Serhat News – KHK ile işlerinden edilen yüzbinlerce kamu görevlisinden bazıları işlerine geri dönerken binlerce yurttaş hala işlerine geri dönmeyi bekliyor. Van’da ihraç edilenlerin sayısı ise tam olarak bilinmemekle beraber 4 bini aşkın kişinin olduğu tahmin ediliyor: “İhraç edildiğimde bu meslekten koparılmanın acısını çok derin hissettim. Neden ihraç edildiğimiz bize hiçbir zaman söylenmedi.”
Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişiminden sonra çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) 134 bin kişi kamu görevinden ihraç edildi. Kamu görevinden çıkarılanların itiraz edebilmesi için OHAL Komisyonu kuruldu. Darbe girişiminden 1 yıl sonra kurulan komisyon, yaklaşık 3 aylık periyotlarla kararlarını açıkladı. 2022 yılı itibariyle OHAL İnceleme Komisyonu’nun süresi bir yıl daha uzatıldı. KHK ile ihraç edilenlerin bir kısmı tutuklanırken, bir kısmı ise suçsuz bulunmalarına rağmen görevlerine iade edilmedi. İhraç edilen kamu görevlileri bu süreçte toplumdan dışlandı ve iş bulmaları imkânsız hale geldi. İş bulamayan KHK’lilerin bir kısmı kendi imkânlarıyla iş yeri açtı fakat hem KHK’li olmaları hem de pandeminin etkisiyle birçoğu ayakta kalamayarak iş yerlerini kapatmak zorunda kaldı.
‘Önce açığa alındık sonra suç aranmaya başlandı’
İş yerini kapatmak zorunda kalan KHK’lilerden biri de Van’da yaşayan Sabriye Kanat. Kanat, Edremit Belediyesi Kadın Politikaları Müdürü iken, 14 Şubat 2017’de, ‘terör örgütleri ile bağlantısı olduğu’ gerekçesiyle açığa alındı. 6 ay sonra da KHK ile ihraç oldu. KHK ihraç gerekçesinde, cezaevi ziyareti, sosyal medya paylaşımları, basın açıklamalarına katılma ve daha önce beraatla sonuçlanan iki davası var. OHAL Komisyon’unda iki yıl süren zamandan sonra aynı gerekçelerle ret kararı aldı. İdare Mahkemesi’nden de bir yıl sonra ret kararı gelince İstinaf Mahkemesi’ne başvurdu ve davası hâlâ devam ediyor. “Önce açığa alındık sonra suç aranmaya başlandı” diyen Kanat, “KHK’li olduğumuzu duyan bizden uzaklaşıyordu. İşsizlik çok zorladı, iş başvurularımız sonuçsuz kaldı. İş başvurularında 36 kod olayı karşımıza çıktı, sigortada giriş yapılırken kabul etmiyordu sistem. Bir iş yeri açtım böylece ve o da pandemiden dolayı çalışamaz hale geldi. Ne yazık ki şu an işsizim fakat suçsuz olduğumu biliyorum bu da beni umutlu kılıyor” diyor.
‘OHAL İnceleme Komisyonu kapalı bir kutu’
Fatma Arslan, Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) şube eş başkanı iken 2017 yılında 692 nolu KHK ile ihraç ediliyor. İhraç edildiğimizde Van’da o dönem aynı KHK’de 45 kişi olduklarını söylüyor. Türkiye’de bu tür hukuksuzlukların olduğuna alışkın olduklarını, her gelen iktidarın kendine muhalif olan kesimlerin bu şekilde gözünü korkutmaya veya cezalandırmaya çalıştığını kaydeden Arslan, “Ben 25 yıllık bir meslek hayatından sonra ihraç edildim. İhraç edildiğimde bu meslekten koparılmanın acısını çok derin hissettim. Neden ihraç edildiğimiz bize hiçbir zaman söylenmedi” şeklinde anlatıyor.
‘Ucuz iş gücüyle özel hastaneler KHK’lileri işe aldılar’
Arslan’ın dosyası hâlâ OHAL İnceleme Komisyonu’nda bekliyor. İncelemeyi ne kadar sürdüreceklerini bilmediğini söyleyen Arslan, şöyle devam ediyor: “Gerekçeyi sorabileceğim bir muhatap yok. Yani sana bu işi kimin yaptığına dair bir dönüt yok, başvurabileceğin bir yer yok. Sadece bir OHAL İnceleme Komisyonu var ama o komisyona ulaşmanın yolu yok. Yani kapalı bir kutu, o kapalı kutunun içerisinde neler döndüğünü bilmiyoruz. Özel hastanelerin bu süreçte baskı gördükleri için iş başvurusunu kabul etmediler. Pandemi ile bu durumun değiştiği. Boşta olan sağlıkçıların birçoğunun atamalarla kamuya gittiğini ve özel hastanelerin boşta kaldı. KHK’lileri o zaman almaya başladılar ama ucuz iş gücüyle. Bunu o şekilde kullandılar.”
