HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına soru önergesiyle başvuruda bulunarak hasta tutsak gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi.
Cezaevlerinde ölümler artarken, hasta tutsakların tahliyesine yönelik kampanyalarda sürüyor. Son olarak HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık TBMM Başkanlığına soru önergesiyle başvuruda bulunarak, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın cevaplandırması istemiyle soru önergesi verdi. “Türkiye cezaevlerinde, kapasite aşırı doluluk oranları, uzun süren yargılama süreçleri ve haksız tutuklamalar nedeniyle adaletsiz birçok uygulama yaşanmaktadır. Cezaevlerinde tutulan yüzbinlerce kişinin yaşam koşulları insan onuruna aykırı bir şekilde ulusal ve uluslararası mevzuatın ihlaline neden olmaktadır. Türkiye’nin bir hukuk devleti olduğu ve kanuna aykırı işlemlerin olmayacağının görülmesi gereken yerlerden biri de yargılama süreçleri ve devamında infaz alanları olan cezaevleridir. Hakkında herhangi bir hüküm verilmemiş onbinlerce tutuklu çok fazla uzun sürelerle tutuklu kalmakta, hasta tutukluların sağlık hakkı kapsamındaki talepleri tam olarak yerine getirilmemekte ve bu nedenle dönem dönem yaşam kayıpları yaşanmaktadır.” Diyen Orhan, 2017-2019 döneminde de 44 kişinin cezaevlerinde yaşamını yitirdiği söyledi.
Son 5 ayda yaşanan ölümlere dikkat çekildi
Önergede Son 5 ay içerisinde de Türkiye cezaevlerinde çeşitli nedenlerle yaşanan ölümlere de dikkat çeken Orhan, “Bangin Muhammed, İskenderun T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, 12.11.2021’de Ağır hastalıkları ve tedavisinin gecikmesi nedeniyle yaşamını kaybetti. Garibe Gezer Kandıra F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, 09.12.2021’de şüpheli şekilde hayatını kaybetti. Abdülrezzak Şuyur: Şakran Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, 14.12.2021’de ağır hastalıkları nedeniyle yaşamını yitirdi. Halil Güneş: Diyarbakır 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, 15.12.2021’de ağır hastalıkları nedeniyle yaşamını yitirdi. İlyas Demir: Bolu T Tipi Ceza ve İnfaz Kurumu, 17.12.2021’de şüpheli şekilde yaşamını yitirdi. Vedat Erkmen: Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Ceza ve İnfaz Kurumu, 19.12.2021’de şüpheli şekilde yaşamını yitirdi. Uğur Demirbay: Silivri Açık Ceza İnfaz Kurumu, 28.12. 2021’de kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi. 21 Ocak 2022 tarihinde Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tek kişilik hücrede tutulan 70 yaşındaki Ramazan Turan, hayatını kaybetti. Şubat ayı içerisinde; Mehmet Hanefi Bilgin (58), Turgay Deniz (39), İsa Yaşar (57), Nusret Muğla (84) Yusuf Bekmezci (82), Emrah Çalışır (3o), Sezer Alan isimli mahpuslar yaşamını yitirmiştir. Mart Ayı içerisinde Şervan Can Güder (20), Sinan Kaya (28) Abdullah Boran (80) isimli mahpuslar yaşamını yitirmiştir. Nisan ayı içerisinde Mehmet Sevinç (63) isimli mahpus cezaevinde yaşamını yitirmiştir. Ailesi Mehmet Sevinç’in şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdiğini ifade etmektedir.” denildi.
Önergenin son bölününde hasta tutsak gazetecilerin isimleri ve durumlarına yer veren Orhan şu tespitlerde bulundu: “Gazeteci Ferhat Çiftçi’nin hastalığına cezaevi koşulları nedeniyle uzun süre teşhis konulamamış Çiftçi, teşhis ve tedavi sürecin başlayana kadar kendi ihtiyaçlarını tek başına karşılayamaz duruma gelmiştir. Ünlü astro-fizikçi Stephen Hawking’in mustarip olduğu ve 100 binde 1 ila 8 kişi aralığında tespit edilen Kronik İnflamatuar Demiyelinizan Polinöropati (CIDP) hastalığı teşhisi konulan Çiftçi ilk başta uygulanan tedaviye olumlu yanıt vermiştir. Ancak cezaevi koşulları nedeniyle ihtiyaçlarını tek başına karşılayacak duruma gelen Çiftçi’nin bu defa da koronavirüs nedeniyle tedavisinin yarım kaldığı ve durumunun yine kötüleşmeye başladığı ifade edilmektedir. Her üç ayda bir muayeneye gitmesi ve hastalığı nedeniyle doktorlara doğrudan ulaşması gereken Çiftçi’nin yaşam hakkı risk altındadır.
