Hejmarek zêde saziyên mafê mirovan yên netewî û navnewetî bang li Desteya Mafê Mirovan a Neweteyên Yekbûyî (NY) kirin ku bo guftugokirina sûçên Îranê yên li hemberî çalakgeran, civînek taybet saz bike.
Piştî ku jina Kurd a 22 salî Jîna Mehsa Amînî li Îranê hate qetilkirin, li vî welatî ev meheke bê navber çalakî tên lidarxistin û gel daxwaza azadiyê dike.
Her wiha rejîma Komara Îslamî ya Îranê jî, bi avayekî hov û dijmirovîn mudaxaleyê van çalakiyên gel ên demokratik dike. Mixabin tevî vê rewşê civaka navnetewî hêj bêdeng e. Di vê çarçoveyê de 43 saziyên mafê mirovan yên netewî û navnetewî bang li Desteya Mafê Mirovan a NY’yê kirin ku bo guftugokirina sûçên rejîma Îranê yên li hemberî gel civîneke taybet lidar bixe.
Li gor nûçeya Bîanet Kurdiyê, van saziyan di daxuyaniya xwe de gotine, “Li Îranê gelek jin, mêr û zarok di nava metirsiya mirin, seqetkirin, îşkencekirin, êrîşa zayendî û girtinê de ne” û “metirsî heye ku delîlên sûcên giran winda bibin.”
‘Şermezarkirin têrê nake’
Di daxuyaniyê de saziyan gotinên bavê Mîlan Haghigiya 21 salî bibîr xistiye ku wî gotibû, “Mirov li bendê ne ku NY me û xwenîşanderan biparêze. Ez jî dikarim (dezgehên Îranî) şermezar bikim, hemû cîhan dikare wan şermezar bike, lê ev şermezarkirin kêrî çi karî tê?”.
‘Bila mekanîzmayek bê avakirin’
Van saziyan di berdewamiya daxuyaniyê de gotiye: “Dema çalakiya watedar a ku civaka navnetewî mekanîzmekê ava bike, ji zû de hatiye û kêmek maye ev dem derbas bibe, ew mekanîzmaya serbixwe, bikaribe lêkolînê bike, raporan binivîse û hesaban bide.” Saziyan bi vê gotinê bang li Desteya Bilind a Mafên Mirovan a NYyê kiriye û xwestiye dest bi kar û baran bike.
Saziyan her weha ji NYyê daxwaz kiriye ku bi lez û bez civîneke taybet saz bike û bila di vê civînê de sûcên cidî yên li gorî hiqûqa navnetewî û binpêkirinên giran ên mafên mirovan ên li Îranê bûne, bên nîqaşkirin.
Saziyên ku daxuyaniya hevpar îmze kirine ev in:
Navenda Mafên Mirovan a Îranê ya Abdurrahman Borumandî
Mafparêz
Li Îranê ji bo hemû kesan mafên mirovan
Rêxistina Efûyê ya Nanetewî
Xala 18ê
Xala 19ê
Arseh Sevom
Komeleay Mafên Mirovan a gelê Azerbeycanê li Îranê (AHRAZ)
Komeleya Mafên Jinan a di Geşepêdanê de (AWID)
Kampanyeya Aktivîstan a Belûciyan
Koma Mafên Mirovan a Belûcistanê (BHRG)
Enstîtuya Lêkolînên Mafên Mirovan a Kahîreyê
Navenda Mafên Mirovan a Îranê
Navenda Piştevanên Mafên Mirovan
CIVICUS
Li dijî cezayê kuştinê bi hev re (Ensemle Contre la Peine de Mort)
FEMEN
Rizgarbûna ji îşkenceyê
Parazvanên xeta pêşiyê
Navenda Berpirsiyariya Parastinê ya Kurewî
Navenda Mafên Mirovan a Kendavê
Haalvsh
Rêxistina Mafên Mirovan Hengaw
Aktivîstên Mafparê ên Îranê
Rêxistina Çavdêriyê ya Mafên Mirovan
Etkî Îran
Komîsyona Hiqûqnasan a Navnetewî
Federasyona Mafên Mirovan a Navnetewî (FIDH)
Beşa Mafên Mirovan a Navnetewî (ISHR)
Mafên Mirovan a Îranê
Navenda Dokumantasyonê ya Mafên Mirovan a Îranê (IHRDC)
Edalet ji bo Îranê
Komeleya Mafên Mirovan a Kurdistanê – Cenêv (KMKK-G)
Tora Mafên Mirovan a Kurdistanê
Rêxistina Mafên Mirovan Kurdpa
Yekîtiya Parastina Mafên Mirovan a li Îranê
Koma Mîaanê
Koma Mafên Kêmnetewan a Navnetewî (MRG)
Rasank
Weqfa Sîamak Poûzand
Rang (Tora Lezbiyen û Transseksuelan a Îranê)
Yekîtiya Azadî û Aştiyê ya Navnetewî ya Jinan
Rêxistina li dijî îşkencekirinê ya Cîhanî (OMCT)
Serhat News
(lg)