Bir depremin şiddeti kadar, derinliği de oldukça önemlidir. Peki ama deprem derinliği dendiğinde ne anlamalıyız? Hangi depremlere sığ deprem diyoruz, hangilerine derin deprem diyoruz?
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde yaklaşık 10 saat arayla meydana gelen, başta Hatay olmak üzere Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adıyaman, Adana, Kilis, Diyarbakır, Elazığ ve Şanlıurfa’da yıkıma neden olan 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından Türkiye’nin gözü, arama – kurtarma çalışmalarına çevrildi.
Kamuoyu meydana gelen depremlerden sonra depremlere ilişkin yeni terimlerle karşılaştı. Depremin derinliği, büyüklüğü, öncü deprem, artçı deprem sıklıkla duyduğumuz kavramlar arasında yer aldı.
Depremler, dünya yüzeyinden yaklaşık 800 kilometre derinliğe kadar uzanan kabukta veya üst mantoda meydana gelir. Bir depremin sallama gücü, depremin kaynağından uzaklaştıkça azalır, bu nedenle 500 km derinlikte meydana gelen bir depremin yüzeydeki sallama gücü, aynı güçteki bir depremin 20 km derinlikte meydana gelmesine göre önemli ölçüde daha azdır.
Depremler, dünyanın yüzeyinden yaklaşık 700 kilometre derinliğe kadar değişen yerkabuğunda veya üst mantosunda meydana gelir. Bu derinliğin altında, alan çok sıcak ve sünek olduğu için kayalar kırılmak yerine eğilme ve akma eğilimindedir.
Odak derinliği
CHIP Online’nın haberine göre sismolojide, bir depremin meydana geldiği derinliğe odak derinliği denir. Depremler 50 km’den daha az bir derinlikte meydana geliyorsa “sığ”, 300-700 km derinlikte meydana geliyorsa “derin” olarak etiketlenir. Derinliği 50 kilometreden 300 kilometreye kadar olan depremler “orta” olarak değerlendirilir.
Genel olarak, derin depremlerden gelen sismik dalgalar yol boyunca enerji kaybederek yüzeye daha hafif bir şekilde ulaşır. Sığ depremler daha derin olanlardan daha fazla zarar verme eğilimindedir. 400 kilometre derinlikte meydana gelen bir depremin gücü, 10 kilometre derinlikte meydana gelen bir depremden belirgin şekilde daha azdır. Ayrıca, sığ odaklı depremler genellikle derin odaklı depremlerden çok daha fazla artçı deprem üretir. (Kısa Dalga)
Serhat News
