Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) tarafından “Taahhüt İşlerinde Artan Maliyetler ve Oluşan Fiyat Farkı” toplantısı düzenlendi.
M. Rifat Hisarcıklıoğlu Salonu’nda düzenlenen toplantıya Van TSO Yönetim Kurulu, Meclis ve Komite Üyeleri ile taahhüt işlerinde faaliyet yürüten oda üyeleri katılım sağladı. Gerçekleşen toplantıda konuşan Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, yönetim kurulu üyeleri, meclis üyeleri ve sektör temsilcileri yaşanan sorun ve çözümün aciliyetine dikkat çekti.
Toplantıda konuşan Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, taahhüt işlerinde çalışanların önemli işler yaptıklarını söyledi. Başkan Takva, “Geçtiğimiz yollar, çocuklarımızın okuduğu okullar-oynadığı parklar, hastalarımızın şifa bulduğu hastaneler başta olmak üzere bütün kamu ve yaşam alanlarımızı bayındır hale getirmek üzere misyon üstlenmiş, taahhütte bulunmuş ve bununla birlikte iş-aş yaratan-istihdam sağlayan müteahhitlerimiz zor durumdadır. Bugün yaşanan bu zor durumu dile getirmek ve çağrıda bulunmak adına bir aradayız.” Dedi.
Takva: firmalarımız iflasın eşiğine gelmiştir
Taahhüt sektörünün hayatın tüm alanını etkilediğini belirten Takva şöyle devam etti: “Özellikle 2021 yılının ikinci yarısında piyasalarda oluşan spekülatif gelişmeler, diğer iktisadi parametrelerden kaynaklı finansal oynamalar; taahhüt alanında hizmet üreten iş insanlarımızı iflasın eşiğine getirmiştir. Van Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıtlı 1000’e yakın üyemiz bu alanda faaliyet yürütmektedir. Bu rakam Odamızın %20 aktif üyesine tekabül etmektedir. Dolaylı olarak 160 sektörü domine eden bir sektör olsa da taahhüt sektörü aslında tüm hayatı etkileyen bir sektördür. Dolayısıyla odamızın yaşanan olumsuzluklara kayıtsız kalması mümkün değildir. Bugün burada; Van Ticaret ve Sanayi Odası çatısı altında üyelerimizle dayanışma içerisinde olduğumuzu ve yaşadıkları sıkıntılara kayıtsız kalmadığımızı ifade etmek üzere toplanmış bulunmaktayız.”
“Diğer alanlara sıçramadan çözülmeli”
Takva, “Özellikle; hayatımızı kolaylaştıran, güçlü Türkiye’nin altyapısını tesis eden, sosyal ve iktisadi yaşamı motive eden, ekonomin lokomotifi yapı-inşaat alanında faaliyet gösteren iş insanlarının sahiplenilmeye ve desteklenmeye ihtiyacı olduğunu belirtmek isterim. Ekonomi bir bütün olarak ele alınmalıdır. Bu bütünün en önemli parçalarından biri olan yapı-inşaat alanında; finansal bir darboğazla karşı karşıya kalınmıştır. Bugün, bu sıkıntıların diğer reel sektörü etkilemeyeceğini söylemek yanlış olur. Bu sorunların çözümü ancak ve ancak acil ve yapısal müdahale ve çözüm üreterek son bulacaktır. Buradan çağrımız, bir an önce gerekli önlemlerin alınması ve bu lokal sorunun diğer alanlara sıçramadan çözülmesidir. İnanıyor ve ümit ediyoruz ki, hükümetimiz gerekli önlemleri alarak geçmişte olduğu gibi bugün de bir çözüm üretecektir.” Şeklinde konuştu.
“Bu ilk değil, da son olmayacak”
Van gibi şehirlerde taahhüt sektörünün büyük önem taşıdığını sözlerine ekleyen Takva şunları söyledi: “Bu yaşananlar ilk değil son da olmayacak. Ancak yetkililerin bu anlamda alacakları önlemler sorunun daha da büyümesine engel olacaktır. Şunu da samimi bir şekilde belirtmek isterim ki, sizlerin yanındayız. Ne olursa olsun ne yapılması gerekiyorsa yapmaya hazırız. Sadece ben değil tüm Yönetim Kurulumuz, Meclis Üyelerimiz ve Komite Üyelerimiz ile bu sorunun çözümü için elimizden geleni yapmaya hazırız. Bu sorunu özellikle gündeme getiren komitemize teşekkür ediyorum. Konuyu sürekli olarak gündeme getirdi/getiriyor. Sorun yönetimimizde ve meclisimizde sürekli olarak konuşuluyor. Bizde Van TSO olarak ülkemizde ilk olarak yaptığımız basın açıklaması ile sorunu gündeme taşıdık. Bunun devamlılığı ve sorunun çözümü için yine elimizden geleni yapacağız.”
