Büyük şehirlerin sunduğu zorlu ve pahalı yaşam koşullarından kaynaklı Van’da yaşam mücadelesi veren LGBTİQ+ bireyleri keşfedilme hikâyelerini anlatmanın yanı sıra kentte maruz kaldıkları hak ihlallerini ve zorlukları anlattı. LGBTİQ+ bireyi olan Ş.Ş ve R.K, “Başımıza bir şey gelirse bizi savunacak yok” diyerek maruz kaldıkları zorbalığa dikkat çekiyor.
Van’da zor olsa da toplumda görünür oldukları kitlesel etkinliklerden 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Newroz, 1 Mayıs günleri dışında, Van’da LGBTİQ+ bireyleri, sosyal yaşamdan uzak, kendi topluluk bireyleri ile daha çok izole bir hayatı tercih etmek durumunda kalıyor. Türkiye’de ve özelinde Van’da 2015 yılında kurulan Ah Tamara LGBTİ+ platformu 2 yılı aşkın bir süre sonra kapandı. Platform üyesi olan Sinan Akyüz (Neçirvan) 3 Haziran 2015 yılında toplum ve aile baskılarından kaynaklı intihar ederek yaşamını yitirmişti.
Van’da yaşayan ve LGBTİQ+ bireyi olan Ş.Ş ile R.K kendilerini keşfetme ve kentte LGBTİQ+ bireyi olmanın zorluklarını Serhat News’e anlattı.
Lezbiyen olan Ş. ve R. sosyal kaygılar ve güvenlik endişesi nedeniyle isimlerini ve soy isimlerini açık vermek istemiyor.
’15-16 yaşlarımda gerçek benliğimi keşfettim’
Üniversiteye hazırlanan ve arkadaşıyla birlikte yaşayan 21 yaşındaki Ş.Ş, yaşanan kriz nedeniyle iş bulamayanlardan. Hayatını tamamen kendisine ve hobilerine adayan Ş, ilk kendini keşfetme sürecini şu sözlerle anlatıyor: “15-16 yaşlarında erkeklere karşı bir şey hissetmediğimi fark ettim. Bir erkek arkadaşım oldu ancak kendisine karşı bir şey hissedemiyordum. Temaslarımız sırasında rahatsızlık duyuyordum. Ardından kadınlara karşı özel bir hissiyatımın olduğunu fark ettim. Bu hissiyatım beni başta korkuttu. Çünkü bir kadından hoşlanmak bizim kültürde çok yaygın değil ya da çok olumlu bakılan bir şey değil. Ancak kendi gerçekliğimden kaçmadım ve kimliğimi oluşturdum .”
‘Ailem bana iğrençmişim gibi bakıyordu’
Ş., Heteroseksüellerin kendilerine ‘anormal’ diye hitap etmelerinin yanı sıra bakışlarının da rahatsız edici olduğunu belitti. Ailesine LGBTİQ+ bireylerinden biri olduğunu açıkladığında kendisine karşı hiçbir şey olmamış gibi davranılması Ş’nin de hayatına aynı şekilde devam etmesine neden oluyor. Hayatındaki kız arkadaşını ailesiyle tanıştıran Ş, “Evime bayrağımı astım. Ancak bunu anlamıyorlardı. Ablamla konuştum ilk olarak beni anlayacağını düşündüm. Ancak o’da homofobik davranarak benim ‘böyle biri olmam gerektiğini bunun ben olmadığımı, kendimi kandırıyorsun’ gibi ithamlarda bulundu. Ablamın homofobikliği aileme de yansıdı. Annem ve babamla aram bozuldu ailemle artık konuşamıyordum bana iğrenç bir kişi gibi bakıyorlardı. Aileden ayrı yaşıyordum artık onları görmeye dahi gidemiyordum. Karşılarına geçtim hayatımdaki kadınla beraber kendileri beni kabul etmek zorunda kaldılar. Psikolojik şiddet gördüm ama çok fiziksel şiddet gördüğüm söylenmez” diyor.
