Van’da seçimlerde uzun yıllardır HDP ve AK Parti’nin üstünlüğü gözlemleniyor. En son yapılan 2018 seçimlerinde HDP 5, AK Parti ise 3 milletvekili çıkardı. CHP ise yüzde 2,6 oy oranıyla kentte dördüncü parti olabildi. Ancak CHP, 14 Mayıs’ta yapılacak genel seçimler için iddialı ve Van’dan milletvekilleri çıkarabileceğine inanıyor. Oysa CHP, Van’dan en son 21 yıl önce milletvekili çıkarabildi.
80’li yıllarda milli görüşün, 90’lı yıllarda Kürt siyasal hareketinin, 2000’li yıllara gelindiğinde AK Parti’nin oy üstünlüğü olduğu Van, son seçimlerde ise yeniden Kürt siyasal hareketinin ‘kale’ olarak nitelendirdiği şehirler arasında yer aldı. Peki, 8 milletvekili kotasını HDP ve AK Parti’nin bölüştüğü şehirde, üçüncü bir siyasi parti vekil çıkarabilecek mi? Gazete Duvar, 14 Mayıs seçimlerini ve olası milletvekili dağılımını Van’da yaşayan gazeteciler ile konuştu.
Van merkezli yayın yapan Serhat News’in Genel Yayın Yönetmeni Sıddık Güler’e göre, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde bu kez dengeler değişecek. Güler, öngörüsünü şu şekilde ifade ediyor: “Özelikle yaşanan ekonomik kriz, iktidarın Kürt sorununda yürüttüğü çözümsüzlük, AKP’den ciddi kopuşlara neden oldu. Yeşil Sol Parti ve AKP’nin kesinleşen adaylarına da ciddi bir tepki gelişti. Bu tepki sonucunda seçmenlerin bir çoğunun CHP’ye döneceği bir durum söz konusu. Aslında yıllar sonra bu sahada, CHP için de bir alan açıldı. Bu alanın açılması ve CHP’nin liste başı adayının sahada karşılığının olması oy oranında ciddi bir yükselişi beraberinde getirecektir. Eğer CHP, kentte AKP’den ciddi oranda oy koparırsa, bir vekil çıkarması muhtemeldir. Kentteki atmosfere göre, Van’daki milletvekillerinin Yeşil Sol Parti’den 6, CHP’den 1, AKP’den 1 şeklinde olması bekleniyor.”
‘CHP’nin vekil çıkarma şansı var’
Gazeteci Ruşen Takva da CHP’nin 2002 yılından beridir ilk defa bir milletvekili çıkarma şansına sahip olduğunu söylüyor. Takva, bu şansın sebebini Van’da yaşayan Kürt sermayedarlarına bağlıyor: “Sermayenin Türk’ü, Kürt’ü, solu, sağı olmaz.”
Takva şöyle devam ediyor: “Sermaye güçten yana tavır alır. Dolayısıyla AKP’nin bu seçimi kaybedeceğine ikna olurlarsa, başka bir güç adayı olan CHP’nin arkasında konsolide olabilirler. AKP’nin bir önceki seçime kadar Van’da 180-200 bin bandında bir oyu vardı. Bu rakam hiçbir seçimde düşmedi. Fakat bu seçimde 100 bine kadar düşeceği ön görülüyor. 100 binin altına düşerse hiç milletvekili çıkaramayabilir. Ancak 100 bin bandında bir oya sahip olursa, Yeşil Sol Parti’nin 6, AKP’nin 1, CHP’nin de 1 milletvekili çıkabileceğini öngörüyorum.”
‘CHP bu seçimlerde gençlerden çok oy alacak’
Gazete Van Genel Yayın Yönetmeni Arif Karakaş da Van’daki iki partili tabloya üçüncü bir partinin eklenebileceğini düşünenlerden. Karakaş, genç seçmenin beklentilerinin ve Kılıçdaroğlu’nun söylemlerinin, CHP’yi bölgede önemli bir aktör haline getirdiğini söylüyor. Kılıçdaroğlu tarafından kurulan ve Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı’nın başında bulunduğu Doğu Masası’nın bölgede yürüttüğü çalışmaların, CHP’yi daha görünür hale getirdiğini belirten Karakaş, seçimle ilgili öngörüsünü şöyle açıklıyor: “CHP, özellikle bu seçimde gençlerden çok oy alacak. Çünkü sahada Kılıçdaroğlu’na karşı sempati hemen göze çarpıyor. Bence bu sinerji, partinin oy oranlarına da yansıyacak. Yine Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin ve Van gibi illerde iktidar partisine olan tepki, seçmeni ana muhalefete yönlendiriyor. Diyarbakır ve Van gibi yerlerde AKP’nin politikalarından, tutumundan, vekillerinden hatta vekil adaylarından rahatsız olan seçmenlerin, CHP’ye oy vereceğini düşünüyorum. İki partili yapının hakim olduğu bu kentlerde, özellikle liberal ve demokrat kesimler üçüncü bir yolun varlığını kıymetli görüyor.”
‘Van’da yerli ve milli vekillerin olmasını istiyoruz’
Öte yandan Wan Haber Genel Yayın Yönetmeni Uğur Tunçdemir ise 14 Mayıs’ta yapılacak olan seçim sonucunun, 2018 seçimlerindeki sonuçla hemen hemen aynı olacağını düşünüyor. Tunçdemir’e göre, seçimin sonucunda Yeşil Sol Parti 5, AKP ise yine 3 milletvekili çıkarabilecek. CHP’nin Van’da olumlu bir hava yakaladığını ama buna rağmen Van’dan vekil çıkarma şansının olmadığını söyleyen Tunçdemir, Millet İttifakı çatısı altındaki 6 siyasi partinin toplam oyunun 45 bini geçemeyeceğini belirtiyor.
Tunçdemir, Millet İttifakı’nın alacağı oyun bir milletvekili çıkarmak için yeterli olmayacağını vurgulayarak seçmenin beklentilerini şöyle anlatıyor: “Van, eski Van değil. Seçmenler de eski kafada değil artık. Verdiği oyu sorgulayan, beklentilerini açıkça dile getiren bir Van var. Bunu en net şekilde Yeşil Sol Parti’de görüyoruz. Bazen en koyu HDP’liler bile Yeşil Sol’un adaylarını eleştirebiliyor. Biz Van’da her zaman yerli ve milli vekillerin olmasını istiyoruz. Bu istek sadece iktidar partisi özelinde değil, ana muhalefet ve diğer muhalefet partileri içinde bu geçerli. Sokaklarda AK Parti ve Yeşil Sol Parti’nin aday listelerine itirazları duyuyoruz. Halk artık kendine daha yakın, daha ulaşılabilir, daha çalışkan ve daha cesaretli vekil istiyor. Seçmenlerin vekillerden çok fazla isteği yok, ulaşılabilir olsun ve kentine hizmet etsin yeter. Herkes bunu istiyor artık.”