Sınır kenti olan Van, değişik Ortadoğu ülkelerinden gelerek Avrupa’ya gitmek isteyen göçmenler için bir geçiş güzergâhı olarak kullanılmakta. Göç, çağımızın en temel ve en zorlu, en çözümsüz sorunlarından biri. Mülteci geçişlerinin yoğun olduğu Van’da aynı zamanda mülteci kampları da bulunmakta. Bu kamplarda zorlu şartlarda yaşamak zorunda olan mülteciler dışında kentte kalarak mesleğini ve yaşamını burada sürdüren mülteciler de var. O isimlerden biri de İran’lı heykeltraş Ali Mutii. Yaklaşık üç yıldır Van’da yaşayan metal heykel sanatçısı Ali Mutii, hurdalıklardan ve atık metallerden topladığı malzemelerle eşsiz heykeller yapıyor.
51 yaşındaki Ali Mutii ülkesinde yaşadığı sorunlardan dolayı ailesi ile beraber Van’a yerleşerek, İskele Mahallesi’nde küçük bir atölye açtı. Üç çocuk babası olan Mutii yolculuğunu anlatırken, yaşadığı zorluklara da değiniyor. Ülkesinden göç ettikten sonra ailesinin desteğinin, onu çalışmalarında çok daha verimli olmasına sevk ettiğini belirtiyor. Bir oğlunun Almanya’da yaşadığını, iki kızı ve eşiyle birlikte Van’a nasıl yerleştiklerini aktarıyor. İki çocuğu üniversite öğrencisi, küçük kızı ise ortaöğretim eğitimine Van’da devam ediyor.
2007 yılında, İran’dan Irak’a giden ve yaklaşık dokuz yıl Irak’ta kaldıktan sonra 2017 yılında Van’a geliyor. Erbil kentinde altı sergi açtıktan sonra hükümetten sanatını icra edebilmek için destek talebinde bulunduğunu, talebinin olumlu karşılandığını fakat gereken desteği alamadığını üzülerek belirtiyor. Bu girişimi başarısız olunca Van’a gelmeye karar veriyor Mutii. Türkiye’de gereken desteği bulacağına inanarak yolculuğuna devam ediyor. Sanatın ve sanatçının gereken desteği alması gerektiği talebini yineliyor. Açtığı atölyede atık metallerle heykeller yapan Mutii, böylelikle hem sanatını icra ediyor hem de ailesi ile birlikte yaşamını idame ettiriyor. Aynı zamanda kaynakçılık ve asansör tamiri yaparak da geçimine katkı sağladığını vurguluyor. Bunların, geçimi için yeterli olmadığını fakat sanatından da vazgeçmeyeceğini ısrarla vurguluyor.
Ailesiyle Van’a yerleşen Mutii, mesleği sayesinde yeniden hayata tutunmayı başarmış. Araba parçalarını, pahalı olmasına rağmen satın alıp, heykel yapmak için kullanıyor. Atık metallerden, hurdalardan yaptığı sanatsal figürlerle dikkat çeken Mutii, İl Göç İdaresi Müdürlüğü desteğiyle kentte şu ana kadar üç sergi açtı.
”Sanatçıya sahip çıkılması lazım”
Hayatına ve sanatına ilişkin konuşan metal heykel sanatçısı Ali Mutii, hurda metallerden her türlü heykeli yapabildiğini belirtiyor. Metalden heykel yapmanın çok zahmetli bir iş olduğunu ifade eden Mutii, “Sanat’a sahip çıkılmalı. Ben etraftan atık metalleri ya kendim topluyorum ya da satın alıyorum ve bunlar üzerinde günlerce çalışarak, bir şeyler ortaya çıkarmak istiyorum. İşim çok zor olmasına rağmen yorulmuyorum ve bundan keyif alarak saatlerce çalışıyorum. Şu sıralar elektrikli bir motor üzerinde çalışıyorum. Bu beni çok heyecanlandırıyor. Maliyeti çok fazla. Destek bulmak için birçok yere başvurdum fakat gerekli desteği bulamadım. Elektrikli motorun maliyeti çok yüksek ama yapmakta kararlıyım. Başladım ve en yakın zamanda bitirip, ileride açacağım sergide sergileyeceğim. Hem burada hem de İran’da zor koşullarda ürettiğim eserler oldukça beğeniliyor. Gereken ilgiyi, beğeniyi gördüğüm için çok mutluyum,” dedi.
”Van’da rahatız”
Van’da kalmak istediğini aktaran Mutii, kurum ve kuruluşların sanatçıya destek olması ve sanatını sürdürmesi için zemin sunması gerektiğini ifade etti. Eşi ve iki kızıyla beraber müstakil bir evde yaşamını sürdürdüğünü belirten Mutii, inşaatlarda çalışarak veya kaynak işlerine giderek kazandığı parayla hayatını sürdürdüğünü anlattı. Van’da ailesi ile beraber rahat olduklarını söyleyen Mutii, ” Van’da çok rahatız, kendi memleketimizde gibi hissediyoruz. Van halkı oldukça sıcak ve misafirperver. Eğer vatandaşlık verilirse burada kalır hayatıma ve sanatıma burada devam ederim. İran’da sosyal olarak rahat değildik. İran’ın baskı unsurları çok fazla. Aynı zamanda ekonomik olarak ciddi sıkıntılar yaşanıyor ülkede. Biz de ekonomik olarak da çok zorlandık. Ama Van’da çok daha rahat hissediyoruz. Ekonomik olarak çok rahatlamasak da sosyal olarak ve halkın sıcak tavırları daha iyi hissetmemize neden oluyor’ diye konuştu.
(24saat Gazetesi)
(TYK)
