Seçim tarihi açıklanmadan çalışmaya başlayan CHP Doğu Masası bölgedeki varlığını büyütmeyi hedefliyor. Birçok Aşiret liderine rozet takmayı başaran Doğu Masası son ana dek seçimlerde sürpriz sonuçlar çıkarmak için uğraşacak gibi görünüyor.
Türkiye’de 2022’nin ortalarında partiler ve halk sosyal, ekonomik sebepleri öne koyarak erken seçim çağrıları yapmaya başlamışlardı. Buna karşın uzun bir süre Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimlerin zamanında yapılacağını vurgularken en son Devlet Bahçeli’nin ‘Bu işi fazla Mayıs’ta bitirelim’ çağrısından sonra seçimlerin 14 Mayıs 2023’te yapılacağını söyledi. Tabi öncesinde bütün siyasi partiler seçim hazırlıklarına başlamıştı. Rutin giden seçim çalışmalarının dışında bu seçime özgün olarak Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Batı metropollerinde çalışmalarını yoğunlaştırırken bölge kentlerinde uzun yıllardır kaybettiği oylarını aşiretler ve kanaat önderleri ile geri alma uğraşına girmişti.
Diyarbakır, Urfa, Hakkâri, Van gibi birçok ilde önemli aşiretlerin liderlerine rozet takmayı başaran CHP Doğu Masası 2023 seçimlerine dek bu çalışmalarını yoğunlaştıracağı görünüyor. En son Hakkari/Yüksekova’da Dirî ve Van’da Ertuşî aşiretlerinin liderleri AKP’den CHP’ye geçmiş ve rozetlerini Kemal Kılıçdaroğlu takmıştı. CHP’nin bu atağı sonrası bölgedeki diğer kentlerde aşiretlerin etkisi ve CHP’nin adımları merak konusu oldu.
CHP, Hakkari ve Van’da başardığını diğer illerde başarıp başarmayacağı soruları yaygın iken Kars’ta ki ziyaretimizde bir izlenim edinmeyi başardık. Öncelikle anlaşılmalı ki Kars, Ardahan ve Iğdır gibi kentlerin özgün yapısından dolayı aynı başarı yakalanmayabilir. CHP, yaklaşık 1 yıldır Van, Erzurum gibi kentlere sık sık çıkarma yaparken yerelde ki il örgütleri de sürekli bir biçimde saha çalışması yaptı. O nedenle Van’da yapılan anket sonuçlarında CHP’nin bir vekil alacağı ve Erzurum’da da zorlayacağı oransal olarak daha fazla. Ancak dışarıdan bakıldığında nicelik olarak daha düşük olan illerde daha az çalışma yaptığı aşikar.
CHP Kars’ta AKP tabanını önüne koydu
Kars’ta yeni bir yönetim ile seçime hazırlanan CHP hedef olarak AKP’nin oy aldığı tabanı önüne koymuş durumda. CHP İl Başkanı Taner Toraman’ın altılı masa ve Emek ve Özgürlük ittifakı ile daha fazla dayanışma içinde olduklarını belirtip hedef olarak aşırı İslamcı AKP kitlesini hedef olarak önlerine koyduklarını belirtti. Altılı masada aşırı sağ partilerin olması hedefi ile arasındaki mesafeyi kısaltıyor. Ancak bir yandan da HDP’li kitlenin şehirlere yoğun göç yaşaması o kentte ki vekillerin çoğunu alacağını belirliyor. Bu durumda Cumhur ve Millet ittifakı bir vekil için yarışacakken HDP tüm vekilleri alma uğraşında olacak gibi duruyor.
Ama en nihayetinde CHP bu seçimde diğer seçimlere nazaran daha fazla başarı yakalayacak gibi. En son CHP Muğla Milletvekili Mürsel Alban ve PM üyesi Yaşar Seyman Doğu çalışmaları kapsamında Erzurum, Ağrı, Iğdır, Ardahan ve Kars ziyaretleri ile sahaya indiler. Kars’ta ki ziyaretinde Kılıçdaroğlu’nun ve Doğu masasından sorumlu genel başkan yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı’nın görevlendirmesi ile sahaya indiklerini belirterek kayyım siyaseti ile birçok politikayı eleştirmişti.
