Artan akaryakıt fiyatları, yol geçiş ücretleri, döviz kurları gibi maliyet kalemlerinin de etkisiyle ulaşım hızla zamlanmaya devam ediyor. Doğu Anadolu Bölgesel Yürütme Kurulu (TÜRSAB) Başkanı Cevdet Özgökçe, Van’da 2 yıl öncesine göre günlük 23-24 uçak seferlerinin olduğunu ancak 1 milyon nüfuslu kentte şu an sadece 7 ila 8 uçuşun yapıldığını aktarıyor.
Özgökçe şehirdeki havayolunda uçuş sayılarındaki değişen azalmayı Serhat News’e değerlendirdi: “Erzurum’un nüfusu 650 bin ve geçen yıl yaz sezonunda Erzurum’a günlük 30 uçak geldi. Trabzon’un nüfusu da 670 bin oraya da günlük 44 uçak geldi. Bizim nüfusumuz 1 milyon, bu her iki şehrin iki kartına sahibiz. 190 kişilik uçağın içerisinde 50 ya da 70 koltuk o gün emniyet müdürlüğü ve jandarma askeriye Türkiye Silahlı Kuvvetleri’ne ayrılan koltuklar var. Diğer şehirlerde bu da yok. Ne de olsa ‘bunların sesi çıkmıyor’ gibi düşünüyorlar.”
‘Yaklaşık bir ay sürecinde uçak bileti bulunmuyor’
Özgökçe, seferlerin üç yılda ciddi oranda azaldığını söylüyor: “2021’de günlük 10, 11 uçağımız vardı, sezonun pik zamanında. Şehrin nüfusu oldukça yüksek. Çevre iller ve İran’dan gelenleri de hesaplarsak daha fazla bir nüfus oluşuyor. Van çıkışı ve Van dönüşü 10 gün önceden gitmek isterseniz yer bulamıyorsunuz. Bazen bu 1 ayı da bulabiliyor uçaklarda. İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya’da 1 aya kadar uçaklarda yer bulamıyorsunuz.”
‘Hiçbir yerden destek alamadık’
Hava yolları ilgili kişilerle görüşüp sorunları aktardığını ancak bir karşılığını göremediklerini dile getiriyor. Özgökçe sebebini şu şekilde aktarıyor: “Van’da siyasi lobimiz eksik, zayıf. Ne Van halkından ne STK’lardan ve dinamiklerinden şu ana kadar bir destek bulamadık. Bu sadece bizim sorunumuz değil. Artık otobüsler de çok tercih edilmiyor. İnsanlar için zaman çok kıymetli oldu.”
‘Vanlıların sesi çıkmıyor diye uçaklar buradan çekiliyor’
Türk Hava Yolları’nın 2019’da 407 uçağının olduğunu aktaran Özgökçe, pandemi sürecinde yurttaşların seyahat etmemesinden ötürü şirketlerin daralmaya gittiğini söylüyor: “THY, benim bilgime göre filosuna başka yeni uçak katmadı. Ne THY ne de sivil havacılık kattı. 2020’den sonra bazı illerde yeni 3-4 tane hava alanı açıldı. En son Rize Hava Alanı açıldı. Hava şirketleri filosuna yeni uçak katmadığı için yeni açılan havaalanına başka kurlardan uçak çektiler. Bunları da ilk bizden çekiyorlar. Türk Hava Yolları müdürü Türkiye haritasını önüne alıyor. Van’dan da birkaç tane uçak çekti. Ne de olsa ‘bunların sesi çıkmıyor’ gibi düşünüyorlar.”
