Kent yaşamlarının anlamını bulamaması kendisine kimlik edinememesi yabancılık, işgale ve saldırılara karşı duyarsızlaşması, kentlerin en büyük talihsizliği ve yalnızlığıdır.
Kentleri insanlar inşa eder ve sonra kent kendi insanını yaratır, kentin iradesi o kentte yaşayan insanların ortak iradesi haline gelir, bu irade kendisini geliştirmeye, büyütmeye çalışır, daha yaşanılır bir şehir yapmak için hafıza oluşturur, kültür oluşturur, gelenek oluşturur, oluşan kentler içinde yaşayan insanların ortak değerlerinin bütünü haline gelir.
Sonra demokratik yapısını ve özgürlük alanlarını yaratır, bilim ve sanatla kendi tarihsel dokusunu oluşturur, kendi elleri ile yarattığı mekanları koruma içgüdüsü oluşturur. Bu kentlerin doğal seyridir, tarihten ve iradeden kopmayan şehirler insanlığın en modern mekanları haline bu şekilde gelir.
İradesi baskılanmış, yada atanmış kişilerce teslim alınmış kentler, dinamiklerinden yoksun bırakılmış şehirler yaşayanları ile arasına soğuk mesafeler koyar, öyle ki o kentte yaşayan sakinler kendilerini yabancı gibi görmeye başlarlar, iradelerinin yok sayıldığı bu mekanlarda birer tutsak gibi davranırlar zira yarattıkları ve kendilerini yaratan kentler ile bir irade çatışması yaşarlar, irade aynı zamanda kendi varlık meseleleri haline gelir, atanmışlar karşısında yenilgiye uğrayan kentlerin sakinleri yaşadıkları kenti sahiplenme noktasında ilkin tereddüt sonra da çaresizlik yaşarlar, zira bu durum atanmış aklın en büyük zafer ilanıdır, çünkü iradesi kırılmış kentler rant ve çıkara en elverişli mekanlar haline gelir, bir de bu kentler tarihsel ve kültürel yer altı ve yer üstü zenginliklere sahipse esas iradenin kırılması rant ve çıkar odakları için bulunmaz tarihi fırsatların oluşması demektir, öyle ki günümüzde en belirgin örneklerini yaşadığımız bu durum için sayısız örnek sıralanabilir.
Van Gölü kıyılarında Van halkına rağmen rantçı imar planlarının düzenlenmesi gibi.
Kentin teknik, bilimsel kurumları ve üniversitesine rağmen Van Master (kent, ulaşım vs.) planlarının başka ellerce düzenlenmesi gibi. Şehrin çevre yolunun kentin ekolojik, tarihsel dokusundan ve stratejik gelişim planından ziyade birilerinin parsellerini kıymetlendirme gibi.
Kentin hafızasına, kültürel birikimine, yeşil alanlarına, endemik türlerine ve yaşam alanlarına rağmen Van’daki maden ocaklarının kurulması ve işletilmesi gibi çalışmalar ancak iradesiz bir kentte uygulana bilecek yaklaşımlar.
Düşünün ki bahçemize giren bir yabancıdan dolayı kıyametleri koparacak kadar yaşadığımız yerleri sahiplenirken, öte yandan dağların ufalandığı, derelerin kurutulduğu, kentlerin parsel parsel ranta açıldığı, kıyıların ticarileştiği mekanlar için kılımızı kıpırdatmayacak kadar çaresiz ve iradesiz bırakılmışız, bilmiyoruz ki kuruyan dereler ile beraber bahçelerimizin de yok olacağını, parsel parsel satılan arsalar ile çevrelendiğimizi, ticarileşen kıyılar ile en güzel mekanlardan mahrum bırakılacağımızı, ufalanan dağlar ile yeşile hasret kalınacağını, bu tutulan aklın, bu basiret yoksunluğunun tek müsebbibi iradelerinin kırıldığı, yok edildiği gerçeğidir.
İradesine avazı çıktığınca bağıran çağıran kentlerimizi görmesek sahip çıkmasak korkarım ki yarın biz çığlık çığlığa bu kentleri kaybedeceğiz.
