Van’da bu yıl ki turizm sezonunu değerlendiren turizmciler, sezonun İranlılardan dolayı iyi geçtiğini fakat İranlılara karşı başlatılan tepkinin yanlış olduğunu söylüyor.
Van’da bu yaz turizm sezonu oldukça yoğun geçti. İranlıların Van’ı tercih etmesi kentte bulunan otellerin, mağazaların, restoranların ve sokakların doluluk oranını neredeyse yüzde 100 etkiledi. Her yıl okulların kapanması ile beraber Van’a gelen İranlılar 15 Eylül’e kadar tatillerini Van’da geçiriyor. Van’ın ekonomisine ciddi oranda katkı sağlayan İranlılar, bu yıl birtakım çevreler tarafından hedef gösterildi. Turizmciler, bu tepkilerin hem kentin ekonomisine hem de turizme zarar verdiği görüşünde. Abdullah Tunçdemir, İranlılara karşı hoşgörü gösterilmesi gerektiğini söylerken, Engin Pişkin İranlılara gösterilen tepkiyi ahlaki boyutları aşan ifadeler olarak tanımlıyor.
Van’da bu yıl ki turizm sezonunu konuştuğumuz turizmciler 8 aylık turist hareketliliğini anlattılar.
‘İranlıların kente çok ciddi katkısı oluyor’
Turizmci Abdullah Tunçdemir, turizm sezonunu birinci ve ikinci dönem olarak ayırdıklarını fakat Van için farklı bir durumun söz konusu olduğunu söylüyor. Van’a özellikle temmuz-ağustos aylarında İranlıların geldiğini belirten Tunçdemir, “İranlılar, kendi ülkelerinde okul tatil olduktan sonra en yakın il Van olduğu için buraya geliyorlar. Van’da özellikle yaz aylarında doluluk oranı İranlılardan dolayı yüzde 100 oranında. Burada sosyal hayata katılımda kendilerini daha rahat hissediyorlar,” diyor.
İranlıların kente çok ciddi katkısı olduğunu ifade eden Tunçdemir, “Acenteden lokantaya, giyimden eğlenceye kadar her sektöre faydaları oluyor. Son iki aydır İranlılar aleyhine çok konuşuluyor. İnsanların hoşgörü ile bakması lazım bence. Ayrıca bu insanlar kendi ülkelerinde 40 yıllık ambargodan geçmiş bir ülkenin insanları. Burada daha özgürce giyinmeleri, eğlenmeleri onlar için rahatlama yöntemi. Orada atamadıkları stresi burada atıyorlar,” diyor.
‘İranlılar gelmezse pazar boş kalır’
“Buranın insanı gelenek göreneklerden kaynaklı birden böyle bir şeyle karşılaşınca bir tepki oluştu. Fakat insanlara saygı göstermek lazım. Ortasını bulmak lazım. Eğer çatışırlarsa, bir kıvılcım olursa, kötü bir şeye kullanılırsa o zaman kötü olur. Hem turizm hem Van hem bölgemiz geri kalır, biz zarar ederiz,” diyor.
İranlılar gelmediği zaman pazarın boş kaldığını vurgulayan Tunçdemir, esnafın da doğru hizmeti vermediğini söylüyor. Esnafın, İranlılardan dolayı fiyatları yükselttiğini, onlara ilgi göstermediğini ve kötü davrandığını ifade ediyor. Bu durumun kabul edilecek bir şey olmadığını söyleyen Tunçdemir, “Bindiğimiz dalı kesiyoruz. İranlı geldi diye fahiş fiyat mı verelim, kötü mü davranalım? Bir sürü etken var. Umarım iyi olur ve hoşgörüyle bakmayı öğreniriz umarım. Gitmeleri durumunda hepimiz zarar ederiz. Gitmelerine fırsat vermeyelim, onları burada tutalım,” ifadelerini kullanıyor.
