İran’da kadınlara yönelik zehirli saldırılar artıyor

İran’da kadınlara yönelik zehirli saldırılar hız kesmeden devam ediyor. Ülkede bir çok kentten zehirli saldırı haberleri geliyor. 

İran’da okulları hedef alan zehirli gaz saldırıları artarken, saldırıların sorumlularının soruşturulması yönündeki uluslararası çağrılar da artıyor.

Sosyal medyadaki aktivistler, başkent Tahran ve komşuları Kerec, Pakdeşt, Şehriyar, Safadeşt ve Parand’da kız okullarına yönelik yeni saldırılar yaşandığını belirttiler. Yerel web siteleri, Tahran eyaletinin üçüncü en büyük şehri olan İslamşehr’de en az üç saldırı kaydedildiğini bildirdi.

Saldırıdan etkilenenler hastaneye kaldırıldı

İran devlet medyası dün yeni saldırıların meydana geldiğini doğruladı. Şarku’l Avsat’ın Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Tesnim Haber Ajansı’ndan aktardığına göre, onlarca kız öğrenci Hamedan (batı), Zencan, Batı Azerbaycan (kuzeybatı), Fars (güney) ve Elburz (kuzey) eyaletlerindeki hastanelere sevk edildi.

1500Tasvir adlı Twitter hesabı tarafından yayınlanan bir videoya göre, Tahran’ın batısındaki Kerec şehri, bir erkek lisesine yönelik bir saldırıya tanık oldu. Öğrenci velilerinin toplandığı sırada iki ambulans okulun önünde duruyordu. Telegram’da 400’den fazla kişinin takip ettiği VahidOnline hesabı, Kerec’de iki okuldaki öğrencilerin zehirlenerek hastaneye kaldırıldığını bildirdi.

Saldırılar Kasım da başlamıştı

Geçen kasım ayında ilk zehirlenme saldırılarının kaydedildiği Kum şehrinde, en az 40 kız öğrenci yeni bir saldırının ardından boğulma tehlikesi geçirdi.

Esrarengiz saldırılar Tebriz, İsfahan, Reşt, Hamedan ve Kaşan’daki okullara sıçradı. Farsça yayın yapan Radio Farda, ülkenin güneyindeki Fars eyaletine bağlı Kebuder Aheng ve Kevar kentlerinde de saldırıların gerçekleştiğini bildirdi. Sosyal medyada yayılan bir videoda, Kevar şehrinde boğulma tehlikesi geçiren kız öğrenciler ve bir ambulans görülüyor. Kız öğrencilerden birine şöyle seslenen bir erkek sesi duyuluyor: “Korkma, nefes al, nefes al”. Haber siteleri de en az 27 kız öğrencinin zehirlendiğini bildirdi.

Aileler panik içinde

Ülkenin kuzeyindeki Lahican kentinde hastaneye kaldırılan kız öğrencilerin aileleri arasındaki panik ve gözyaşlarını gösteren bir video yayıldı. Haber siteleri, Gilan eyaletinin Emleş şehrinde başka bir saldırının bir kız lisesini hedef aldığını bildirdi.

Ahvaz kentindeki Cündişapur Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektör Yardımcısı Habib Hayber, ülkenin güneybatısında yer alan Huzistan eyaletinin doğusundaki Heftgel kentinde en az 10 lise öğrencisinin zehirlendiğini söyledi.

Ülkenin batısındaki büyük çoğunluğunu Kürt nüfusun oluşturduğu Kirmanşah’ta kız öğrencilerin aileleri çocuklarının zehirlenmesinin ardından okulların önlerinde toplandı. Ülkenin kuzeybatısındaki Batı Azerbaycan eyaletinin yönetim merkezi olan Urumiye şehrinde en az 30 kız öğrenci hastaneye kaldırıldı.

‘En az bir kişi yaşamını yitirdi’

Bu sırada İran Öğretmen Sendikaları Koordinasyon Komitesi Telegram hesabından, Tahran’ın güneydoğusundaki Pakdeşt’te bir okula düzenlenen zehirli saldırı sonucu en az bir kızın hayatını kaybettiğini duyurdu. Bunun üzerine Tahran Eyaleti Eğitim Bölümü’ne bağlı Halkla İlişkiler Departmanı, “Zehirlenme sonucu bir kız öğrencinin öldüğü yönündeki haberlerin hiçbir gerçeklik payı yoktur” dedi. Departman yaptığı açıklamanın devamında “Bu haber düşman medya tarafından yayınlanmıştır. Bu haberler temelde asılsızdır. Söylenti yaymak ve toplumu istikrarsızlaştırmayı ve korku yaratmayı amaçlamaktan başka bir şey değildir” ifadelerini kullandı.

