Bilim insanları Sibirya’nın permafrostlarında (donmuş toprak) yaptıkları bir araştırmada korkutucu bir gerçekle karşılaştı. On binlerce yıl önceye ait bir virüsün yeniden ortaya çıktığı görüldü.
Sibriya’da buzulların erimesiyle yapılan araştırmalarda ortaya çıkan virüsün 48 bin 500 yıl donmuş halde uyuduktan sonra yeniden ortaya çıktığı kaydedildi. Bilim insanları yıllar öncesinden gelen virüslerin yeni bir pandemi oluşturma tehlikesine dikkat çekti. Fransa’daki Aix-Marseille Üniversitesi’nden virolog Jean-Michel Claverie, New Scientist’e “48.500 yıl bir dünya rekoru” dedi.
“Pandoravirus yedoma” adı verilen virüsün, pithovirüsten sonra bilinen ikinci büyük virüs olduğu söylendi. Pandoravirüs, bir mikrometre uzunluğunda ve 0,5 mikrometre genişliğinde.
Virüs, Yakutya’ya bölgesindeki Yukechi Alas’ta bir gölün 16 m altındaki donmuş toprakta bulundu. Profesör Claverie ve meslektaşları daha önce permafrosttan (donmuş toprak) 30 bin yıllık iki virüsü yeniden canlandırmışlardı ve ilki 2014’te duyurulmuştu.
Bulaşıcı olabilir
Bulunan bu virüslerin tümü, amipler olarak bilinen tek hücreli organizmaları enfekte edebilir, ancak bitkileri veya hayvanları enfekte edemez. Bununla birlikte, diğer donmuş virüsler, insanlar da dahil olmak üzere bitki ve hayvan yaşamı için çok tehlikeli olabilir.
Rusya topraklarının yaklaşık yüzde 65’i, yaz aylarında bile kalıcı olarak donmuş halde kalan alanları permafrost olarak sınıflandırılıyor. Ancak, küresel ısınma nedeniyle sıcaklıklar arttıkça, zemin artık çözülmeye başlıyor ve binlerce yıldır donmuş olan canlı türleri ortaya çıkıyor. Yaklaşık 14 bin yıl önce nesli tükenen yünlü gergedanların kalıntıları ve 40 bin yıllık bir kurt kafası en son ortaya çıkan kalıntılar arasındaydı.
Kuzey kutbu biyolojik bir tehdit alanına dönüşebilir
Uzmanlar permafrost erimesi hızlanmaya devam ettiğinde ve endüstriyel girişimlerin ardından Kuzey Kutbu’ndan biyolojik bir tehdidin doğmasının mümkün olabileceğinin altını çiziyor.
Geçen ay bilim insanları, buzulların erimesiyle bir virüsün başka bir türe “bulaşma” ihtimalinin arttığı konusunda uyardılar. Buzullardan gelen suların, yeni patojenleri taşıyarak Kuzey Kutbu’nun bazı kısımlarını ‘ortaya çıkan salgınlar için verimli zemin’ haline getirebileceği söylendi.
Profesör Claverie ve meslektaşları araştırma makalelerinde, milyonlarca yıldır donmuş toprakta kalmış canlı bakteri veya arkelerin salınmasının potansiyel bir ‘halk sağlığı sorunu’ olduğuna dikkat çekiyor. (Hürriyet)
Serhat News
