Türkiye’de, sağlık sisteminde başlayan sorunlar, sağlıkçılara karşı uygulanan şiddet ve nefret dilinin artması ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Açık konuşuyorum, varsın gidiyorlarsa gitsinler” açıklaması ile beraber birçok hekim yurtdışına gitmek için dil kurslarına başvuru yapıyor. Mezun olduktan sonra mesleğe başlamadan yurtdışına gitmek için yapılan başvuruların sayısı ise azımsanmayacak ölçüde.
Türkiye’de, sağlıkta şiddetin artması, kötü çalışma koşulları, yoğun mesai saatleri, ağır iş koşulları, şiddet ve çözülmeyen problemler nedeniyle birçok sağlık çalışanı farklı ülkelere göç ediyor. Hekimler, yurtdışında çalışabilmek için Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB), “İyi hal (Good Standing) belgesi” alıyor. TTB verilerine göre yurt dışına göç eden ve orada çalışabilmek için sicil belgesi alan hekimlerin sayısındaki artış katlanarak devam ediyor.
TTB verilerine göre 2022 yılının ilk yarısında bin 171 hekim yurtdışına gitmek için “iyi hal belgesi” alma talebinde bulundu.
‘Şiddet olaylarının artması hekimleri yurtdışına yönlendiriyor’
Van-Hakkari Tabip Odası Başkanı Ahmet Koç, bir doktorun yetişmesinin uzun yıllar alan bir süreç olduğunu söylüyor. Koç, “Eskiden doktorların çalışma şartları ve Özlük Hakları iyi konumda olduğundan çok tercih edilen bir meslek olan tıp doktorluğu, son yıllarda yoksulluk sınırında maaş almaları, çok yoğun çalışma koşulları ve emeklerinin karşılığını alamadıklarından dolayı daha az tercih edilir hale geldi,” diyor. Koç ayrıca, Türkiye’de uygulanan sağlık politikaları nedeniyle doktor ve hastaların karşı karşıya gelmesini, sağlıktaki sorunların, sağlık çalışanlarından kaynaklandığının düşünülmesinden kaynaklandığını ifade ediyor.
‘Şiddet olayları, istifaları beraberinde getirdi’
Artan şiddet olaylarının, önemli bir istifa nedeni olduğunu söyleyen Koç, “Yoğun iş yükü nedeniyle hemen her gün hastanelerde, şiddet olaylarına rastlamaktayız. Yıllarını eğitime, çalışmaya vererek yüksek puanlarla kazandıkları hekimliğin, Türkiye’de bu kadar değersizleştiğini gören hekimler, haklı olarak daha iyi çalışma koşulları olan yerleri tercih ediyorlar. Çalışma şartları ve Özlük Hakları iyi durumda olması nedeniyle Avrupa ülkeleri şu anda cazip merkezler olarak görülmektedir,” diye kaydediyor.
‘3 bine yakın hekim göç etti’
Koç, “Avrupa ülkeleri, hazır yetişmiş hekim kaynağı olması nedeniyle Türkiye’den gelen doktorları çok iyi şartlarda kabul etmektedir. Hal böyle olunca da son yıllarda bir hekim göçü yaşanıyor. Eskiden her yıl 50 ila 100 hekim arasında Avrupa ülkelerine giderken, Tabipler Birliği verilerine göre bu yıl yaklaşık 3 bine yakın hekimin Türkiye’den göçü söz konusu,” diye ekliyor.
Koç, Tabipler Birliği’nin bu göçü engellemek için Sağlık Bakanlığı ve hükümet nezdinde görüşmeler yaptığını ve görüşmelerde bir sonuca varılamadığını ifade ediyor. Tabipler Birliği’nin ve tabip odalarının önerilerinin dikkate alınmadığı için istifa ve göç dalgasının önüne geçilemediğini de ekliyor Koç.
‘Van’da da birçok hekim gitmek istiyor’
Van’da da birçok hekimin dil kurslarına giderek daha iyi şartlarda çalışacakları yerlere gitmek istediklerini tespit ettiklerini söyleyen Koç, böyle devam etmesi durumunda, ilerde Türkiye’de sağlık alanında ciddi sıkıntılara yol açacağının ortada olduğunu vurguluyor. Koç son olarak yetkililere ve hükümete çağrıda bulunarak, sağlık alanında yaşanan sorunların bir an önce çözülmesi gerektiğini söylüyor.
‘Yurtdışına gitmek için ortalama altı aylık süreç işliyor’
Savaş Pazarbaşı, Van’da, 6 yıldır Turkuaz Dil Kursu’nun yöneticiliğini yapıyor. Gelen kursiyerlerin kendilerinden çok memnun olduklarını kaydediyor. Pazarbaşı, 17 dilde eğitim verdiklerini belirterek, “Her konuda öğrencilerimize yardımcı oluyoruz,” diye belirtiyor.
165 öğrenci ile başlayan kursun, şu an bin üç yüz seksen dört öğrencisi bulunuyor. Pazarbaşı, bir öğrencinin dil öğrenip, yurtdışına gidişinin ortalama altı aylık bir sürece yayıldığını söylüyor. Altı ay sonunda ise dil kursu, evrak işlemlerini başlatıyor.
‘Yurtdışına gitmek için herkesin farklı bir sebebi var’
İnsanların yurtdışına gidiş sebeplerini sorduğumuzda Pazarbaşı, “Herkesin sebebi farklı. Kimi ekonomik kaygılardan ötürü gidiyor kimi çocuklarının daha iyi bir eğitim alması için kimi ise çalışma koşullarının iyi olmasından kaynaklı gidiyor. Gelen insanların düşüncelerine, fikirlerine bakmadan, kurum olarak kendi üzerimize düşeni yapıp en iyi şekilde eğitim veriyoruz,” diyor.
Sürecin işleyişini şöyle anlatıyor Pazarbaşı: “Öncelikle dil eğitimlerini tamamlıyorlar. Ardından İstanbul, İzmir veya Ankara’da, Goethe Tass sınavına giriyorlar. Sınavı geçmeyen gidemiyor. Bizim kurumumuzun kursiyerleri arasından bu sınavı geçmeme olasılığı yüzde sıfır. Çünkü biz, bu sınavı geçme garantisi veriyoruz. Sınavı bitirdikten sonra otomatik olarak teknik işlemlere başlıyoruz. Teknik işlemlerden sonra şirketimiz aracılığıyla iş bulma ve işi ayarlama işlemi yapıldıktan sonra kontrat yapılıyor.”
‘Hekimlik mesleğine yurtdışında başlamak istiyorum’
Pratisyen Hekim M. R. de, 7 yıllık eğitimin ardından henüz hekim olarak çalışmaya başlamadan, dil kursuna öğrenci olarak kayıt yaptırmış. Yurtdışında hekimlik mesleğine başlamak istediğini belirten R., “Zaten arkadaşlarımın büyük çoğunluğu yurtdışında olduğu için oraya gittiğimde zorlanacağımı düşünmüyorum,” diyor. “Gideceğim ülke ilgili de herhangi bir kaygı taşımıyorum,” diyen R., sadece ekonomik kaygılardan ötürü değil hekimlerin yaşadığı sorunların oldukça fazla olduğunu da ifade ediyor. Sağlıkta şiddetin korkunç boyutlara ulaşmasından ötürü de kaygıları olduğunu belirterek, mesleğe sorunsuz bir şekilde başlamak istediğini söylüyor.
Serhat News
