Van Star Kadın Derneği’nin 2024 yılı raporuna göre, kadınların %84’ü en çok kadın-erkek eşitsizliğine karşı mücadele verdiklerini belirtti. Raporda, Van’da yaşayan kadınların derinleşen yoksullukla nasıl mücadele ettikleri ve yoksulluğun hak ihlallerine nasıl yol açtığı incelendi.
Raporda, uluslararası insan hakları hukuku uyarınca, devletlerin toplumsal cinsiyet eşitsizliğini yaratan uygulamalara karşı tedbir alması gerektiği vurgulandı. Bu uygulamaların, kadınların ve kız çocuklarının toplumdan daha çok dışlanmasına yol açtığı, kaynaklara ve eğitime erişimlerini engellediği ve onlara yönelik yoksulluğu ve ayrımcılığı devam ettirdiği belirtildi. Kadın yoksulluğunun sadece gelir azlığı değil, kadınların yaşamlarını sürdürebilmeleri için gereken temel haklardan ve fırsatlardan mahrum kalmaları anlamına geldiği ifade edildi. Kürt kadınlar için bu durumun, yoksullukla birlikte çok daha derin hak ihlalleri yarattığına dikkat çekildi.
Yoksulluk ve çaresizlik
Raporda, görüşmecilerin aktardığı “perde ardı”, “sonu olmayan mutsuzluk” ifadelerinin yoksulluğun nasıl bir çaresizliğe dönüştüğünü ortaya koyduğu belirtildi. Kadınların sadece parka gitmek ya da çocuklarını yeterince beslemek gibi en temel yaşam pratiklerini bile gerçekleştiremedikleri vurgulandı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) endeksleri ve Amartya Sen’in yoksulluk kavramına ilişkin kuramsal çerçevesi doğrultusunda hazırlanan raporun, yoksulluğu insan hakları perspektifiyle ele aldığı ve hem ulusal hem de uluslararası savunuculuk faaliyetlerine katkı sunmayı hedeflediği ifade edildi.
Dil sorunu
Raporda, araştırmaya katılan 50 kadının verdiği yanıtlardan birinde, “Kimliksiz, dilsiz hatta şu an bu anketin bile Kürtçe olmaması büyük bir yoksulluk. Yoksulluğumuz sadece ekonomik durumlardan kaynaklanmıyor; hem etnik kimliğimizden hem de kadın oluşumuz bizi birçok şeyden yoksun bırakıyor. Dolayısıyla umutsuzluk en çok bize hakim oluyor” sözleri dikkat çekti.
Raporda, “Eğitim hayatınızı ekonomik şartların belirlediğini düşünüyor musunuz” sorusuna ankete katılanların %86’sı “Evet”, %6’sı “Hayır” yanıtı verdi. “Kürt bir genç kadın olarak aşağıdakilerden hangisiyle mücadele etmek zorunda olduğunuzu düşünüyorsunuz” sorusuna ise ankete katılan 50 kadından 42’si yani %84’ü “kadın-erkek eşitsizliği” seçeneğini işaretledi.
Toplam 38 sayfadan oluşan raporda şu başlıklar yer aldı:
* TÜİK verileri
* Göç olgusu
* Yüz yüze derinlemesine görüşme bulguları
* Anket çalışması bulguları
* Sonuç ve tavsiyeler
* Devlet politikaları için tavsiyeler
* Yerel yönetimler için tavsiyeler
* Yüz yüze derinlemesine görüşme sonuçları ve grafikler
* Anket çalışması sonuçları ve grafikler
* Anket çalışması soru formu
* Yüz yüze derinlemesine görüşme soru formu
* TÜİK bilgi edinme başvurusu soruları
Serhat News