Van’da ‘Marka Projeler’den bir tanesi olan AKOM projesi Van büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirildi. Bir “Afet Kenti” olan Van’da afet ile mücadelede önemli bir kilometre taşı olması beklenen AKOM projesi ile çocukluktan başlamak üzere depremler başta olmak üzere afetler ile mücadele konusunda bir bilinç, bunun da ötesinde bir kültür oluşturulması hedeflenmektedir. Afet öncesi ve sonrasına ilişkin her şeyin planlandığı AKOM projesi Van’a büyük bir değer ve artı kazandırması bekleniyor.

Van’da kurumların rutin çalışmaların ötesine geçememeleri sürekli olarak tartışma konusu olurken, Van Büyükşehir Belediyesi bu ‘Geleneğin’ ötesine geçerek Van’ın markalaşmasına büyük bir katkı sunacak olan Atsushi Miyazaki Afet Koordinasyon Merkezi’i (AKOM) Projesini hayata geçirdi.

Depremin yaşantının ayrılmaz bir parçası olduğu Van’da afet ile mücadele kapsamında neredeyse hiçbir çalışmanın bulunmadığı Van’da afet süreçlerinde büyük sıkıntılar yaşanmaktaydı. Kentin bir bütünen afet süreçlerine hazırlıklı olmaması, afet sürecinde bir plan ve stratejinin bulunmaması çok ciddi mağduriyetlerin yaşanmasına neden oldu.

Van ve Maraş merkezli depremler bir dönüm noktası oldu

Van Depremi sürecinde neredeyse Van’ın boşalması ve başka şehirlere göç edilmesi bunun basit bir örneğiydi. Aynı şekilde kışın dondurucu soğuğunda çadırlarda yaşam mücadelesi veren depremzede Vanlıların çok sayıda çadır yangınına tanık olması ve azımsanmayacak sayıda çocuğun yanarak yaşamını yitirmesi de hazırsızlığın, tedbirsizliğin ve plansızlığın birer göstergesiydi.

Aynı şekilde Maraş merkezli yaşanan ve 11 şehri adeta yıkan depremlerde de kentlerin neredeyse hiçbir hazırlıkları yoktu. Deprem sonrasında insanların günlerce enkaz altında kalması, yardım beklemesi de kentlerin kendi kendine yetmesinin ne kadar önemli olduğunu acı bir şekilde gözler önüne serdi.

Seçim sürecinde sözünü vermişlerdi

Büyükşehir Belediyesi eşbaşkanları seçim sürecinde Van halkına verdikleri sözler arasında yer alan AKOM Projesi’nin hayata geçirilmesi sadece Van için değil, tüm bölge açısından da hayati önemde bir projedir. Bu proje ile Van, markalaşma konusunda büyük bir adım atarken, merkez olduğunu da bir kez daha kanıtlamış oldu.

Neden AKOM?

Neden AKOM’a ihtiyaç duyulduğu konusunda Van Büyükşehir Belediyesi şu tespitlerde bulunuyor:

“Van Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan Atsushi Miyazaki Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM), Van’ın doğal ve insani afetlere karşı hazırlıklı hale getirilmesi ve bu tür durumlarda hızlı ve etkili müdahale süreçlerinin yönetilmesi amacıyla hayata geçirilmiştir. Merkez, 2011 yılında Van’da meydana gelen yıkıcı depremin ardından afet yönetiminde yerel ve ulusal düzeyde karşılaşılan eksikliklerin giderilmesi ve afetlere karşı dayanıklılık oluşturulması hedefiyle tasarlanmıştır.

Merkeze, Van Depremi sırasında yardım faaliyetleri yürütürken hayatını kaybeden Japon yardım gönüllüsü Atsushi Miyazaki’nin adı verilmiştir. Bu isim, dayanışma ruhunun simgesi ve afet bilincinin güçlendirilmesi için önemli bir semboldür.

