Van’da Newroz kutlamaları geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da tarihi Van Kalesi’nin bulunduğu alanda kutlandı. Yağan yağmura ve soğuk havaya aldırış etmeyen onbinlerce Vanlı, yöresel kıyafetleri ve yanlarında getirdikleri yeşil-sarı-kırmızı renklerle Newroz alanına akın etti.
Geçmiş yıllarda Newroz kutlamaları için 21 Mart dışında bütün tarihlere yasak getiren Van bürokrasisi bu yıl 19 Mart tarihi için herhangi bir engel çıkarmadı. 2008 yılında 20 Mart’ta yapılmak istenen kutlamalara izin verilmemiş ve Van’da üzücü hadiseler meydana gelmişti.
Sabahın ilk saatlerinden Newroz alanına hareket eden Vanlılar, eski emniyet kavşağının orda durduktan sonra 1.5 km’lik yolu yürüyerek gittiler. Ben de Newrozu buradan itibaren takip etmeye başladım. Yolda yürüyen herkesin önümüzdeki seçimleri konuştuğunu ve bunun üzerine değerlendirmeler yaptığına tanık oldum. Beraber yürüdüğümüz kişilerle güncel siyasi gelişmeleri konuşarak Newroz alanına ulaşmaya çalışırken, Vanlılar birbirlerini gördükleri yerde bayramlarını ‘Newroz pîroz be’ diyerek kutladı.
Az gittik, uz gittik ve sonunda Newroz alanına ulaştık ama önce önümüzdeki aramalardan geçmemiz gerekti. Sıkı aramalar sırasında en dikkat çeken husus tüm çakmakları toplamaları oldu. Geçtiğimiz yıllarda pek uygulanmayan bu yöntemin bu yıl neden uygulandığını anlayamadım. Neticede Newroz ateşleri yakılacağı için herkes Newroza çakmakla gelir, ama nedendir bilmiyorum, bütün çakmakları topladılar.
İkinci aramadan geçtikten sonra yağan yağmurun etkisiyle tüm alanın çamura bulandığını gördüm. Ayaklarımızın çamuruyla Newroz alanına giriş yaptık. Çok soğuktu ve herkes üşüyordu. Ama tüm bu olumsuzluklara rağmen coşku doruğa çıktı.
Miting alanında HDP, Yeşil Sol Parti’nin bayrakları yoğunluktaydı ama bunun yanında Seyit Rıza’nın posteri hemen dikkat çekiyordu.
‘Barış ve Demokrasi şehitleri’ için saygı duruşu ve müzik dinletisinin ardından konuşmalara geçildi. HDP Van Milletvekili Sezai Temelli, soğuk havanın etkisiyle kısa bir konuşma yaptı ve dedi ki: “Bizim bir demokratik çözümümüz var ve o çözümün sahibi de Sayın Öcalan’dır. HDP o çözüm masasını yeniden kuracak, muhatabıyla kuracak. Bunu en güçlü biçimde mecliste yer alacaktır.”
DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz ise deprem felaketinde bunca can kaybının sorumlusunun AKP hükümeti olduğunu söyledi. Hükümetin deprem alanına gelmesinin sebebi yardımları engellemek ve rantçı sistemi devam ettirmek olduğunu söyleyen Aydeniz, “Onurlu barış için, tarihi rolünü oynaması için Sayın Öcalan’ın özgürlüğü olmazsa olmazdır ve mücadele gerekçemizdir” ifadelerini kullandı.
HDP Grup Başkanı Saruhan Oluç’ta konuşmasına depremde yaşamını yitirenleri anarak başladı ve; “İmralı’da Sayın Öcalan ne ailesiyle ne avukatıyla görüşebilmektedir. Dünyanın hiçbir yerinde böylesi hukuk dışı bir davranış yoktur. Bu hükümet barış istemediği için, savaşı sürdürmek, Rojava’ya saldırmak istediği için tecridi sürüyor. Ama 14 Mayıs’ta bu tecrit iktidarı bitecekti.” dedi.
Yapılan konuşmaların ardından yeniden müzik dinletisine geçildi. Müzik dinletisiyle birlikte coşku yeniden doruğa çıktı. Newroz kalabalığına karıştığımızda özellikle 60 yaş üstü insanların coşkusuna tanık olduk. Özellikle kadınların Newroz alanına kattığı coşkuyu ayrıca belirtmek gerekiyor.
Newroz kutlamalarının sonlarında ise dağılan grupların kent merkezinde “Hükümet istifa” sloganları dikkat çekiciydi.
Velhâsıl Van’da bir Newroz daha böyle geçti… Kısa başlıklar halinde özetlersek şunları söyleyebiliriz:
- 2023 Newrozu 14 Mayıs seçimlerinde Van’da ortaya çıkacak sandık tablosunun aslında bir özetiydi. Geçmiş yıllarda siyasi tercihini büyük bir oranla HDP’den yana kullanan Vanlıların bu seçimde de adreslerinin yine HDP olacağını gördük
- Atılan sloganlarda özellikle siyasi tutukluların serbest bırakılmasına ve cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerin son bulmasına ilişkin taleplerden söz edebiliriz.
- Vanlıların Kürt sorunun çözümü noktasında ısrarcı olduklarını ifade edebiliriz.
Van tarihi bir Newroz kutlaması daha gerçekleştirdi ve dağılma esnasında yürüyerek kent merkezine ulaşan gençler sokaklarda “Hükümet istifa” sloganı atarak iktidarın değişme zamanının geldiğinin altını bir kez daha çizdi.
