyor’
Konu ile ilgili görüştüğümüz DSİ Bölge Müdürü Ayhan Şahna, iddialara karşın şunları söylüyor: “Sulama yaparken tarım arazilerinde bulunan bölgelerdeki alanın genişliğine göre suyun verileceği zamanı belirliyoruz. Bazı alanlar büyük olduğu için sulama zamanı da uzayabiliyor. Elmalı Köyü’ne suyun verilmediği doğru. Çünkü suyu o alana doğru akıtamıyorduk. Şu an orayla ilgili çalışmalarımız tamamlandı. 23-31 Temmuz arası Elmalı Köyü’nü sulamış olacağız.”
Şahna, bütün alanlara eşit şekilde sulama yaptıklarını, adil bir dağılım için planlama yaptıklarını söyleyerek, “Köylülerin iddia ettiği gibi Van Gölü’ne akan sular var. Biz müdahale edemiyoruz. Şehrin şebekesi için VASKİ bizden 4 metreküp su alıyor. Van’ın şebekesinin eski ve su kayıpları olması nedeniyle DSİ’den suyu alırken bu suyun yarım litresini sahada kaybediyor. Kaybolduğu zaman da 5 metreküp su lazım ki vatandaşın sorununu çözebilelim. Bizimle resmi olan anlaşmanın içerisinde 2,5 metreküp su alması devletin kayıtlarında var. Ama şu anda bizden cebren 4 metreküp su alıyor. Yani bu suyun 1,5 metreküpünü haksız yere alıyor. Kaynağın içerisine boruyu aktarmış pompayla çekiyor. Kaynağın sahibi devlettir. Su tahsisini de devlet yapar. Devlet, 2,5 metreküp tahsis edebilirsin diyor, ama VASKİ bizden 4 metreküp su alıyor. Bizi ihlal eden VASKİ. Bu 1,5 metreküp vatandaşa giderken ne yazık ki Van Gölü’ne doğru kontrolsüz bir şekilde akıyor. Yani VASKİ’nin hattından akıyor. Bu sorunu da öncelikli olarak onların çözmesi gerekiyor” diyor.
VASKİ iddiaları yanıtsız bıraktı
Konu ile ilgili iddiaları sorduğumuz VASKİ Müdürü, il dışında olduğu gerekçesi ile sorularımıza yanıt vermedi.
Serhat News