Van’da AKOM’un Kurulma Amacı ve Gerekçesi

Van, Türkiye’nin 1. derece deprem bölgesi üzerinde yer alan ve büyük bir sismik risk taşıyan bir kenttir. 2011 yılında meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki Van Depremi, 600’den fazla can kaybına, on binlerce insanın evsiz kalmasına ve kentte büyük bir yıkıma neden olmuştur. Bu olay, afet yönetim sisteminin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. AKOM’un Van’da kurulmasının temel gerekçeleri şunlardır:

1. Deprem Riski:

1. • Van, aktif fay hatları üzerinde yer aldığı için her an büyük bir deprem riski taşımaktadır. AKOM, sismik hareketlerin izlenmesi, erken uyarı sistemleri kurulması ve deprem sonrası etkili müdahale yapılabilmesi için kritik bir rol oynayacaktır.

2. Çığ ve Yoğun Kar Yağışı:

1. • Van, kış aylarında yoğun kar yağışı nedeniyle sık sık ulaşımın kesildiği bir bölgedir. Dağlık alanlarda çığ riski de önemli bir tehdit oluşturmaktadır. AKOM, bu tür doğal afetlere yönelik hızlı müdahale kapasitesi geliştirmek amacıyla planlanmıştır.

3. Sel ve Taşkın Riski:

1. • Van Gölü çevresi ve akarsu havzaları, özellikle bahar aylarında eriyen kar sularının taşkınlara neden olabileceği bir coğrafyadadır. AKOM, bu durumlarda gerekli lojistik ve müdahale kapasitesini sağlayacaktır.

4. Afet Yönetiminde İhtiyaçlar:

1. • 2011 Van Depremi sonrası afet yönetim süreçlerinde lojistik, koordinasyon ve iletişim eksiklikleri yaşandığı görülmüştür. AKOM, bu tür sorunların giderilmesi için teknolojik altyapı ve eğitimli personel desteği sağlayacaktır.

5. Toplumun Afet Bilincini Artırma:

1. • Bölge halkının afetlere hazırlıklı olması için eğitim programları ve tatbikatlar düzenlemek, AKOM’un öncelikli hedefleri arasındadır. Bu sayede toplumsal dayanıklılık artırılacaktır.

AKOM’un Görevleri ve İşlevleri

1. Afet Öncesi Hazırlık:

1. • Risk analizi ve değerlendirme çalışmaları: Van ve çevresindeki afet senaryolarına yönelik detaylı analizler yapılacaktır.
   • Erken uyarı sistemleri: Deprem, çığ, sel gibi afetlere yönelik erken uyarı mekanizmaları kurulacak ve işletilecektir.
   • Toplumsal farkındalık: Eğitimler, tatbikatlar ve seminerler düzenlenerek afet bilinci geliştirilecektir.

2. Afet Anı Koordinasyonu:

1. • Müdahale ekiplerinin koordinasyonu: Tüm ekiplerin hızlı ve etkili bir şekilde organize edilmesini sağlar.
   • Kesintisiz iletişim: Afet sırasında uydu telefonları, telsiz sistemleri ve yedek enerji kaynaklarıyla iletişim sağlanacaktır.
   • Hızlı lojistik destek: Afet bölgesine gerekli ekipman, malzeme ve personelin hızla ulaştırılması hedeflenir.

3. Afet Sonrası Müdahale ve İyileştirme:

1. • Hasar tespiti ve raporlama: Afet sonrası yapılacak kapsamlı hasar değerlendirmesi ve veri analizi.
   • Afetzede desteği: Barınma, yiyecek, su ve sağlık hizmetleri gibi temel ihtiyaçların karşılanması.
   • Uzun vadeli iyileştirme: Bölgedeki yaşamın normale döndürülmesi için projelerin yürütülmesi.

Teknik Altyapı ve Kapasite

1. Fiziksel Altyapı

• Dayanıklı Bina: Deprem, sel gibi afetlere dayanıklı yapı standartlarında inşa edilmiş bir bina.
• Kesintisiz Enerji ve İletişim: Yedek jeneratörler, güneş panelleri ve kesintisiz iletişim sistemleri.
• Erişim Kolaylığı: Şehir içi ulaşımın kolay olduğu, lojistik destek sağlanabilecek merkezi bir lokasyon.

2. Teknolojik Donanım

• Koordinasyon Sistemleri: Afet senaryolarını yönetecek dijital haritalar, izleme ve müdahale yazılımları.
• İzleme ve Erken Uyarı Sistemleri: Meteorolojik, sismik ve diğer afet izleme cihazları.
• İletişim Teknolojileri: Uydu telefonları, telsiz sistemleri, video konferans ekipmanları.
• Bilgi Sistemleri: Afet öncesi, sırası ve sonrası verilerin toplandığı ve analiz edildiği veri tabanları.