Gazeteci Devrim Ayık’ın kolon kanseri olduğu, yüzde 70 oranında engelli raporu bulunduğu, bir gözünün görmediği ve diğer gözünde ise yüzde 30 görme kaybı bulunduğu ifade ediliyor. Eskişehir H Tipi Cezaevi’nde tutulan ağır hasta tutuklu Ayık, ilerleyen hastalığı nedeniyle Ekim 2019’da tedavi olması için tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edilmiş ancak tedavisi devam ederken, 4 Aralık 2019’da yeniden tutuklanmıştır. Hastalıklarının ilerlemesi üzerine 17 Mart 2020 tarihinde yeniden tahliye edilen Devrim Ayık tedavisi tamamlanmadan Ocak 2021’de tutuklanarak, bir kez daha Eskişehir H Tipi Cezaevi’ne konulmuştur. Günden güne hastalıkları ilerleyen Devrim Ayık’ın hakkında henüz bir hüküm kurulmamıştır.
Gazeteci Ziya Ataman’ın bağırsak hastalıklarının ilerlediği ve gerekli tedavi süreçleri için gerekli sağlık hizmetlerinin etkili bir şekilde sunulamadığı ifade ediliyor. Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan ağır hasta tutuklu Ataman’ın, bu süreçte koronaya yakalandığı ve bu nedenle de birçok sağlık sorunu yaşadığı kamuoyuna yansımıştır.
Hasta Tutuklu Gazeteciler Ferhat Çiftçi, Devrim Ayık ve Ziya Ataman’ın tutuksuz yargılanmasının sağlanması doğrudan yaşam hakları ile ilgili bir durumdur. Bu durumdaki mahpusların cezaevinde kalmasının ağır hak ihlallerine ve hatta ölüme yol açacağı bilinmelidir. Ağır hasta tutsakların cezaevi ve korona koşulları nedeniyle de sağlık hizmeti alamadığı bilinmektedir. Adalet Bakanlığı’nın cezaevinde yaşanan hukuk dışı koşullara son vermesi, mahpusların nitelikli sağlık hizmetinden yararlanmasını sağlaması anayasa, hukuk devleti ve uluslararası sözleşmelerin gereğidir.”
Orhan Önergede Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın cevaplandırması istemiyle şu soruları da yöneltti. “
- Türkiye cezaevlerinde 2015-2022 yılları arasında gerçekleşen ölüm sayısı kaçtır? Cezaevlerine sağlıklı giren ama cenazeleri çıkan bu tutuklu ve hükümlülerin ölümünden siyaseten sorumlu olduğunuzu düşünüp istifa etmeyi düşünüyor musunuz?
- Ağır hasta tutsakların ölmeye yakın hastaneye gönderilmesi politikasına son verecek misiniz?
- Türkiye cezaevlerinde hasta olduğu sağlık raporlarla ortaya konulmuş kaç mahkum bulunmaktadır? Bunların kaçı kadın, engelli ve 65 yaş üzerindedir?
- Ömrünün çoğunu cezaevinde geçirmiş ve şu an bakıma muhtaç, kanser ve benzeri ağır hastalığı olan mahpusların cezaevinde tutulmasının hukuki gerekçeleri nelerdir?
- Korona ve cezaevi koşullarında hasta ve ağır hasta mahpusların sağlık hizmetleri nasıl karşılanmaktadır?
- İnfazının çoğunu yerine getirmiş yaklaşık 600 ağır hasta mahpusun yaşam hakkının korunması amacıyla hükmün geriye bırakılması veya diğer adli kontrol hükümleri için bakanlığın bir girişimi olacak mıdır?
- Avrupa Cezaevi Kurallarının “özgürlüğünden yoksun bırakılan herkese, insan haklarının gerektirdiği gibi saygılı davranılmalıdır” ilkesi ağır hasta tutsaklar için geçerli midir?
- Ağır hasta mahpuslar 5275 sayılı yasanın 16. Maddesinin hangi şartlarını yerine getirmemektedir? Bu şartları uymasına rağmen serbest bırakılmayan ağır hasta tutuklu ve hükümlü sayısı kaçtır?
- Hasta mahpusların salıverilmesi veya tahliyesi hakkında Bakanlığınızın yapmakta olduğu bir çalışması mevcut mudur?
- 2020 yılından bu yana cezaevlerinde yaşamını yitiren 108 kişinin ölümü hakkında başlattığınız bir soruşturma mevcut mudur?
- Kronik İnflamatuar Demiyelinizan Polinöropati (CIDP) hastalığı ile birlikte birçok rahatsızlığı olan ve hastalıkları ilerleyen Tutuklu Gazeteci Ferhat Çiftçi’nin sağlık ve yaşam haklarının korunması ve ceza infazının ertelenmesi veya serbest bırakılması için bir girişim başlatacak mısınız?
- İleri düzeyde bağırsak hastalığı ile birlikte birçok rahatsızlığı olan ve hastalıkları ilerleyen tutuklu Gazeteci Ziya Ataman’nın sağlık ve yaşam haklarının korunması ve ceza infazının ertelenmesi veya serbest bırakılması için bir girişim başlatacak mısınız?
- Yüzde 70 Engelli olan ve kolon kanseri ile birlikte birçok rahatsızlığı olan ve hastalıkları ilerleyen Tutuklu Gazeteci Devrim Ayık’ın sağlık ve yaşam haklarının korunması ve ceza infazının ertelenmesi veya serbest bırakılması için bir girişim başlatacak mısınız?
Serhat News
(sg)
