Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 2024 yılına ilişkin istatistikleri açıklandı. Rapora göre, 2024 yılı boyunca en fazla başvuru Türkiye’den yapıldı. Toplam 60 bin 350 bekleyen davanın 21 bin 613’ü Türkiye kaynaklı olurken, Türkiye’yi Rusya ve Ukrayna takip etti.
AİHM, yıl boyunca 36 bin 800’den fazla başvuru hakkında karar verirken, mahkemeye yapılan başvuruların büyük bir kısmı tek yargıçlı oluşumlar tarafından değerlendirildi. Mahkeme önündeki davaların sayısında 2023 ve 2022 yıllarına kıyasla düşüş yaşandı.
Türkiye, en fazla başvuru yapan ülke
Rapor, AİHM’de bekleyen davaların büyük bölümünün belirli ülkelerden geldiğini gösterdi. Buna göre:
Türkiye: 21 bin 600 başvuru
Rusya: 8 bin 150 başvuru
Ukrayna: 7 bin 700 başvuru
Romanya: 3 bin 850 başvuru
Yunanistan: 2 bin 600 başvuru
Ayrıca, öncelikli davaların yüzde 80’inin Türkiye, Ukrayna, Rusya, Romanya ve Yunanistan’dan geldiği belirtildi.
İhlal kararlarının büyük çoğunluğu Türkiye’ye ait
Mahkemede 2024 yılı içinde Türkiye’ye yönelik toplam 73 davada karar verildi. Bunlardan 67’sinde en az bir insan hakları ihlali tespit edilirken, yalnızca 5 davada ihlal olmadığına hükmedildi. AİHM, Türkiye aleyhine toplam 77 ihlal kararı verdi.
AİHM’in Türkiye’ye yönelik kararlarında en fazla ihlal tespit edilen alanlar şöyle:
Özgürlük ve güvenlik hakkı ihlali: 19 başvuru
Adil yargılanma hakkı ihlali: 13 başvuru
İfade özgürlüğü ihlali: 15 başvuru
Özel hayata ve aile hayatına saygı ihlali: 9 başvuru
Toplanma ve örgütlenme özgürlüğü ihlali: 6 başvuru
Yaşam hakkı ihlali: 2 başvuru
Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü ihlali: 1 başvuru
Mülkiyetin korunması hakkı ihlali: 1 başvuru
Mahkeme, ayrıca iki davada Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 2. maddesi kapsamında “etkili soruşturma eksikliği” kararı verdi. Bir başvuruda insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele tespit edilirken, iki başvuruda 3. madde kapsamında etkili soruşturma eksikliği saptandı.
AİHM’deki Dava Sayısı Azaldı
Rapora göre, AİHM’de bekleyen toplam dava sayısı 2023 yılında 68 bin 450 iken, 2024 yılında bu sayı 60 bin 350’ye geriledi. 2023 yılında 34 bin 650 dava kayda alınırken, 2024’te bu sayı 28 bin 800 olarak gerçekleşti.
AİHM’in yıllık raporunda mahkemeye yapılan başvuruların azaldığı ancak Türkiye’nin halen en fazla başvuru yapılan ülke olduğu dikkat çekti.
Serhat News