1500Tasvir hesabının yayınladığı bir videoya göre, kız öğrencilerin velileri başkent Tahran’ın ikinci bölgesinde toplandılar. Aynı zamanda İsfahan ve Erdebil şehirlerinde de protesto gösterileri yaptılar.

Hibrit savaş ve uluslararası talepler

Tekrarlayan saldırılar, yetkililerin kamyon kullanan bir adamın gözaltına alındığını açıklamasından bir gün sonra yaşandı. Yetkililer adamın kamyonu bir okulun yanına park edip kapaklarını açtığını söylerken, bazı bölgelerdeki görgü tanıkları, kimliği belirsiz kişilerin patlayan ve zehirli gazların yayılmasına neden olan bombalar attıklarını gördüklerini anlattılar.

Saldırıların nedenleri ve zehirli maddelerin kaynağı hakkındaki belirsizlik devam ediyor. Geçen hafta İranlı bir milletvekili, Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan toksikolojik incelemelerin sonuçlarının, Kum şehri saldırılarında kullanılan zehirli maddenin esas olarak nitrojenden yapılan ve endüstride veya tarımsal gübre olarak kullanılan N2 (Azot) gazından oluştuğunu gösterdiğini söyledi. Sağlık Bakanlığı geçen hafta yaptığı açıklamada, ‘anlaşıldığı kadarıyla bazı kişilerin bunu yaparak bütün okulların, özellikle de kız okullarının kapatılmasını istediğini’ söylemişti.

Aktivistler, yetkililerin eylül ayında Mahsa Amini adlı genç bir kızın ölümünün ardından patlak veren ve rejim karşıtı gösterilere dönüşen protestoların intikamını almaya çalışmalarından endişe ettiklerini dile getirdiler. İran’da yetkililerin kadınlara uyguladığı kısıtlamalara son verilmesini talep eden hareketin merkezinde kız öğrenciler vardı.

Reisi: Saldırılar düşmanların işi

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, peş peşe gelen saldırıların yayılmasının üzerinden üç ay geçmesinin ardından geçtiğimiz çarşamba günü İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi’ye ‘acil’ talimatlar vermişti. Reisi cuma günü konuya ilişkin yaptığı açıklamada “Bu zehirli saldırılar, düşmanların veliler ile kız öğrenciler arasında korku ve güvensizlik yaymaya çalışmasıyla ülkede kaos çıkarmaya yönelik bir güvenlik planıdır” ifadelerini kullanmıştı.

İran İslami Şura Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Celil Rahimi Cihanabadi “Kız öğrencileri zehirlemekten sorumlu olanların amacı rejimi suçlamak, protestoları ve isyanları körüklemek, ülkeyi ve toplulukları sekteye uğratmaktır” dedi. Twitter’daki bir paylaşımında ‘parlamentonun, güvenlik servisleri tarafından yürütülen geniş çaplı soruşturmaları denetlediğini’ bildirdi.

Dışişleri bakanı batıyı hedef aldı

Geçtiğimiz cuma akşamı İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran’da kız çocuklarına yönelik saldırılardan endişe duyduklarını ifade eden Batılı yetkililerin tavırlarını hedef aldı. Twitter’da yaptığı paylaşımda “Öğrenci zehirlenmesi olayına Batılı yetkililerin verdiği tepki, düşmanların hibrit savaşının bir uzantısıdır” ifadelerini kullandı. Ayrıca ‘ülkedeki sorumlu kurumların olayın boyutlarını ciddi şekilde takip ettiğini’ bildirerek “İran halkı timsah gözyaşlarının farkındadır” dedi. Abdullahiyan bu haftanın başlarında Cenevre’ye giderek İranlı yetkililerin son protestoları ele alış biçimini Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nde savunmuştu. Abdullahiyan CNN ağı ile yaptığı özel bir röportajda, protestolarla ilişkili mahkumların veya ölenlerin olması da dahil olmak üzere protestolarda herhangi bir baskı yapıldığını kesin bir dille reddettikten sonra sert eleştirilerle karşılaştı.

Uluslararası tepkiler

Birleşik Krallık, İran’ı olup bitenler hakkında ‘acil ve şeffaf’ bir soruşturma başlatmaya çağırarak uluslararası örgütler, ABD ve Almanya’ya katıldı. Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı Twitter’daki Arapça hesabından yaptığı paylaşımda “İran’da kızların okullarda zehirlendiğine dair korkunç haberler geliyor” ifadelerini kullandı.

Birleşik Krallık Ortadoğu ve Kuzey Afrika İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Lord Tarık Ahmed, tüm kızların eğitim haklarını korkmadan kullanmaları gerektiğini vurgulayarak, olup bitenlerle ilgili acil ve şeffaf bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu.

Serhat News