‘Van’da gizli saklı yaşayan çok fazla LGBTİQ+ bireyi bulunuyor’
Gittiği her yerde kim olduğunu açıkça belirttiğini söyleyen Ş, homofobik insanların kendilerini çok açık belli ettiklerini ve LGBTİQ+’lara yönelik nefret içerikli görsellerin asıldığını dile getiriyor. Ş, “Bu gibi görsel ve afişleri kopardığımızda bunu yineliyorlar. Bunlara karşı Van’da LGBTİ yürüyüşü veya Onur Yürüyüşü olmasına çok isterdim. Çünkü hem bireyim hem de büyük bir destekçiyim. Van’da çok gizli kapaklı LGBTİQ+ bireyler yaşamlarını sürdürüyor. Çünkü aile şiddet uygulayabilir hatta LGBTİQ+ bireylerini katletme girişimlerinde de bulunabilir. Bizi arkamızda savunabilecek kimse yok ondan dolayı hiçbir şey yapamıyoruz” diye kaydediyor.
‘Yere baktıkça gökyüzünü göremeyeceksiniz’
Ş, son olarak 8 Mart Dünya Kadınlar Gününde LGBTİ bayraklarını açtıklarını ve herhangi bir müdahale ile karşılaşmadıklarının sevincini paylaşıyor. Ş, konuşmasının devamında şunları dile getiriyor: “Her yerdeyiz ve asla pes etmeyeceğiz. Yere baktıkça gökkuşağını göremeyeceksiniz.”
Henüz kendisini keşfedemeyen R’nin öğretmeni: ‘Lezbiyen misin?’
R. K’de 22 yaşında ve Van’da yaşıyor. Küçük yaşta kendisini keşfeden R, ilk olarak okul öğretmenine ilgi duyuyor. Olayın okulda patlak vermesi sonucu rehber öğretmeniyle görüşen R, rehber öğretmeniyle geçen diyalogu şu sözlerle anlatıyor: “İlgi duyduğum hocadan konu açıldı. Biraz tedirgin oldum tabi o konu açılınca ‘Nasıl bir ilgi bu normal öğretmen öğrenci ilişkisi kızlardan mı yoksa erkeklerden mi hoşlanıyorsun?’ diye sordu. Ben kızardım utandım, panikledim. Direkt atladım ‘kız’ diye. Kızlara yakın görüyorum oda bana ‘Lezbiyen misin?’ diye sordu. Ben daha kendimi keşfetmemişim Lezbiyen nedir hiç bilmiyorum kıpkırmızı oldum. ‘Hayır olur mu öyle şey tabii ki yok erkeklerden hoşlanıyorum’ dedim. Daha erkek sevgilim olmamış aklıma soktu lezbiyen kelimesini sonra araştırdım kendimde kabul etmedim.”
‘Tek kişi değil çok kişiyiz alışın her yerdeyiz’
LGBTİQ+ bireyi olmanın zor bir yaşam olduğunu söyleyen R., dünyaya tekrar geldiğinde yine LGBTİQ+ bireyi olarak gelmek istediğini vurguluyor. R, ailesinden şiddet görmediğini en büyük destekçisinin ablası olduğunu söyleyerek, ailesiyle yaşadığı sorunları ise kısaca şu şekilde anlatıyor: “Ben daha henüz kendimi kabul etmediğim dönemler biliyorlardı farkındaydılar sadece hiç yüzüme vurmuyorlardı. Bir kere bile olsa karşıma geçip işte ‘Sen böyle misin?’ diye bir soru sorulmadı. Bir kız arkadaşım vardı ve onlara ‘sevgilim’ diye fotoğrafını attım. Bana ‘biliyorduk’ dediler. Ardından anneme anlattım annem bana ‘senin hayatın senin kararın’ dedi annem o zamanlar şimdi ki gibi öyle çok muhafazakâr değildi. Ne yazık ki şu an annemi yanımda göremiyorum ama ne olursa olsun gökkuşağı rengimden ve kendi benliğimden asla rahatsızlık duymam kimliğimi gizlemiyorum. Korkulacak bir şey yok tek kişi değiliz çok kişiyiz alışın her yerdeyiz.”
Serhat News