Hakkında şu ana kadar, adli, idari hiçbir soruşturmanın olmadığını, 25 yıl boyunca kamuya hizmet etmiş bir insan olduğunu vurgulayan Arslan, “Hiçbir yolsuzluğum hırsızlığım yok, iade edilmesi gereken bir insanım, demokratik bir ülke olsa derim ki iade edilmem gerekiyor ama ne yazık ki öyle bir ülkede yaşamıyoruz” diyor.
‘İhraç meselesi sadece KESK’lilerin meselesi değil’
Sinan Ok, 6 Ocak 2017’de 679 sayılı KHK ile 14 yıldır çalıştığı İŞ KUR Genel Müdürlüğü’nden herhangi bir açıklama yapılmadan akşam yayınlanan KHK ile ihraç edilenlerden biri. “Ondan önce hakkımda yürütülen herhangi bir soruşturma, iddia, suçlama veya ifade alma gibi bir teftiş soruşturması yok” diyor. İhraç meselesinin sadece KESK’lilerin meselesi olmadığını, toplam 136 bin KHK ihracının 4 bin 700’ünün KESK’li olduğunu vurguluyor: “Bunların içerisinde devletin ‘FETÖ’ dediği insanlar var. İktidar o insanlara o yaftayı yapıştırarak her türlü haksızlığı hukuksuzluğu işkenceyi gayri insaniliği yapıyordu halen de yapıyor. ‘FETÖ’ deyip hemen onları toplum dışına insanlık dışına çıkarıyor. Her türlü muameleyi hak eden bir varlığa dönüştürüyor. Hâlbuki 10 yıl önce o insanlar bu toplumun temel insanlarıydı. AKP dâhil bütün siyasi partiler onlara yardakçılık yapıyorlardı. Daha önemlisi ihraç edilenlerin birçoğunun o örgütle de alakası yok.”
‘Bunların hesabı sorulmalı’
İktidarın topluma karşı özel bir savaş politikası uyguladığını vurgulayan Ok, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin KHK’ler üzerine kurulduğunu ve hukuk dışı olduğunu söylüyor: “Her ne kadar referandumla getirilmişse de zorla topluma onaylatılmıştır. Baskı altında alınmıştır o onay. Dolayısıyla olağan demokratik bir döneme geçildiğinde hem bu rejim ayakta duramayacaktır. Bunların hesaplarının teker teker sorulması gerekiyor sorumlularından.”
‘Haklı bir mücadelenin sonunda dimdik geri döndüm’
Figen Çolakoğlu, 2017’de sağlık alanında çalışırken ihraç edildi. “Herhangi bir gerekçe gösterilmeden bir gecede çıkan bir kararname ile kurumla olan bağım aniden kesildi” diyen Çolakoğlu, yaklaşık 2 yıl 7 aya yakın bir süreç boyunca ihraç kalıyor: “OHAL Komisyonu kararıyla geri döndüm işe. Bir mahkeme süreci başlamadı benim dosyamda. İade edildiğimde de bu kararın altını dolduracak bir gerekçe sunulmadı. Neden işten çıkarıldık neden alındık belli değil. Yani tamamıyla keyfi bir durum, hukukla bağı olmayan bir uygulama tarzı.”
‘Haklıydım ve bu süreçten zaferle çıktım’
Acı bir deneyim yaşadıktan sonra bu süreçten dimdik çıktığını söylüyor. Örgütlü bir yapıya dâhil olduğunuz zaman çok daha güçlü üstesinden gelebiliyorsunuz diye de ekliyor. Çolakoğlu, “Geri döndüğümde çok diktim çünkü haklıydım ve bu süreçten zaferle çıktım. Haklı bir mücadelenin sonunda dimdik geri döndüm. Bunun mutluluğunu yaşadım fakat buruktum çünkü henüz iadesi yapılmamış binlerce arkadaşımız var. Bu sürecin biteceğini ve bütün arkadaşlarımızın yürüttükleri mücadeleyi kazanacaklarına inanıyorum” diyor.
Haber: Yeşim Karaağar
(ro)