3. İnsan Kaynağı

• Eğitimli Personel: Afet yönetimi, lojistik, sağlık, iletişim ve mühendislik konularında uzmanlaşmış ekipler.
• Gönüllüler: Afet anında destek verecek eğitimli gönüllü gruplar.
• 7/24 Çalışma Ekibi: Sürekli izleme ve müdahale için vardiyalı çalışan ekipler.

4. Operasyonel Kapasite

• Müdahale Ekipmanları: İlk yardım kitleri, kurtarma araçları, arama-kurtarma robotları, dronlar.
• Lojistik Depo: Çadır, battaniye, gıda, su ve diğer acil ihtiyaçlar için yeterli malzeme stoğu.
• Mobil Birimler: Sahada hızlı müdahale için mobil koordinasyon araçları.

5. Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları

• Toplum Eğitimleri: Halkı afetlere hazırlamak için seminerler, tatbikatlar ve bilgilendirme çalışmaları.
• Afet Simülasyonları: Afet senaryolarını test etmek ve eksiklikleri gidermek için düzenli tatbikatlar.

6. İşbirliği ve Koordinasyon

• Kurumlar Arası İşbirliği: AFAD, itfaiye, polis, jandarma, sağlık kurumları ve STK’larla koordinasyon.
• Ulusal ve Uluslararası Bağlantılar: Afetlere karşı destek ve bilgi paylaşımı için ulusal ve uluslararası ağlar.

7. Kriz Yönetim Merkezi

• Komuta Merkezi: Tüm afet müdahale ekiplerinin yönlendirildiği bir kriz yönetim alanı.
• Bilgilendirme Merkezi: Kamuoyuna doğru ve hızlı bilgi verebilecek bir basın iletişim birimi.

8. Toplumsal Destek Birimleri

• Psikososyal Destek: Afet mağdurlarına psikolojik destek sağlayacak uzmanlar.
• Halkla İlişkiler ve İletişim: Kriz dönemlerinde toplumun doğru bilgilendirilmesi için iletişim ekipleri.

9. Planlama ve Strateji

• Afet Planları: İl ve bölge ölçeğinde detaylı risk analizleri ve müdahale planları.
• Risk Azaltma Çalışmaları: Afet risklerini en aza indirecek projeler ve yatırımlar.

• İletişim Sistemleri:

• • Uydu telefonları, telsizler ve internet tabanlı sistemlerle kesintisiz iletişim.
  • Jeneratörler ve güneş panelleri ile desteklenen yedek enerji kaynakları.

• Veri ve İzleme Sistemleri:

• • Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve uzaktan algılama teknolojileri ile risk analizi.
  • Deprem, hava durumu, su taşkınları gibi doğal afetler için izleme cihazları ve sensörler.

• Mobil Müdahale Birimleri:

• • Afet bölgelerine hızla ulaşım sağlamak için tam donanımlı mobil kriz yönetim araçları.

• Lojistik Merkezler:

• • Stratejik noktalara yerleştirilmiş çadır, battaniye, ilaç, su ve yiyecek stokları.

Kurumlar Arası İşbirliği

AKOM, AFAD, yerel belediyeler, sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve uluslararası yardım kuruluşları ile iş birliği yaparak afet yönetiminin tüm aşamalarında etkili bir koordinasyon sağlayacaktır.

Atsushi Miyazaki Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM), Van’ın afetlere karşı dayanıklılığını artırmayı ve afet yönetiminde örnek bir model oluşturmayı amaçlamaktadır. Deprem, çığ, sel ve diğer afetler için erken uyarı ve hızlı müdahale kapasitesi ile bölgedeki hayatı koruma ve iyileştirme hedeflenmektedir.

Van’da AKOM’un açılışı, sadece bir altyapı yatırımı değil, aynı zamanda toplumsal dayanışma ve farkındalık için bir adım olacaktır. Bu merkezin hayata geçmesiyle, Van’ın afetlere karşı daha güvenli ve hazırlıklı bir kent olması sağlanacaktır.”