CHP tüm illerde çalışmalarını yoğunlaştırdı
Mürsel Alban ile yaptığım görüşmede somutlaşan bir görüşme olup olmadığını sorduğumda şu cümleleri kullandı: “5 Serhat ilinde CHP üyesi olmayan, toplum tarafında kanaat önderi olarak görülen ve sevilen insanlar ile, esnaf ve yurttaşlar ile görüştük. Sorunlarını dinledik ve çözüm önerilerini konuştuk. Somutlaşan bir isim olup olmadığını henüz açıklayamayız ancak büyük bir ilgi olduğunu belirtebilirim.” En nihayetinde CHP Doğu Masasının çevredeki tüm illerde çalışmalarını yoğunlaştırdığı görülüyor.
Gelelim Kars’ta ki aşiret yapılanmasına. Kars’ta ki her ilçede hemen hemen her aşiret mevcut. Yani herhangi bir ilçede herhangi bir aşiret çok baskın değil. Aynı zamanda aşiretlerin çoğu herhangi bir partide tümü ile sabit değil. Birçok halkın bir arada yaşadığı Kars’ta Kürtler tamamıyla HDP’ye oy vermezken diğer halklarda sadece bir partide mutabık değil. CHP il Başkanı ve diğer siyasetçilerin sık sık örnek verdiği gibi Ayhan Bilgen’in Alevi olmasına rağmen Kars gibi bir kentte HDP çatısı altında Belediye Eş Başkanlığını alması somuttaki örnek olarak önümüzde duruyor. Aynı zamanda yerelde yaptığımız sokak anketinde de çeşitli halklardan alışılmışın dışında oy tercihleri güncelliğini koruyor.
CHP belirli bir oy ilerlemesi yaşıyor
Bırukî aşiretinden olan Alibeyoğlu ailesinin sadece iki köyde olduğu söylemi üzerine bakarsak kentte belirli bir hakimiyeti olduğu söylenebilir. Öyle ki sokak anketinde Cumhurbaşkanlığında Erdoğan’a oy vereceğini söyleyen bir vatandaş genel seçimde Naif Alibeyoğlu vasıtası ile CHP’ye oy vereceğini söyledi. Tabi tekil bir örnek olarak görülebilir ama kentte aileler ile sohbetlerde Alibeyoğlu ailesinden bahsedilir. Naif Alibeyoğlu, bir kez ANAP, bir kez AKP ile belediye seçimlerini kazanıyor ancak anlaşmazlıklar nedeni ile hiçbir seçim kazanamadığı CHP’ye katılıyor. Ama katılması ile CHP belirli bir oy ilerlemesi yaşıyor. Mevcutta yaşamaya devam edecek gibi duruyor şimdilik. Ancak bu tekil örnek dışında Kars’ta CHP’nin güncel bir adımı olacak mı bilinmiyor.
Iğdır’da ise geçen dönem yapılan genel ve yerel seçimlere baktığımızda Kürtlerin ağırlıkta HDP’ye oy verdiği Azerilerin ise MHP ve AKP’ye oy verdiği görülüyor. Cumhurbaşkanlığında Muharrem inceye çıkan oy oranının genel seçimlerde Millet ittifakının oy oranına göre fazla olması toplamda HDP’ye kaybettirme ortaklığı olarak okunabilir. Ancak geçen seçim geçen yıllarda kaldı. Şimdi şartlar çok farklı. Altılı Masa ortaklık kurar ve seçime girer ise işler farklılaşabilir.
Millet ittifakından SP’nin Tuzluca ilçesinde İyi Partinin ise diğer yerlerde nispeten varlığı bu seçimde nasıl bir hat çizeceklerini öne koyuyor. Ancak HDP’ye kaybettirme politikası izlenen diğer seçim gibi bir adım olur ise altılı masa bu kentten umudunu kesmiş anlamı taşır. Çünkü bakıldığında ekonomik gidişattan tüm halkların şikayetçi olması ve CHP’nin eskiye nazaran daha çok konuşulması Iğdır’da ki netliği ortadan kaldıracak gibi. Bu durumda ittifakların Iğdır’da izleyeceği hattın genel hattından farklı olması bekleniyor.
Önümüzde ki seçimler alışılmışın dışında
Önümüzde ki seçimler alışılmışın dışıdır. Söylemi ve pratiği değişen partileri izleyeceğimiz bir seçim geçireceğiz. HDP bu illerde sabit oylarını koruyacak üzerine oy katacak gibi duruyor. CHP’nin bu illerde bir sürpriz yapması ise son ana dek merak konusu olacak. İYİ Parti’nin MHP’ye mi? HDP’ye mi? Kaybettireceği politik hattını önümüzdeki günlerde göreceğiz.
Serhat News
