İnsan Hakları Derneği Van Şubesi Van’da 9 Mayıs’ta “Örgüte yardım ve yataklık” yaptıkları gerekçesi ile tutuklanan 80 yaşındaki Makbule Özer ve 79 yaşındaki eşi Hadi Özer hakkında hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı.
Dernek binasında düzenlenen basın toplantısında İHD yöneticisi Av. Jiyan Özkaplan raporun, söz konusu kişilerin yakınları tarafından yapılan başvurular neticesinde hazırlandığını aktardı.
‘Hadi Özer göz ağrısı şikâyeti var’
Özkaplan raporun hazırlaması sürecinde, Makbule ve Hadi Özer ile cezaevinde bulunan diğer kişilerle bir dizi görüşme gerçekleştirdiklerini belirterek, “Van Yüksek Güvenlikli Cezaevinde bulunan Hadi Özer ile yapılan görüşmede; kendisinin 1986’li yıllarda trafik kazası geçirdiğinden kaynaklı devam eden göz ağrısının olduğu, ve yine sağ elinin cezaevine girdiği andan bu yana sağ elinin uyuşuk olduğu bir şey tutamadığını belirtmiştir” dedi.
‘Makbule Özer tek başına yürüyemiyor
Yine aynı şekilde, Van T Tipi Kapalı Cezaevinde bulunan Makbule Özer’le yapılan görüşmeye değinen Ozkaplan, Özer’in cezaevinde yürümekte zorlandığını ifade ederek şunları aktardı: “Yürüyemiyorum ve şu an perişan haldeyim. Burada ölmeyeceğimin garantisi yok. Bir an önce evime gitmek istiyorum. Her an burada ölebilirim. Dört duvar arasındayım, şekerim, nefes darlığım ve tansiyonum var.”
80 yaşında ve yüzde 52 engeli bulunan Özer’in kişisel ihtiyaçlarını dahi tek başına karşılayamadığını, sözlerine ekleyen Özkaplan, Özer’in avukat görüşmesine tekerlekli sandalye ile geldiğini ve kendisine geceleri uyuyamadığını, bacaklarının ise sürekli ağrıdığını aktardığını, ifade etti.
‘Engellilik oranı yüzde 52’
“Hapishanelerde mahpusların kişisel engelleri kronik hastalıkları iletişim sorunları gibi nedenlerle tedaviye erişimlerinde yaşanan sıkıntılardan ötürü durumları da ağırlaşabilmektedir” diyen Özkaplan, devamında şunları belirtti:
“Makbule Özerin raporlarından anlaşılacağı üzere yaşı engelli raporu ve kronik hastalıkları olduğu tespit edilmiştir. Yine Makbule Özer’in engelilik oranı yüzde 52 ‘dir. Engelli bireylerin, yaşadıkları zorluklar; cezaevlerindeki sınırlı ortamdan kaynaklı Mahpus Makbule Özer’in durumunu ağırlaştırabilmekte ve kronik hastalıklarını tetikleyebilmektedir. Hadi ÖZER ileri yaşta olup geçirmiş olduğu trafik kazasından kaynaklı gözünde ağrılar olmaktadır. Sağ eli uyuşmuş olan Hadi Özer elini kullanamamakta ve günlük ihtiyaçlarını karşılarken zorlanmaktadır. Cezaevi koşullarında olanaklar elvermediğinden ötürü bazı hastalıklar meydana gelebilir veya bulaşıcılığı kolaylaştırabilir olması başlı başına bir hastalık etkenidir. İleri yaşta olan bireyler için bu durum daha da ağır olmaktadır. Tutukluluğun devamı halinde kişinin sağlık hizmetlerine ulaşmasında ve hastalığın ilerlemesinin engellenmesi için gereken medikal ve psikiyatrik desteğin aksayacağı, sağlık durumunun kötüleşebileceği, gelişebilecek ani klinik tablolar ve ruhsal durumu nedeniyle refakat ve desteğe ihtiyaç olduğu anlaşılmaktadır.”
Durumları TİHV Raporu ile de tespit edilmiş
Özer çifti hakkında TİHV tarafından hazırlanan raporlara dikkat çeken Özkaplan son olarak şunları ifade etti:
“Mevcut rahatsızlıkları ve kişinin yaşı da dikkate alındığında acil müdahaleleri de gerektirebilecek tıbbi tedavi ve rehabilitasyonun yanı sıra iyileşme sürecinin önemli bir parçası olan ruhsal ve sosyal desteğin de cezaevi koşullarında sağlanması, hapishane koşullarında kişinin yaşamını tek başına sürdürmesi ve sağlığını koruması olanaklı görülmemektedir. TİHV uzman tıp raporu da göstermektedir ki mahpusların hapishanede kalmaları telafisi güç ve zor mağduriyetler doğuracağı tespit edilmiştir. Sağlığa erişim hakkı önündeki engellerin artması ile yaşanan yaşam hakkı ihlallerinin de arttığı gözlemlenmektedir. . Tüm bu sebeplerle Engellenen sağlık hakkı başta olmak üzere yaşama hakkının ihlali ile mahpusların durumlarının ağırlaştığını gözlemleyip tespit etmiş bulunmaktayız.
‘Cezasını konutta çeksin’
Adli Tıp Uzmanı Prof. Dr Ümit Biçer tarafından düzenlenen ‘Uzaman Görüşü Raporunda’ da mahpusların cezasının infazının hapishane koşullarında sürdürülmesinin uygun olmadığı, alternatif yollar aranması ya da sağlık koşulları nedeniyle cezasının ertelenmesi/kaldırılması yoluna gidilmesinin tıbbi açıdan uygun olduğunu belirtilmiş. Mahpusların yaşı ve sağlık durumu dikkate alındığında ceza evinde kalması temel hak ihlaline neden olduğu belirtilmiştir. Bu sebeple mahpusların tedbir kararı ile infazının konutta geçirmesi insan onuruna ve evrensel hukuk ilkelerine uygun olacaktır.”
Serhat News
(lg)