Takva: Rutin çözümler sorunu çözmez
“Umudumuzu, iyi niyetimizi ortaya koyuyor ve bunu koruyoruz” diyerek konuşmasını sürdüren Takva, “Bu konuda yetkililere çağrımızı yineliyoruz. Bu fiyat farkı meselesi rutinin dışında oluşan ekstra ve marjinal fiyat farkları karşısında mutlaka ama mutlaka ciddiyetle değerlendirilmelidir. Sıradan ve rutin çözümler ile bu sorunun çözümü mümkün değildir. Biz şöyle formüle etmiştik. Fiyat farkının farkı. Meclisimize de böyle geldi. Ancak artık fiyat farkının farkının farkının farkının farkı düzeyinde neredeyse bir tekerlemeye dönüşmüş durumdadır. Bu nedenle de çözümüne de bu şekilde bakılması gerekiyor. Bunun için bazı firmaların talebine kulak vererek tasfiye hakkı talebi değerlendirilmelidir. Bu firmaların isteği çok fazla değil ve çözümsüz de değil. Aciliyet bellidir, bundan dolayı da hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulmalıdır.” İfadelerini kullandı.
Kur korumalı uygulamaya
Firma alacaklarında kur korumalı uygulamayla ödemelerin yapılması gerektiğini aktaran Başkan Takva konuşmasını şöyle tamamladı: “Şunu net bir şekilde söyleyeyim. Sorun bu şekliyle devam ettikçe Van’da taahhüt edilmiş 10 işin 9 tanesi hiçbir şekilde başlayamayacaktır. Sorun bu denli ciddidir. Ayrıca yapmış olduğumuz çağrıya şunu da eklememiz gerekiyor. Cari yıldan önceki alacakların mutlaka hükümet tarafından firmaların lehine olacak şekilde kur korumalı bir uygulamaya tabi tutulmalıdır. Bu da önemli bir nokta. Çünkü 2020 ve 2021’de alacaklarını alamayanlar var. Bu firmalar devletten alacaklılar. Devlet kendi alacağını almak için şahin ama borcunu ödemek için aynı hassasiyeti göstermiyor. Dolayısıyla firma alacaklarının mutlaka kur korumalı uygulama çerçevesinde değerlendirilerek ve farkla ödenmesi gerekmektedir.”
Borazan: teminatlar yakılmak zorunda kalınacak
Toplantıda konuşan Van TSO Meclis Üyesi ve iş insanı Fariz Borazan da Van TSO yönetim kuruluna duyarlılıklarından dolayı teşekkür etti. Borazan şöyle konuştu: “Tüm arkadaşlarımızın bu noktada duyarlı olduğunun farkındayım. Ancak gerek basın gerekse sosyal medya üzerinden konuyu daha fazla dile getirmemiz lazım. Bu şekilde kurulacak baskı ile sorun çözüme kavuşturulabilir. Özellikle hükümet yetkililerine sesimizi daha çok duyurmamız şart. Az önce başkanın da belirttiği gibi sorun artık fiyat farkının fakının farkının farkının farkına kadar ilerlemiş durumda. Soruna bu şekilde bakılmalı ve çözümü de bu şekilde hayata geçirilmeli. Geçtiğimiz günlerde sektörden bir arkadaşımız teminatını yakmak zorunda kaldı. Çünkü bu şekilde hiçbir iş tamamlanamaz ve teminatlar yakılır.”
