ÖZEL HABER / İdris Yılmaz
Van’ın Erciş ilçesindeki Zilan Vadisi’nde bulunan ve 2016 yılında yıktırılan kaplıcalar, soğuk hava koşullarına rağmen çevre sakinlerinin ilgi odağı oluyor. Yıkıntılar arasında yüzenlerin çoğunluğunun çocuk olması renkli görüntülerin oluşmasına sahne oluyor.
Van’ın Erciş ilçesi ve Van Gölü’nün kuzeyinde yer alan Geliyê Zilan, deyim yerindeyse dünyanın en zengin doğal güzelliğine sahip. Her mevsim farklı renklere bürünen Zilan’ı, özel kılan bir diğer yanı ise kaplıcaları. Zilan Çayı Vadisi’nden geçen Şor fayına bağlı olarak gelişen termal kaynakların sıcaklığının, 64ºC debi gücünde olduğu ifade edilmektedir. Kaplıcanın suları, fiziksel sınıflandırma açısından hipertermal maden suyu olarak nitelendirilirken aynı zamanda; zengin sodyum, bikarbonat, klorür, bromür ve hidrojen sülfür içerdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu özelliklerle birlikte bölgede şifa kaynağı olarak da bilinen kaplıcalar, çevre sakinlerinin yaz ve kış mevsimi boyunca vazgeçemedikleri bir eğlenceye dönüşüyor.
Şor Köyü’nde, köylülerin kendi imkânlarıyla yaptırdığı üstü açık, tek odalı kaplıcada; akşam kadınlar gündüz ise erkekler yüzüyor. Hasanabdal Mahallesi’nde bulunan ve rezervuar sıcaklığı 108°C -138° C’ye kadar çıktığı bilinen kaplıcada, 2005 yılında köylüler tarafından 2 adet havuz ve 10 adet özel banyolu oda inşa edilmişti. Ancak 2016 yılında Erciş Belediyesi’ne atanan kayyım, bu odaları, ruhsatı olmadığı gerekçesiyle yıktırmıştı. Kaplıca, odaları yıkılsa da çevre sakinleri tarafından vazgeçilmez bir yer. Yıkılan odaların enkazı altında kalan havuzları kendi imkanlarıyla temizleyen köylüler, havuzları yeniden açarak kaplıcaların ücretsiz bir şekilde herkese açık olduğunu ifade ediyor.
‘Bu Germav Herkesindir’
Aile köklerinin Zilan’dan geldiğini ifade eden Turgut Reis, acısıyla tatlısıyla Zilan’dan vazgeçemediklerini dile getirerek, Zilan’ın kendileri açısından hem yaşam hem de şifa kaynağı olduğunu söyledi. Reis, “Bizim, Zilan’dan başka hiçbir gelir kaynağımız yoktur. İlkbaharda burada yetişen yenilebilir bitkileri toplayıp satarak diğer yandan ise tarım ve hayvancılıkla geçimimizi sağlıyoruz. Burada gördüğünüz havuz ise şifa kaynağımız. Biz, burayı kendi imkanlarımızla yaptık. Gündüz erkekler, akşamda kadınlar faydalanıyor. Burası, gelen misafirlere de açık bir yerdir. Bu germav sadece bizim değil buraya gelen herkesindir,” dedi.
‘Mermer Ocakları Ve HES’ler Zilan Doğasını Tehdit Ediyor’
Yaşam alanlarının tahrip edildiği Zilan’da şimdi de Hasanabdal Mahallesi’nin üst kısmına mermer ocağı kuruldu. Berrak Zilan derelerini çamur deryasına dönüştüren maden ocağı yapımına kimsenin “Dur” dememesi çevre sakinlerinin tepkisine neden oluyor.
Serhat News
(TYK)
