NÛÇEYA TAYBET – Muzeya ku li Wanê (Tuşba) paytexta Mîrektiya Ûrartûyan, li dervayê Kela Wanê ji bo pêşandana berhemên serdema Ûrartûyan hat çêkirin û di sala 2019an da ji ziyaretvanan ra hat vekirin, ji roja ku derketiye vir va bi dervayê xwe gelek tesîr kir. hate avakirin, û ji hêla gelek kesan ve hate rexne kirin.
Di sala 2011an de avahiya muzeyê jî wek gelek avahiyên li navenda Wanê di erdheja 7,2 ya ku li Wanê pêk hat de zirareke mezin dîtibû. Ji ber ku piştî erdhejê avahî nayê bikaranîn, Wezareta Çand û Tûrîzmê û Walîtiya Wanê di sala 2012’an de ji bo avakirina avahiya nû ya muzeyê biryara hevpar girtin.
Bi qerara ku hat girtin hat tesbitkirin ku qada ku avahiya muzeya kevin li we ye, ne bes e ü ji ber ve diviya muzeya nû li qadeke mezintir were çêkirin. Di vê çarçoveyê de erdekî ku li ser kela Wanê ye û girêdayî Midûriyeta Giştî ya Weqfan e, radestî Wezareta Çand û Tûrîzmê hat kirin. Avahiya muzeyê ya ku di sala 2012an da dest bi çêkirina vê qada ku hatibû desteserkirin, di sala 2015an da hat temamkirin. Amadekariyên tesnîfkirin û pêşangehê yên xebatan di sala 2015an de dest pê kirin û di sala 2019an de temam bûn û muze ji ziyaretvanan re hat vekirin.
Lêbelê, dema ku avahiya muzeyê hîn di qonaxa projeyê de bû, ew bû mijara gelek nîqaşan. Tetbîqkirina projeya avahiyeke girîng a weke Muzeya Wanê ji aliyê rêveberên saziyên sivîl ên wê demê ve bertek hat nîşandan. STKyên ku dibêjin, divê ewil proje bi pêşbirka ku li ser asta herêmî û neteweyî bê lidarxistin, bê diyarkirin, dibêjin ku ev avahî ji aliyê şeklê ve bi Kela Wanê re ne li hev e. Rêxistinên sivîl jî diyar dikin ku malzemeyên ku ji bo avakirina avahiya muzeyê bi neynika ku Kela Wanê nîşan dide û sîlueta Kela Wanê ya li ser pencereyên muzeyê nîşan dide, li gorî rêgezên mîmarî yên Kela Wanê ku yek e. ji avahiyên ku mîmariya Ûrartûyî herî baş tê de xuya dike.
Serokê Odeya Mîmaran û Endamê Hîndekariyê yê Beşa Mîmariyê ya Zanîngeha Wanê Yuzuncu Yil Şahabettin Ozturk dema ku me ji bo nêrîna xwe ya li ser mijarê şêwirî, got, “Min got ku ev nêzîkatiyeke ne rast e ku refleksa kelehê divê li ser dîwarê muzeyê wekî mantiqek di qonaxa projeyê de were dîtin, û ew ê wekî formek kelehê neguncîne. Wekî din, dema ku tiştek rast heye ez ê çima hewce bikim ku ez li neynika wê di neynikê de binihêrim? Jixwe piştî pêvajoya avakirinê, ew hema hema di forma kargehek an navendek karsaziyê de bû. Hêmanên mîmarî yên bajar û herêmê hilnagire. Li ser xemlandina hundir tu rexneya min tune. Bi kedeke mezin hatiye çêkirin û xwedî avahiyeke nûjen e. Nirxandina min ev e ku ew bi tevahî mîmariya herêmî bi şeklê xwe nagire û materyalê ku hatî bikar anîn xelet e. Ya rast ez projeya mîmarê rexne nakim. Tenê rexneyên min li ser cihê ku hatiye avakirin û şeklê wê yê avahî heye,” wî got.
Ozturk anî ziman ku ji ber ku madeya bingehîn a ku Ûrartûyan di mîmariyê de bi kar tînin kevir e, heke avahiyek li gorî mîmariya Ûrartûyan bê çêkirin dê lêçûnên pir zêde çênebin.
Hevpêyvîn: Zelal Sahidenur Sari
Vîdyo-Motion: Zafer Avnaş
Serhat News
(A-A)