Açılışa Japonya Türkiye Büyükelçisi de davet edildi

Van Büyükşehir Belediyesi eşbaşkanları Neslihan Şedal ve Abdullah Zeydan, AKOM’un açılışına Japonya’nın Türkiye Büyükelçisi Katsumata TAKAHİKO’yu da davet ettiler. Eşbaşkanlar gönderdikleri davetiyede şu ifadelere yer verdi:

“Van, deprem riski yüksek bir bölgede yer aldığı için AKOM’un odak noktalarından biri de sismik hareketlerin izlenmesi ve bu risklere karşı hazırlık yapılmasıdır. Ayrıca, kış aylarında yaşanan yoğun kar yağışı nedeniyle çığ riski de bölgedeki önemli afet senaryolarından biridir.

Dr. Atsushi Miyazaki AKOM, bu görevleri yerine getirebilmek için AFAD, belediyeler, sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurumlarla iş birliği yapar. Afet öncesinde, sırasında ve sonrasında hızlı ve etkili müdahaleyi sağlamak için teknolojik altyapı ve insan kaynağı sürekli geliştirilir.

Sizleri, Van’da açılışını yapacağımız ve 2011 yılında meydana gelen Van Depreminde hayatı kaybeden yardım gönüllüsü Dr. Atsushi MİYAZAKİ’nin ismini vereceğimiz; Dr. Atsushi MİYAZAKİ Afet Koordinasyon Merkezi’nin açılış etkinliğine davet etmekten onur duyarız.

Açılışı yapılacak merkezimiz, afetlerle müdahale kapasitesinin geliştirilmesi, acil durumlara ilişkin farkındalığın artırılması ve kurumlar arası sevk ve koordinasyonun güçlendirilmesi amacıyla hayata geçirilmektedir.

Geçmişteki felaketlerde gösterdiğiniz eşsiz dayanışma ruhu ve ülkenizin afet yönetimi alanındaki özel birikimi göz önüne alındığında, sizlerin böylesi bir tesisin açılışına teşrifleriniz töreni oldukça anlamlı kılacak, bizleri de ziyadesiyle onurlandıracaktır.

Bu kapsamda, Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanları Neslihan ŞEDAL /Abdullah ZEYDAN, Japonya’nın Türkiye Büyükelçisi Katsumata TAKAHİKO’yla söz konusu açılış etkinliğine ilişkin bir telefon görüşmesi gerçekleştirmek ve Sayın Büyükelçiyi açılışa şahsen davet etmekten büyük onur duyacaktır. Sayın Büyükelçinin bu telefon görüşmesi için uygun olabileceği gün ve saat önerilerinin tarafımıza iletilmesinden memnuniyet duyacağız.”

AKOM Merkezi nerede bulunuyor?

AKOM, Edremit İlçesi Eminpaşa Mahallesi’nde bulunan Fidanlık Parkı’nda bulunmaktadır. Daha önce nikâh salonu olarak tasarlanan, ancak yıllardır atıl durumda olan üç katlı bina dönüştürülerek AKOM merkezi haline getirildi.

Merkez bünyesinde neler var?

Yerinde dönüştürülen merkezde AKOM’a uygun olacak şekilde dönüştürüldü. Binada; AKOM koordinasyon salonu, akıllı sistem odası, güvenlik personel odası, 2 adet dinlenme odası, 7 adet personel odası, 1 adet başkanlık odası, 2 adet müdür odası, 1 adet toplantı odası, 1 adet mekanik oda, mutfak, mescit ve WC’ler yer alıyor. Teknolojik cihazların da kullanılacağı merkezde; 3 adet büyük ekran kurulurken, LED video wall ekranlar, iç ortam video wall gibi cihazlar yer alıyor.

AKOM’da kullanılacak olan ‘Mobil Hizmet’ ne işe yarayacak?

Tamamen Van Belediyesi’ne özel kodlanacak olan AKOM Aplikasyon Projesi, Büyükşehir Belediyesi sunucularında açık kaynak kodlu bir şekilde hizmet verirken, ayrıca mobil web tabanlı olarak da yetkililere ve kullanıcılara sunulacak. Bu uygulama ile yurttaşlar afet durumunda birçok hizmete kullandıkları cep telefonları aracılığıyla ulaşabilecek.

Serhat News