HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, tahliye edilmesi beklenirken infazı yakılarak başka cezaevine sevk edilen hasta tutuklu Fettah Yıldırım’ın durumunu TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na taşıdı. Orhan ayrıca yaşanan sağlık ihlaline karşı da Adalet Bakanı’na “Yıldırım’ın ceza infazının ertelenmesi veya serbest bırakılması için bir girişim başlatacak mısınız?” diye sordu.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan, Şakran Cezaevi’nden Antalya Y Tipi Cezaevi’ne sürgün edilen hasta tutuklu Fettah Yıldırım’ın durumunu Adalet Bakanı’na ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na taşıdı. Orhan TBMM inceleme komisyonuna verdiği yazıda, Türkiye cezaevlerinde, kapasitenin aşırı doluluk oranları, uzun süren yargılama süreçleri ve haksız tutuklamalar nedeniyle adaletsiz birçok uygulama yaşandığına dikkat çekti.
‘Alınmayan tedbirler ölüm cezasına dönüşmüştür’
Cezaevlerinde tutulan yüz binlerce kişinin yaşam koşullarının ulusal ve uluslararası mevzuatın ihlaline neden olduğuna dikkat çeken Orhan, sağlık hakkı taleplerinin yerine getirilmemesi nedeniyle kayıpların yaşandığına vurgu yaptı. 2017-2019 döneminde de 44 kişinin cezaevlerinde yaşamını yitirdiğini kaydeden Orhan, “Önceki yıllarda da bu ölümlerin sistematik bir şekilde devam ettiği bilinmektedir. Alınmayan tedbirler ve verilmeyen sağlık hizmeti sonucu fiilen bir ölüm cezasına dönüşen bu durum ortaya çıkarmaktadır” dedi.
‘Adalet Bakanlığı yaşanan hukuksuzluğa son vermelidir’
Ekim-Aralık 2021 döneminde cezaevlerinde şüpheli şekilde yaşamlarını yitirenlere değinen Orhan, “Bu kişiler dışında da ‘intihar etti veya öldü’ iddiası ile cezaevinde iken yaşamını yitiren kişiler olmuştur. Öte yandan cezaevlerinde tutuklu ve hükümlülere karşı işkence, kötü muamele ve hak ihlali iddiaları gittikçe artan oranda kamuoyuna yansımaktadır. Bu durumdaki mahpusların cezaevinde kalmasının ağır hak ihlallerine ve hatta ölüme yol açacağı bilinmelidir. Ağır hasta tutsakların cezaevi ve korona koşulları nedeniyle de sağlık hizmeti alamadığı bilinmektedir. Adalet Bakanlığı’nın cezaevinde yaşanan hukuk dışı koşullara son vermesi, mahpusların nitelikli sağlık hizmetinden yararlanmasını sağlaması anayasa, hukuk devleti ve uluslararası sözleşmelerin gereğidir” diye kaydetti.
‘Tahliye olması gerekirken infazı yakıldı’
Antalya Y Tipi Cezaevi’ne sevk edilen hasta tutuklu Fettah Yıldırım’ın yasa gereği olarak tahliye olması beklenirken infazının yakıldığına dikkat çeken Orhan şunlara dikkat çekti: “Ailesine yakın bir yere sevk edilmesi yönündeki talebe rağmen Antalya’ya götürüldüğü ifade edilmektedir. ‘Varikosel (damar genişlemesi) nedeniyle 2 defa ameliyat olmuş ve halen bu rahatsızlığı devam eden Yıldırım’ın bu hastalıkla birlikte karaciğerinde 3 santim büyüklüğünde kist ve 1 santim büyüklüğünde damar yumağı bulunduğu ifade edilmektedir. Yıldırım’ın yasal infaz süresinin dolduğu, yasal koşullar nedeniyle tahliye olması gerektiği, sağlık koşulları nedeniyle tahliyesinin gecikmesinin yaşam hakkını tehdit ettiği bilinmelidir. Sağlık durumu gittikçe kötüleşen ve tek başına hayatını devam ettiremeyecek hale gelen Fettah Yıldırım’ın tedavisinin sağlanması için infazının ertelenerek serbest bırakılmasının bir zorunluluk haline geldiğini ifade edilmektedir.”
‘İşkence iddiaları derhal gündeme alınmalıdır’
Fettah Yıldırım’ın yaşam ve sağlık haklarının korunması için Komisyonunun işkence iddialarını derhal gündemine alması gerektiğine vurgu yapan Orhan, olayı tüm boyutları ile araştırmak üzere acil bir heyetin oluşturularak ilgili cezaevine gitmesi ve tüm taraflarla görüşerek bir rapor hazırlaması gerektiğinin altını çizdi.
Orhan, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın cevaplaması üzere ise şu soruları sordu:
* Türkiye cezaevlerinde 2015-2022 yılları arasında gerçekleşen ölüm sayısı kaçtır? Cezaevlerine sağlıklı giren ama cenazeleri çıkan bu tutuklu ve hükümlülerin ölümünden siyaseten sorumlu olduğunuzu düşünüp istifa etmeyi düşünüyor musunuz?
* Türkiye cezaevlerinde hasta olduğu sağlık raporlarla ortaya konulmuş kaç mahkum bulunmaktadır? Bunların kaçı kadın, engelli ve 65 yaş üzerindedir?
*Ömrünün çoğunu cezaevinde geçirmiş ve şu an bakıma muhtaç, kanser ve benzeri ağır hastalığı olan mahpusların cezaevinde tutulmasının hukuki gerekçeleri nelerdir?
* Korona ve cezaevi koşullarında hasta ve ağır hasta mahpusların sağlık hizmetleri nasıl karşılanmaktadır?
* İnfazının çoğunu yerine getirmiş yaklaşık 600 ağır hasta mahpusun yaşam hakkının korunması amacıyla hükmün geriye bırakılması veya diğer adli kontrol hükümleri için bakanlığın bir girişimi olacak mıdır?
* Hasta mahpusların salıverilmesi veya tahliyesi hakkında Bakanlığınızın yapmakta olduğu bir çalışması mevcut mudur?
* 2020 yılından bu yana cezaevlerinde en az 140 kişinin yaşamını yitirmesi hakkında başlattığınız bir soruşturma mevcut mudur?
* “Varikosel (damar genişlemesi) rahatsızlığı ile birlikte karaciğerinde 3 santim büyüklüğünde kist ve 1 santim büyüklüğünde damar yumağı bulunan, kontrol ve tahlilleri yapılamayan hasta tutsak Fettah Yıldırım’ın yasal infaz süresinin dolması nedeniyle sağlık ve yaşam haklarının korunması ve ceza infazının ertelenmesi veya serbest bırakılması için bir girişim başlatacak mısınız?
* Ağır hasta tutsakların ölmeye yakın hastaneye gönderilmesi politikasına son verecek misiniz?
Serhat News