Balkan: fesih çözüm olmayacak
Sektörü temsilcisi Süleyman Balkan ise, “Tüm dünyada ve Türkiye’de olduğu gibi şehrimizde yaşanan bu sorun hat safhaya çıkmış durumda. Sorunla ilgili gereken şeyler söylendi. Bende farkı bir noktaya değinmek isterim. Fiyat farkı noktasında yaşanan artış 2.5 ile 7.5 arasındadır. Ancak buradaki artış yüzde 300’dür. Şu anda fesih durumu konuşuluyor ama diyelim ki 1 yıl önce işe başlanmış, evraklar verilmiş, çek ve senetler verilmiş. Fesih edildiği takdirde sadece teminat yanmıyor. Bunun yanında verilen çekler/senetler yanıyor, işçi alımı ile ilgili sözler tutulmuyor ve buna benzer birçok sorun oluşuyor. Yaşanan bu sorun Hazine ve Maliye Bakanlığı öncülüğünde ve meclisin alacağı karar ile sorun acil bir şekilde çözülmeli. Fesih çözüm olmayacak. Burada yaşanacak sorun/sorunlar nedeniyle sektörde yarı yarıya bir azalma olacak. Sorun sadece bununla bitmiyor. İş sezonu 20 Mart’ta başlıyor. Ancak aradan yaklaşın 10 gün geçmiş ancak henüz sezon başlamış değil. Bölgemizdeki diğer dezavantajlar da soruna eklediği zaman bu artık çıkılmaz bir hal alıyor.”
Kardaş: ödemeler noktasında sorunlar var
Van TSO Meclis Üyesi Tahsin Kardaş şunları söyledi: “Taahhüt işlerinde yaşanan sorun için erken tedbir almaması durumunda firmalar ne yazık ki iflas edecek. Fesih kesinlikle çözüm değil. Uzun süreli işler için evrak veren firmalarımız bu evraklarını nasıl geri alacaklar. Ayrıca şunu da belirtmek isterim. Fiyat farkı nedeniyle yapılması gereken ödemelerin alınması noktasında ciddi sorunlar ile karşı karşıyayız. Her kurum topu başka kuruma atıyor. Burada da bir sıkıntı var. Bu anlamda gerekli kurumlara ödemelerin yapılması noktasında yazılar yazılmalı ve uyarılar yapılmalıdır.”
Mamuk: hizmet sektöründe de sorunlar var
Hizmet sektöründe faaliyet yürüten Şakir Mamuk da sorunun tüm sektörlerde yaşandığına işaret etti. Mamuk, “Fiyat farkı meselesi yapım ve taahhüt işlerinin yanı sıra hizmet sektöründe belli sorunlara neden olmaktadır. Hizmet sektöründe yer alan bizler fiyat farklarında ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Bu yaşananlardan dolayı bizde personel azalmasına gitmek zorunda kaldık, kalıyoruz. İşler gerçek anlama iyiye gitmiyor. Bu nedenle bir çözüm bulunmasını aciliyetle bekliyoruz.” Dedi.
Başdinç: hiçbir adım atılmadı
Sektör temsilcilerinden Mehmet Sıddık Başdinç şunları söyledi: “Bize ölümü gösterip sıtmaya razı ettiler ve bizde bunu kabul ettik. Ne yazık ki sıkıntılarımız çok fazla. Müteahhitler Birliği ve hizmet sektöründe çok sayıda görüşmeler yapıldı, çözüm önerilerinde bulunuldu ve sesler çıktı. Ancak tüm bunlara rağmen hiçbir çözüm olmadı. Müteahhitlerin ne yazık ki söylediklerinin tamamı havada kaldı ve hiçbir adım atılmadı. Bu nedenle sorunlar büyüdükçe büyüdü ve insanlar iflasın eşiğine geldi. Sorunlarımıza bireysel olarak karşılık alamıyoruz. Defalarca itirazlarımız oldu ancak bir sonuç yok. İnşallah bugünkü toplantı çözüm noktasında öncü olur.”
Sektör temsilcilerinden; Sadık Yeşilgöz, Mesut Balcı, Kenan Atmaca, Turan Teke ve sektöründe içinde yer alan TOBB Van Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Seyhan Demir’de fiyat farklarında yaşanan sorunun tüm alanları etkilediğini ifade ederek, yetkilileri soruna yönelik duyarlı olmaya davet etti.
Çeliktaş: çok sayıda girişimde bulunduk
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fevzi Çeliktaş ve Yönetim Kurulu Üyesi Serdar Balandi, fiyat farkı sorununun uzun süredir gündemde tutuklarını ve bu anlamda çok sayıda yazışma yapıldığını söyledi. Başkan Yardımcısı Çeliktaş, “Bu sorunun çözümü için elimizden gelen yapıyoruz ve yapamaya devam edeceğiz. Bugüne kadar bakanlıklar başta olmak üzere TOBB ve diğer tüm yetkili kurum/kuruluşlara yazılar yazdık. Kapılarımız size her zaman açık. Bunun için ne gerekiyorsa yapacağız, yapmaya hazırız.” İfadelerini kullandı.
Serhat News
(sg)