‘Altyapı sorunları var’
Tunçdemir, artan fiyatlardan sonra kültür turlarında düşüş olduğunu belirtiyor ve son olarak şunları ifade ediyor: “Bu yaz Kuzey Irak, İran ağırlıklı güzel bir sezon geçirdik. Bunlara ek olarak da Güneydoğu da geldi. Tabii onlar acente üzerinden gelmiyorlar, kendi araçları ile geliyorlar. Onların olması da bir yoğunluk sağlıyor. Bu pazarları Van’da tutabilirsek sezon çok daha verimli geçer. Altyapı sorunumuz var. Bunu halledebilirsek ekonomiye katkısı büyük olur. Otellerimizde klima sistemi yok, tatil köyü yok. Turizmde altyapı ne kadar güçlü olursa o kadar çok turist gelir. Buna iyi çalışmak lazım.”
‘Şehrin bir turizm hikâyesi yok’
Bir başka turizmci olan Engin Pişkin, Tunçdemir’in aksine turizm sezonunun seçimlerden dolayı pek de iyi geçmediğini söylüyor. Seçimlerin ikinci tura kalmasının insanların tatil planlarını etkilediğini belirten Pişkin, Van’da en çok tur yaptıkları ayların nisan ve mayıs olduğunu söylüyor. Bunun yanında uçak saatlerindeki aksaklıklar ve uçak sayısının az olmasının da bölgeye gelebilecek olan bütün kültürel turların önünde engel olduğunu vurguluyor.
“Biz şehir olarak bir turizm hikâyesi yaratamıyoruz,” diyen Pişkin, ulusal ve uluslararası basında yer alabilecek etkinliklerin yapılmaması, ören yerlerin çok fazla tanıtımının yapılmaması, kente gelenle tarihi dokunun hikâyesinin buluşmaması ve bunun tanıtımının yapılmamasının turizm sezonunun sönük geçmesinde etkili olduğunu söylüyor.
‘İranlılara karşı ahlaki boyutları aşan ifadeler var’
Standart bir sezon geçirdiklerini belirten Pişkin, “Turizm dinamikleri ile konuştuğunuzda gelenler oldu, ama günübirlik. Turizm, otelciler, tur operatörleri kentin yerel dinamikleri 4 ay öncesinden rezervasyon alabiliyorsa iyi bir sezon geçer. Otellerin talepleri artıyor, ama mevsimsel. Onun için altyapısı olmayan, ama sadece kentin coğrafyasının kendini pazarladığı bir durum oluyor,” diyor.
İranlılarla ilgili tepkilere de değinen Pişkin, şunları ifade ediyor: “İranlı turistlere yönelik sosyal medyada örneğin çok çirkin ifadeler var, ahlaki boyutları aşan ifadeler. Ve bunlarla ilgili en ufak bir açıklama olmuyor ne turizm camiasında ne de kamuda. Bu da olumsuz bir etki yaratıyor.”
‘Van’ı çevre illere bile tanıtamıyoruz’
Kentin bir komisyonu olması gerektiğini söyleyen Pişkin, bu komisyonun içerisinde hem yerel dinamiklerin hem turizmcilerin hem de kamuya kentin sorunları aktaracak ve hızlı çözüm üretecek bir mekanizmanın olması gerektiğini söylüyor.
Pişkin, Van’ın 430 kilometrelik bir sahil bandı olduğunu ve bunun 400 kilometresinin kullanılabilir alan olduğunu söylüyor. 400 kilometrelik sahil bandında 9 tane belediyenin olduğunu ve bir tane plajın olmadığını sitemle belirtiyor Pişkin.
Kentin çevre illere bile tanıtımının yapılmadığını söyleyen Pişkin, “Yerelde özellikle etrafımızda 10 milyona yakın sıcaktan kavrulan bir kitle olmasına rağmen (Urfa, Mardin, Diyarbakır, Elazığ, Batman vs.) bunlar bile Van’dan bihaberler. Sürekli olumsuzlukların konuşulduğu kent dokusuna bütün bu olumsuzluklara rağmen bence gelen insanlar var çünkü coğrafya kendi kendini pazarlıyor,” diyor.
Serhat News