‘Van nüfusuna göre uçak sayıları belirlenmeli’
“Korkum o ki daha fazla hava alanları açılırsa Van Ferit Melen Hava Alanına uçak inmeyecek” diyen Özgökçe, Van halkının bunu hak etmediğini yorumluyor. İstanbul’a yetkilisi isimlerle görüşmek için gittiğini de kaydediyor. Ancak onların kendisine ‘haklı’ olduğunu söylemekten başka bir şey yapmadıklarını da ekliyor sözlerine: “Erzurum’un nüfusu 650 bin ve geçen yıl yaz sezonunda Erzurum’a günlük 30 uçak geldi. Trabzon’un nüfusu da 670 bin oraya da günlük 44 uçak geldi. Bizim nüfusumuz 1 milyon bu her iki şehrin iki kartına sahibiz. Geçen yıl yaz sezonun da 10-11 uçağımız oldu. Nüfusumuz bu iki şehrin iki katı ise sefer sayılarımızın da 2 katı olması lazım.”
‘Sorunlarımızı dile getirince uzak parkur olduğumuz söyleniyor’
Başka sorunlardan birinin de uçak koltukları askeriyeye tahsis edildiğini ve satışlarına sunulmadığını ifade eden Özgökçe, “Örneğin 190 kişilik uçağın içerisinde 50 ya da 70 koltuk o gün emniyet müdürlüğü ve jandarma askeriye Türkiye Silahlı Kuvvetleri’ne ayrılan koltuklar var. Diğer şehirlerde bu da yok. Hal böyle olunca sefer uçak sayılarımızın bir an önce artması elzem. Uçak seferleri az olunca uçak fiyatları çok yüksek oluyor. 3-4 aydır 900 liradan aşağı Van’a bilet bulamazsınız. Klas fiyatlara uyulmadan en fahiş fiyattan satışa çıkıyorlar. Bu şikayetimizi de dile getirdiğimizde ‘Siz uzak parkursunuz’ deniliyor ancak öyle değil Ağrı, Mardin, Hakkâri, Kars, Şırnak, Batman ve Erzurum’da aynı mesafede uçuyor metropol şehirlerden. Hep bir bahanelerin arkasına sığındılar. Buradan yetkililere tekrar seslenmek istiyorum. Van çok güzel bir coğrafya, bu halk bunu hak etmiyor. Bizler de iş yapamıyoruz esnafımız perişan” diyor.
‘Uçak sayılarının artması gerekiyor’
Zeysin Turizm şirketinde 25 yıldır hizmet veren Engin Han da 2 yıl öncesine uçak sefer fiyatlarının şu anki fiyatlara göre çok daha iyi olduğunu söylüyor: “Van’dan özellikle sağlık için Ankara’ya gidiliyor. Uçaklarda gidiş dönüş sefer ücretleri bin 660 liraya denk geliyor. Çok yüksek bir fiyat ve satışlarımızı etkiliyor. Misafirlere fiyat verdiğimizde ‘hayırdır ne oluyor, her gün zammı yapılır?’ diyorlar bizlere. Ayda bir uçak seferlerine zam yapılıyor. Özellikle İran’dan çok misafirlerimiz oluyor. Onların talepleri olmazsa Van sefer ücret fiyatları bizi hiç tatmin etmiyor. Özellikle Van-Antalya seferleri direkt uçuşu bulmak zor oluyor. Direkt Tahran ve Van seferleri olacaktı ancak bir sefer tek oldu sonraki seferler iptal oldu. Van’daki sefer uçaklarımız çok az. En fazla haftanın bazı günleri 2 uçuş yapılıyor. Uçak sayılarının artması gerekiyor. Trabzon’dan bir farkımız yok. Van turizmiyle zengin bir kent.”
Van Ferit Melen Hava Alanı aracılığıyla, Ankara’dan Van’a iş amacıyla geldiğini söyleyen Durmuş Gözenek ise “3 boyunca Van için bilet bulamadım ve çok pahalı. Diğer arkadaşlara alamadık. 6 ay boyunca burada kalacağım ve illaki gidip geleceğim bir çözüm bulmaları gerekiyor” diye sitem ediyor.
(ro)
