İHD’ Van Şubesi, 2021 yılı ile 2022 yılları arasında Türkiye cezaevlerinde toplam 87 tutuklu-hükümlünün yaşamını yitirdiğini bildirdi. İHD ayrıca bu ölümlerden 17’sinin ‘Şüpheli ölüm’ olduğunu açıkladı.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, Hapishaneler Komisyonu tarafından dernek binasında cezaevlerinde meydana gelen hak ihlallerine ilişkin bir basın toplantısı düzenlendi.
İHD Cezaevi Komisyonu Sözcüsü Av. Nedim Sarısaç toplantıda yaptığı konuşmada, tutuklu ve hükümlülerin cezaevlerinde çok sayıda hak ihlaline maruz kaldıklarını belirterek, “Türkiye Hapishanelerinde bulunan mahpuslar, çıplak arama, fiziki müdahale, ayakta sayım dayatmaları, darp, hakaret, ağırlaştırılmış tecrit, uzun süreli tekli odalarda ve hücrelerde tek başlarına tutulma uygulamaları, sosyal faaliyetlerden yararlandırmama ve buna benzer pek çok uygulamalara tabi tutularak, hem fiziksel hem de ruhsal bütünlüklerine zarar veren işkence uygulamalarına maruz bırakılmaktadırlar” dedi.
‘Ölümler şüpheli’
Kendilerine bildirilen cezaevlerindeki ölüm olaylarına ilişkin de veriler paylaşan Sarısaç, şöyle konuştu: “Derneğimiz tarafından tespit edilebildiği kadarıyla 2021 yılı içinde 52 mahpus yaşamını yitirdi ve bu mahpuslardan 13’ünün intihar ettiği iddia edilmiş, 5 mahpus ise şüpheli bir şekilde yaşamını yitirmiş ve 1 mahpusun da ölüm nedeni açıklanmamıştır. 2022 yılı başından bugüne kadar ise Türkiye’nin çeşitli hapishanelerinde 35 mahpus yaşamını yitirmiş, bunlardan 5 mahpusun intihar ettiği iddia edilmiş, 12 mahpus ise şüpheli bir şekilde yaşamını yitirmiştir.Hapishanelerde şüpheli bir şekilde yaşamını yitiren mahpuslardan Kadir Aktar, olay tarihinde 17 yaşında olup, Maltepe Kapalı Hapishanesinden tahliye edildikten 2 gün sonra gözaltına alınıp tekrardan tutuklanmış ve tutuklanması akabinde cezaevinde ölü olarak bulunmuştur.”
‘Cezaevlerinden çok sayıda başvuru alıyoruz’
Yaşanan hak ihlalleri ve kötü muameleye ilişkin İHD’ye çok sayıda başvurunun geldiğini aktaran, Sarısaç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Derneğimiz Türkiye Hapishanelerinden mahpusların yaşamış olduğu işkence ve kötü muamelelere çok sayıda başvurular almaktadır. Mahpuslar, hapishanelerde yaşadıkları işkence ve kötü muamelelere dönük şikayet dilekçelerinin işleme konulmadığını, bu olayları anlattıkları mektuplarının da ilgililerine gönderilmediğini kurumumuza yapmış oldukları başvurularda dile getirmişleridir. Mahpus ve mahpus yakınları tarafından yapılan bu başvurulara karşı geliştirdiğimiz birçok girişime rağmen bu uygulamalar artarak devam etmektedir. Kamuoyuna son zamanlarda yansıyan örneklerden biri olarak Adana Kürkçüler E Tipi Kapalı Cezaevi’ndeki adli tutuklu Şehmuz Emen, 22 Şubat 2022 infaz koruma memurları tarafından yapılan sayım sırasında, hastane sevki talebinin akıbetini sorduğu için ağır bir işkenceye maruz bırakılmıştır. Söz konusu anlar kurum kamera kayıtlarına da yansımış olup olay sonrasında sadece 2 infaz koruma memuruna ‘basit yaralama’ suçunu işledikleri iddiası ile kamu davası açılmıştır.”
‘Etkin soruşturma yapılmıyor’
“Hapishanelerde mahpusların tabi tutulduğu işkence uygulamalarının son bulması için yapılan tüm girişimlere rağmen siyasi iktidar ve yargı makamları tarafından bu vakaların üzerlerinin örtülmesi için çaba gösterilmiş, etkin soruşturmalar yürütülmemiş ve cezasızlık politikası egemen kılınmaya çalışılmıştır. İşkence ve kötü muamele örneklerinin yaşanması sonrasında mahpuslar, yakınları ve hak kurumları tarafından bu uygulamalara karşın hukuk mücadelesi yürütülerek faillerin yargılanması istenmişse de yetkili mercilerin olumsuz tavırları, suç failleri olan kamu görevlilerini aklama, bu mümkün değilse kanunda belirtilen en hafif cezayı gerektiren suç tipi ile yargılama konusundaki tavırları benzer vakaların tekrar etmesine neden olmaktadır. “
‘İşkenceye son verilsin’
Son olarak, hapishanelerde yaşanan işkence ve kötü muamele uygulamalarına son verilmesini, isteyen Sarısaç, “İşkence ve kötü muamele yasağını ihlal eden görevliler hakkında şeffaf soruşturma süreçlerinin yürütülmesini ve cezasızlık politikasından vazgeçilmesini, Ceza İnfaz Kurumlarının sivil toplum örgütleri ve ilgili meslek örgütlerinin denetimine açılmasını talep ederiz” diye kaydetti.
Serhat News
(lg)
