İnsan Hakları Derneği Van Şubesi mülteci ölümleriyle ilgili yaptığı açıklamada, son 3 yılda 49 mültecinin sınırı geçerken, donarak yaşamını yitirdiğini dikkat çekerek, mülteciler için yaşam koşulların düzeltilmesi çağrısında bulundu.
Son olarak sınırı geçmek isterken, donarak yaşamını yitiren mülteci kadının yankıları devam ederken, konuyla ilgili İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, Serhat Göç ve Araştırmalar Derneği ile birlikte dernek binasında basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısında konuşan İHD MYK üyesi ve Van Şube Yönetim Kurulu Üyesi Hamdi Bayhan, İktidar çatışmaları ve sömürü düzeninin yarattığı, savaş, çatışma ve derin yoksulluğun mağduru mülteci ve göçmenler olduğunu belirtti. Ortadoğu’da bitmek bilmeyen kimlik savaşları milyonlarca insanın yerini yurdunu terk etmesine neden olduğunu da dile getiren Bayhan, göç yolculuğun ise büyük trajedilerle ölüm yolculuğuna dönüştüğünü kaydetti.
‘Ölen bir annenin dramına şahitlik ettik’
Açıklamada sınırı geçerken donarak yaşamını yitiren kadının durumuna da dikkat çeken Bayhan, “Türkiye ve oradan Avrupa ülkelerine göç etmek isteyen insanlar yaşamları pahasına bu yolu göze almaktadırlar. Son olarak 1 Ocak 2022 tarihinde 8-10 yaşlarında iki çocuğuyla sınırı geçerken donarak ölen bir kadının-bir annenin-dramına şahitlik ettik. Çocukları donmasın diye çoraplarını çocuklarına eldiven yapan anne, bütün dünyanın mülteciler karşısındaki ikiyüzlülüğünü ve kayıtsızlığını gösteren bir fotoğraf gibiydi. Elleri avuçları soğuktan yanmış çocukların acısı mülteciliğin başka bir yüzüydü. Oysa insanlık, üç yaşındaki Alan Kurdi’nin kıyıya vuran minik bedeninin hesabını verebilmiş değildi. Yaşanan her ölüm yaşam hakkının ihlali olmakla birlikte coğrafyamızın acılarının hızla artmasına sebep olmaktadır.” Diye konuştu.
Trajedi verilerle açıklandı
Açıklamada Van’da 3 yıl içinde yaşanan mülteci ölümlerine de dikkat çeken Bayhan şunlara vurgu yaptı: “Yaptığımız çalışmalar, basın haberleri ve kurum raporları esas alınarak; son 3 yılda ölüm yolcuğuna dönüşen göç serüveni yaşamaktadır. Yaşanan trajedinin büyüklüğünü göstermek kamuoyunu bilgilendirmek ve yetkilileri göreve davet etmek hasebiyle hayatını kaybeden göçmen ve mültecilere ilişkin veriler olayın vahametini göstermektedir. Bu süre içinde Van’da sınırı geçmek isterken 49 mülteci donarak yaşamını yitirdi. 68 mülteci Van gölünde boğularak yaşamını yitirdi. 42 mülteci trafik kazalarında yaşamını yitirdi. Bir mülteci ise ateşli silah sonucu yaşamını yitirdi. Savaş, çatışma ve derin yoksulluktan kaçarak yollara düşen ve dünyanın her yerinde ucuz işgücü olarak kullanılan, her türlü istismara maruz kalan, sıklıkla nefret ve ayrımcılık suçunun hedefi olan mültecilere karşı sorumluluğumuzu yerine getirmenin zamanı gelmiştir.”
Açıklamanın sonunda su şu talepler dile getirildi:
- Avrupa ile imzalanmış olan Geri Kabul Anlaşması derhal feshedilmeli, mültecilerin Avrupa ile pazarlık aracı olarak kullanılmasına son verilmelidir.
- Mültecilere insani yaşam koşulları sağlanmalı, eğitim, sağlık, barınma, beslenme, iş gibi temel ihtiyaçları karşılanma, mültecilere yönelik ayrımcılık ve nefret saldırıları önlenmelidir.
- 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası koruma kanununda bulunan “Geri iade yasağı” mutlak uygulanmalı, ihlal eden kişilerle ilgili cezai ve idari işlemler ivedilikle başlatılmalıdır.
- Geri gönderme merkezleri temel hak ve hürriyetlerin esas alındığı yaşam alanlarına dönüştürülmelidir.
- Van-İran sınırında yapılan modüler duvarın yapımı durdurulmalıdır. Bu daha büyük mülteci-göçmen dramlarına yol açacağı gibi daha büyük ve kapsamlı insan kaçakçılığı yapan komplike yapıların ortaya çıkmasına neden olacaktır.
- 1951 Cenevre Sözleşmesine konulan coğrafi çekince kaldırılmalı, insan hakları ve uluslararası hukuka uygun bir iltica mevzuatı hazırlanarak, Türkiye’de bulunan mültecilere, mültecilik hukuki statüsü verilmelidir.
- Avrupa Birliği yaptığı anlaşma ve uygulamalar ile yaşama ve iltica hakkını askıya alarak, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini inkâr etmiştir. Avrupa ve dünya devletleri sınırlarını mültecilere açmalı, mültecilerin serbest dolaşım ve yerleşim hakkı kabul edilmelidir.
Serhat News
(sg)
