Dengbej “Mehemedê Beyro’nun” hayatı Gazeteci Roni Nasır Kaya tarafından Çîroka Dengbêjekî (Bir dengbejin hikayesi) adıyla belgeselleştirildi. Belgeselin Galası Avcılar Barış Manço Kültür Merkezinde Yapıldı.
Van Çaldıran Kültür Yaşam Derneği tarafından organize edilen, ‘Dengbej’liğe Saygı’ gecesi büyük ilgi gördü. Yazar ve yönetmen Roni Nasır Kaya tarafından belgeselleştirilen Bir “Çîroka Dengbêjeki Mihemedê Beyro”( Dengbejin Hikâyesi) adlı belgesel, misafir Dengbejler Sebri, Agiri, Dengbej Xalide, Mihemede Serhedi, Dengbej Kazo, Evin Sindi, Dengbej Xeni katıldı. Gecenin sunuculuğunu ise Ayhan Erkmen yaptı.
Gala Avcılar Barış Manço Kültür Merkezinde yapıldı. Gecede ilk olarak kokteyl şeklinde önce tanıtımı yapıldı, ardından Dengbej’ler dinletisi eşliğinde gelen konuklara eşsiz bir dinleti sunuldu. Program belgesel ile devam etti.
Programın bitimine doğru Van Çaldıran Kültür Yaşam Derneği yönetim kurulu tarafından programa katılan dengbejlere plaket verildi.
‘Dengbejin Anlattıkları Ufkumu Genişletti’
Gecede konuşan Belgeselin yönetmeni Roni Nasır Kaya, dengbéjlikle ilgili bu eşsiz çalışmayı üstlendiği için çok mutlu olduğunu söyledi. Kaya, “Kendimi çok şanslı hissediyorum çünkü çocukluğumda ailemde dengbéjler çok dinlenilirdi. Anlatılan hikâyeler hafızamızda canlanırdı. Dillendirenler kadar iyi betimleyen olmadı. Yaşanılan ve yaşama dair olağan her şeyi en iyi şekilde dile getirenlerdi. Hâlâ da ne zaman bir dengbéj dinlesem, çocukluğumun düşlerine dalar giderim. Serhad’ın o uzun kış gecelerine alır götürür. Klamların o efsuni sözcükleri, beni derinden etkiler. Dengbéjlerin avazı, dağların doruğundaki karlar gibi ilkbaharın gelişiyle yavaş yavaş ovaya doğru akar. Ova kadınların ellerinden ilmek ilmek aşkla işlenmiş kilim misali binlerce renkli çiçeğe bezenir” ifadelerini kullandı. Dengbéj hikâyeleri hayal dünyamı ve ufkumu genişletti. Sözlü edebiyat olan denbéjlik Kürtlerin aslında bir bellek hafızaya dair bir edebiyat kültürüdür. İletişim ağının bu kadar gelişmediği dönemlerde dilden dile gezen bir habercilik anlayışıydı. İnsanlar bu şekilde öğrenirdi toplumsal olayları.
Dengbejlik Kültürü Anısına
“Bu çalışmayı yapmamın nedeni ölünce değer kazanan bir dengbéj yerine, hayatta iken kendisinin hayatına dokunmam ve kendisinin şahitliğinde yaşama dair yol almam oldu” diyen Kaya, “Umarım benim bu çalışmam gibi her bir yaşayan dengbéjin anıları ve yaşamı ışığında belgeselleştilir ve bu vesile ile dengbéjlik edebiyatı da herkesin yaşamının bir parçası olur.” dedi.
Roni Nasır Kaya Kimdir?
Gazeteci-Yazar Roni Nasır Kaya 1974 Van Çaldıran doğumlu 2000’li yıllarda Dicle Haber Ajansında muhabir olarak gazeteciliğe başladı. Gazete Karınca da editörlük yaptı. Farklı ajans ve gazetelerde çok sayıda haber, köşe yazısı ve söyleşilere uzun vadeli çalışmalara imza attı. 3 ayrı kitabı olan ve OHAL’de gazetecilik adında bir araştırma kitabı çıkararak aynı şekilde onun da belgeselini yaptı. Bu belgesel Kaya’nın yönetmenliğe adım attığı ilk çalışması oldu. (Haber: Roj YİGİT – VanEkspres)
Serhat News
