Van’da boşaltılan köylerine 33 yıl sonra yolculuk

Van’ın Gürpınar İlçesine bağlı Çatakdibi Mahallesi’nin Koder Mezrası yakılmasından 33 yıl sonra giden aileler, eski kalıntılarda geçmişi yad ettiler.

Binlerce köy gibi Koder Mezrası da yıkılan köyler, evler, anılar gibi. Gürpınar İlçesine bağlı Çatakdibi Mahallesinin Koder Mezrası 1989’de boşaltıldı. Güvenlik gerekçesiyle boşaltılan 6 haneli köy sakinleri sadece eşyaları alarak merkezdeki ailelerin yanına göç etti. Van merkez 100 kilometre uzaklıkta bulunan mezra, yıllarca yasak kapsamına alındı. Yasaklama döneminde yurttaşların gitmemesinden dolayı evlerin tamamı yıkılarak kullanılamaz hale geldi.  Harabeye dönen köye bir daha dönüş olmazken, son yıllarda yaz aylarında Koçerler tarafından kullanılmaya başlandı.

33 yıl sonra mezraya ziyarete gittiler

Mezrada yaşayan ve ağırlıkta kadınların bulunduğu bir grup 42 yıl aradan sonra kiraladıkları bir araçla köylerine gitti. 3 saatlik bir yolculuktan sonra mezraya ulaşan yurttaşlar, eski ve tamamen yıkılan evlerini ziyaret ettikten sonra köyde otlu peynirde kullanılan mendê sirmo, mantar gibi otları toplamaya başladılar. Kar yığınların arasında otları toplayan yurttaşlar, yer sofrasında yemek yerken ara sıra toplandıklarında söyledikleri Kürtçe duygusal ezgilerle geçmişe olan hasreti dile getirdiler.

‘Bir daha görmek dünyaya bedel’

42 yıl sonra ilk kez köylerine geri gelen Kumri İlter, köydeki evlerin kalıntıların yanında gezerek, her detaya defalarla baktı. Köyün eskiden renk cümbüşü olduğunu söyledi: “Evimiz buradaydı. Normalde iki odamız vardı. Bir de özel bir misafir odamız vardı. Şimdi sadece kalıntılar kalmış. Buna üzülmemek elde değil. Ben bugün buraya geldim. Dünyalar benim oldu. Ölmeden burayı görmek benim için her şeye bedel.”

Düğün hazırlıkları yaparken köyümüz boşaltıldı

Köyde nişanlandığını ve düğün hazırlıkları yapıldı dönemde köyün boşaltıldığını dile getiren Züleyha Dursun ise evlerin kalıntılarına bakarak, herkesin evlerin yerini anlatarak konuşmasına başladı: “Ben burada nişanlandım ama köy boşaltılınca düğünüm Van’da olmak zorunda kaldı.  30 yıldan fazla bir zamandan sonra ilk kez köye geldim. Bir günlüğüne de olsa burada olmak büyük mutluluk.”

Serhat News

(ro)