Van Tarihi Eserleri Koruma Araştırma ve Geliştirme Derneği (ÇEVDER) ‘17 Haziran Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü’ vesilesi ile bir açıklama yayınladı. Dünyada yaşanan su kıtlığına dikkat çekilen açıklamada ayrıca Van Gölü’nün de kuraklıktan çok ciddi şekilde etkilendiği bilgisine yer verildi.
Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla 1994’ten bu yana her yıl 17 Haziran ‘Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü’ olarak kutlanıyor.
‘Dünyada 2.5 milyon kişi temiz suya ulaşamıyor’
Bu yılki etkinliklerin ‘Kuraklıktan Beraberce Çıkmak’ teması ile kutlandığını hatırlatan Van ÇEVDER, yayınladığı yazılı açıklamada, şu anda dünya genelinde yaklaşık olarak 2.5 milyon kişinin temiz su kaynağına erişemediğini belirterek, “Kişi başına düşen yıllık kullanabilir su miktarı 5 bin metreküpten fazla olan ülkeler su zengini kabul edilirken, kişi başı yıllık bin metreküpten az su kullananlar ise su fakiri olarak kabul edilmektedir. Dünya’da kullanılan suyun yüzde 85’ini dünya nüfusunun yüzde 12’si tüketmektedir. Su daha çok tarım ve sanayide tüketilmektedir” bilgisini paylaştı.
Ayrıca ülkemizdeki duruma da dikkat çekilen açıklamada, Türkiye’de son 20 yılda kişi aşına düşen su miktarının 4bin metre küpten bin 400 metre küpe indiğini ifade edilerek, bu rakamlarla Türkiye’nin su fakiri ülkeler kategorisinde yer aldığı aktarıldı.
‘Yılda 60 Milyon metreküp su tüketiliyor’
Van’da ise kişi başına düzen su miktarının günlük 150 litre olduğunu, bununda yıllık olarak 60 milyon metreküpe tekabül ettiği hatırlatılan açıklamada ayrıca Van Gölünün de durumuna dikkat çekilerek şu bilgiler verildi:
“İlimizde kişi başına düşen su miktarı günlük 150 litre, 1milyon 500bin nüfuslu kentimizde yıllık 60 milyon metreküp civarındadır, tarım ve hayvancılık, sanayide kullanılan 2 ve 3katına çıkmaktadır.
Kentimizde su tüketim miktarı günlük ortalama 150litreden 200 litreye su tüketimi artmaktadır. İklim krizi yanlış uygulanan su politikaları, su kaynaklarının bilinçsiz kullanılması artan kuraklık nedeniyle Van denizinde ciddi oranda çekildiği derinliği 100metreden 40metreye düştüğü diğer su kaynakları ve sulama amaçlı yapılan baraj göletlerindeki büyük oranın eksilmesine neden olmaktadır.
‘Kuraklık etkisi ile Van Gölünün suları çekildi’
Kuraklığın en büyük etkisini Van gölü sularının ciddi bir şekilde çekilmesi, tek endemik türü olan Eciş Çelebibağ flamingo yolunun kuruması. Kuraklık nedeniyle Van’ın çevresinde bulunan irili ufaklı göl ve göletler kurudu. Van’ın Özalp ilçesine bağlı Akgöl, Değirmi Gölü, Sıhke Gölü, Zernek Barajı, Karasu, Şamran Kanalı, Keşiş Gölü Erciş Koçkiri barajında kuraklık nedeniyle suları çekildi. Van gölünde kuralık nedeniyle adacıkları oluştu. Tatvan ile Bitlis, Adilcevaz sahilinde mikrobiyalitlerin oluşmasına neden oldu.
‘Tedbir almak zorundayız’
Van gölünde yaşayan 15 Nisan 15Temmuz tarihleri arasında göç eden İnci Kefali üreme döneminde, iklim değişikliği ve küresel ısınmadan kaynaklı yağış miktarının az olması, yapılan HES projelerinde kaynaklı üreme dönemlerinde üreyebilecek su olmayacaktır. Van’da yıl boyunca yağış miktarının az olması kuraklığı tetikliyor, kuralık tehlikesiyle karşı karşıya kaldığımız dönemlerde bu yağışlardaki düşüşlerden dolayı doğal olarak tedbirler almak zorundayız.”
Serhat News
(lg/sg)
